Lesbók Morgunblaðsins - 13.11.1999, Blaðsíða 7

Riitta Heinámaa, forstjóri Norræna hússins, og allt í kringum hana verk sem bíða þess að verða sett upp á
sýningunni „Lifi Kalevala".
Morgunbiaðið/Ásdís
Tapani Hietalahti: Handbókasafn, blönduð tækni, 1994.
HEIMILDIR UM KALEVALA
HEIMILDASÝNINGIN „Kalevala - sögu-
ljóð Finna“ verður opnuð í anddyri Nor-
ræna hússins laugardaginn 20. nóvember
nk. Að henni standa Kalevalafélagið og
Þjóðkvæðadeild Finnska bókmenntafé-
lagsins í samvinnu við Akseli Gallen Kal-
levala safnið.
Á sýningunni eru málverk allt frá Gal-
len Kallela til nútímamálara og lands-
lagsmyndir. f texta með sýningunni er að
finna helstu upplýsingar um Kalevaia.
Fyrsti hluti segir frá tilkomu Kalevala,
Eliasi Lönnrot og upphafi tímabilsins.
Annar hluti fjallar um áhrif Kalevala á
finnska menningu frá því um aldamót
frain til nútimans. Einn tekur fyrir stöðu
Kalevala meðal söguljóða heimsins og
enn einn fjallar um þýðingar kvæðisins á
hin ýmsu tungumál.
Sýningin stendur til 19. desember nk.
sýnir okkur að Kalevala lifir áfram - hér
mætist hið gamla og nýja,“ segir hún.
Ekki nauðsynlegt að
hafa lesið Kalevala
Riitta tekur skýrt fram að það sé alls ekki
nauðsynlegt að hafa lesið Kalevala til þess að
geta notið myndlistarsýningarinnar og ann-
arrar dagskrár Norræna hússins um Kalev-
ala, hvort heldur er tónlistaratriði, leiksýn-
ingar, dans, ljósmyndasýningar né annað það
sem þar er í boði þessa dagana. Hins vegar
útilokar hún ekki að það geti vakið áhuga
gesta á því að kynna sér Kalevala nánar síð-
ar. Hún fagnar líka mjög upplestri úr Kalev-
ala í Ríkisútvarpinu um þessar mundir - og
ekki síður því að Hjörtur Pálsson fékk nýlega
styrk til þess að vinna að nýrri íslenskri þýð-
ingu á Kalevala.
Of langt mál væri að rekja hér alla liði
hinnar fjölbreyttu dagskrár Norræna húss-
ins, „Kalevala um veröld víða“, sem hófst sl.
mánudag um leið og norræna bókasafnsvik-
an. Síðan hefur hver viðburðurinn rekið ann-
an og verður svo fram undir jól. Auk þess
sem fjallað er um Kalevala frá fjölmörgum
hliðum er dagskrá frá grönnum Finna í
Eystrasaltslöndunum. Bragðlaukarnir ættu
heldur ekki að verða útundan, því á morgun,
sunnudag, verður boðið upp á veisluborð að
hætti Kirjála í kaffistofu Norræna hússins -
hefðbundinn mat í anda Kalevala.
Listamenn f jalla um verk sín
og sýninguna á morgun
Við opnunina í dag flytur prófessor Gunn-
ar Rosén frá Akseli Gallen-Kallela stofnun-
inni ávarp og einnig tekur til máls Tom
Söderman, sendiherra Finnlands á Islandi.
Sýningin verður opnuð almenningi á
morgun, sunnudag, kl. 14. Síðdegis, kl. 17-19,
munu nokkrir listamannanna fjalla um verk
sín og sýninguna. Listgagnrýnandinn Erkki
Pirtola fjallar á ensku um efni og uppbygg-
ingu Kalevála. Myndhöggvarinn Heikki Vir-
olainen kyrinir á sænsku dulspekilegan skiln-
ing sinn á hlut Vainámöinens í sögu
Finnlands. Ljósmyndararnir Sanni Seppo og
Ritva Kovalainen nefna innlegg sitt „Með
trjánum: um goðsagnaviðhorf Finna til
trjánna og skógarins". Þá kemur fram lista-
maðurinn og seiðkarlinn Johannes Setálá og
fremur seiðkarlsgjörning.
