Lesbók Morgunblaðsins


Lesbók Morgunblaðsins - 21.12.1994, Qupperneq 45

Lesbók Morgunblaðsins - 21.12.1994, Qupperneq 45
hafði tyllt sér niður hjá þeim og tók þátt drykkjunni. í mjóum hliðargötum sátu svartklæddar skýlukerlingar á stólum og einnig mátti sjá börn að leik, asna bundinn við dyrastaf og hunda og ketti á ferli. Næst var ferðinni heitið til Mesta, „völ- undarhússbæjarins". Þetta er miðaldabæ, byggður þannig að ystu húsin mynda sam- fellu, nokkurs konar vígi og eftir því sem fararstjórinn sagði okkur er aðeins einn inn- og útgangur úr öllum bænum, opnað- ur við sólarupprás og lokað við sólarlag!? Göturnar eru mjög þröngar og liggja í allskyns krókum um bæinn líkt og í völund- arhúsi. Allt er þarna mjög fomt og skugg- sýnt í þessum mjóu götum og lyktin ekk- ert of góð sumstaðar enda haldnar geitur og fleiri húsdýr innan um íbúðarhúsin. Mér fannst furðulegt að nútíma fólk skyldi búa við þessi skilyrði. En ekki var um það að villast: tvær litlar prúðbúnar og vel greiddar stelpur með fléttur og stertabönd alveg eins og fást hér í búðunum stóðu í dyragætt og í húsagarði sat karl makinda- lega á stól en kerla hans steikti físk á útigrilli. I Mesta skoðuðum við „Strandarkirkju Grikklands“, auðugustu kirkju landsins og mikla áheitakirkju, mjög hlaðna dýrgrip- um. Erkienglarnir eru á risastórum lág- myndum úr silfri sitt hvorum megin við altarið og utan á myndirnar eru hengd á strengi gull- og silfurspjöld með myndum af höndum, fótum, augum, eyrum, börn- um, bílum, húsum o.fl. o.fl. Þetta eru þakk- argjafir eða áheita vegna bæna um bata á sjúkdómum eða vernd gegn slysum og sköðum á eignum. Síðasti viðkomustaður var Emporio ná- lægt suðurodda eyjarinnar. Þar er fræg steinvöluströnd, sögð svört í ferðabækling- heiðinni komum við að iðjagrænum, girtum skógarreitum, líklega um Vi hektari að stærð hver og einn. Númer eða grísk nöfn stóðu á skiltum við hvem reit en það var ekki fyrr en ég sá standa á ensku á einu skiltinu: Rotary Intemational að ég áttaði mig: Þarna vom ræktunarreitir alveg eins og hér heima í Heiðmörkinni þar sem fé- lög og ýmis samtök hafa tekið sig saman um að græða landið. Við ókum framhjá stóru geitabúi. Marg- ir tugir svartra geita dreifðu sér um htjóstruga og sviðna hlíðina og manni fannst þær hefðu lítið að bíta. Kofi eða skýli var í grennd og við sáum geitahirð- inn hella vatni í steyptan stokk til að brynna skepnunum. Víða sáum við býflugnabú, marga blá- málaða kassa í þyrpingum og steinn ofan á svo að fénaðurinn slyppi nú ekki út. Engin blóm sáust á þessum árstíma en snemma vors munu þyrrkingslegir rann- arnir standa í fegursta blóma. Einn afskekktan bóndabæ sáum við í dalverpi við þurran árfarveg. Innan skamms vorum við komin að vest- urströndinni en eyjan er þarna aðeins um 20 kílómetrar á breidd. Við ókum niður í litla fiskiþorpið Limnia, örfá hús við ströndina og fiskibátar í höfn í lítilli, fal- legri vík. Við fóram inn í veitingahús stað- arins, stóra, gamla vöruskemmu að því er virtist. Þar inni sátu fjórir túristar við borð og fimm Grikkir við annað, komnir á fímmtu retsínaflösku og tóku lagið við og við, lágum, þýðum röddum, enginn Sprengisandsstíll þar. Við fengum bjór, grískt salat og tzatziki (jógúrt með súrsuð- um gúrkum og hvítlauk) hjá afgreiðslu- stúlku sem ekki var sérlega vel að sér í ensku en lagleg og ljúf í viðmóti. náði okkur á sitt vald og hæddist að okk- ur næsta klukkutímann? Frá Nea Moni era um 15 kílómetrar niður í Chiosbæ og við sáum þangað niður- eftir frá klaustrinu og þekktum meira að segja stærsta húsið í bænum. Samt freist- uðumst við til að aka þennan spotta eftir sveitavegi sem kyrfílega var merktur inn á kortið. Fljótlega ókum við framhjá