Sýningin er opin alla daga nema mánu-
daga kl. 14-18 og er aðgangseyrir 200 kr.
Henni lýkur 19. desember.
Nánari upplýsingar um sýninguna „Lifi
Kalevala" og dagskrána „Kalevala um veröld
víða“ er að finna á vef Norræna hússins:
www.nordice.is.
POP-KALEVALA
í NORRÆNA
HÚSINU
Hljómsveitin Lyyran táhtikuvio (Stjörnumerki Hörp-
unnar) leikur á popp-Kalivala í Norræna húsinu í kvöld.
HLJÓMSVEITIN Lyyran tahtikuvio
(Stjörnumerki Hörpunnar) frá Finnl-
andi heldur tónleika í Norræna hús-
inu í kvöld, laugardagskvöld, kl.
20:30, pop-KalevalaLyyran tahtikuvio
er hljómsveit sem hefur einbeitt sér í
tíu ár að því að syngja finnsk kvæði
og spila. Þau nota texta þjóðarsögu-
ljóðs Finnlands Kalevala og semja lög
sín sjálf. Hljómsveitin Lyyrán
táhtikuvio hefur notið mikilla vin-
sælda í Finnlandi á undanfömum ár-
um sérstaklega meðal yngri kynslóð-
arinnar.
Meðlimir Lyyran táhtikuvio eru
Johanna Niemelá: söngur, djembe-
trambur. Petri Puolitaival: saxófónar,
flauta, söngur. Pekka Rautio: gítar,
söngur. Yamar Thiam: talandi
trumba, söngur. Vega Valitalo:
kontrabassi, söngur. Jussi Vaisanen,
tæknimaður.Yamar Thiam, sem spil-
ar á talandi trumbu (tama), var valinn
seiðkarl ársins 1998 í Finnlandi. Fyrir
utan snilldarlegan sólóleik dansar og
spilar þessi metnaðarfulli, skapandi
tónlistarmaður og nær sambandi við
áheyrendur, segir í fréttatilkynningu.
Thiam, sem er frá Senegal, hefur
meðal annars spilað í hljómsveit
Youssou N’Dourin, Super Etoile,
þekktustu hljómsveit Afríku. Thiam
hefur verið búsettur í Finnlandi síðan
1992.
Þau spila svokallað etnó pop og hafa með
leik sínum endurvakið áhuga manna á þess-
um gömlu kvæðum sem segja frá því hver
við erum, hvaðan við komum og hvert við
förum, hvað er trúmennska við sjálfan sig og
hvað er umburðarlyndi. Tónleikarnir eru lið-
ur í Kalevaladagskrá Norræna hússins. Að-
gangur 1.000 kr.
Eftir tónleikanna á morgun, sunnudag, kennir hljómsveitin börnum ad búa til trumbur.
ÆVINTÝRATÓNLEIKAR
FYRIR BÖRN Á KALEVALA
í NORRÆNA húsinu á morgun, sunnudag
kl. 13, verða ævintýratónleikar, Lyyran
táhtikuvio og Vega, í tengslum við Kale-
valadagskrá sem nú stendur yfír í Norræna
húsinu.
I fréttatilkynningu segir að tónleikamir
séu jafnt fyrir börn og fullorðna. Þetta er
blanda af söng og hljóðfæraleik og þar veg-
ur þyngst leikur Yamars Thiamin frá Sen-
egal á talandi tmmbu.
Tónlistin er eftir Vega Valitalo. Eftir tón-
leikana býr hljómsveitin til tmmbur með
bömunum.
Dagskráin tekur um hálfa aðra klukku-
stund og er aðgangur ókeypis.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 13. NÓVEMBER 1999 7