ný- legu, stóru og myndarlegu klaustri með blámáluðum kúplum sem eins og hékk utan í brattri fjallshlíðinni fyrir ofan Nea Moni. Brátt kom í ljós að vegurinn var harla vondur, líktist helst gömlum íslensk- um sveitavegi með holum og skörðum eft- ir vorleysingar en þarna náttúrlega allt þurrt og skorpið. Bíllinn fékk á sig hnykk og torkennilegt hljóð heyrðist frá mótorn- um en lagaðist þó von bráðar. Við bár- umst fljótlega lengst upp á heiði og lentum þar á krossgötum og eftir að hafa valið eina leiðina af fjórum, sáum við_ fljótlega niður á vesturströndina á ný. Ókum við þá til baka og í óteljandi, endalausum sveigum niður í dalverpið aftur. Enga mannabústaði var að sjá, aðeins eina litla kapellu á eyðilegu, ógrónu svæði. Þegar niður í dalinn kom vissum við ekki fyrri til en Nea Moni blasti við okkur nú ofan við okkur í hlíðinni. Höfðum við þá verið í einskonar villu eins og fyrir gjörninga í klukkutíma og nánast komin á sama stað aftur. Þrjóska hljóp í okkur og vildum við ekki snúa aftur upp á þjóðveginn enda sáum við vel niður til austurstrandarinnar þennan spöl sem eftir var. Leiðin lá nú um djúp og skuggaleg gljúfur þar sem vindurinn þaut og ýlfraði í kolbrunnum tijástubbum og djúp skörð voru í veginn. Undarlega teygðist úr leiðinni niður að strönd. Loks komum við á steyptan veg FARÞEGASKIP sigla ílestum milli eyjanna igríska Eyjahafinu. SÉRKENNILEGAR utanhússskreytingar íPirgi, unnar með fornri tækni. um. Ekki sáum við þó betur en þessar frægu völur líktust mjög venjulegri ís- lenskri sjávarmöl. En víkin við bæinn er einstaklega falleg og sjórinn fagurtær. Sólin skein í heiði hvem einasta dag og letilífið á ströndinni var þægilegt í dálítilli golu af hafinu. Við sáum yfír til Tyrklands og gátum greint húsin á ströndinni í gegn- um hitamistrið. Landamærin liggja um litla eyju í sex kílómetra fjarlægð frá Chios. En dag nokkurn var Poseidon í allæstu skapi. Hvítfextar öldur skullu á ströndinni og allhvass vindur stóð af hafí. Þá tókum við okkur bílaleigubíl fjögur saman og fóram í kynnisferð á eigin spýtur. Við ókum upp snarbratt fjallið fyrir ofan Chi- osbæ eftir, breiðum, steyptum vegi sem lá í sveigjum upp hlíðina. Allhijóstragt og þurrt er þegar upp er komið. Sumstaðar gat að líta leifar eftir skógarelda. Stórir, hálfbrunnir, svartir tijástofnar stóðu uppi í heilu ijallahlíðunum. En lengra inni á Við ókum nú dálítið lengra suður með vesturströndinni þar sem eru ákaflega fal- legar smávíkur með malarströndum og nokkurskonar „Afródítuklettar" úti fyrir. Brátt tókum við stefnu til baka yfír fjall- lendið og var meiningin að skoða Nea Moni, Nýja klaustur, eldfornt frá 11. öld sém stendur umlukt háum, uppmjóum kýpurstijám í þröngu dalverpi. Eldgömul smávaxin nunna í skítugum svörtum bún- ingi sýndi okkur kapellurnar og lét dæluna ganga á grísku. Klaustrið er frægast fyrir gullmósaíkina í myndum uppi í turnkúpl- unum. Stórar eyður eru þó í mörgum myndunum og munu Tyrkir hafa krafsað gullið burtu í innrásum sínum. Að endingu bauð nunnan gamla okkur og fleiri gestum vatn að drekka úr einu plastglasi og nokkra skorpna brauðmola á fati. Sannast að segja þáðum við það ekki. Hefndist okkur kannski fyrir það? Eða var það Hermes, guð ferðamanna, sem og ókum yfir nýlega brú og brátt birtist „menningin“ í líki malarnáma, bensín- stöðva, verkstæða og lítilla fátæklegra veitingastaða. Innan skamms ókum við inn í úthverfi Chiosbæjar eftir þröngum, krók- óttum götum sem íbúar virðast vilja halda sig við í nýbyggðum hverfum. Við kvöddum Chiosbæ að næturlagi, höfðum áður drakkið hestaskálina hjá „Lilla í lundinum“. Aftur tók við þriggja tíma sigling á stóru skipi í góðum og þrifa- legum klefa með sér snyrtingu. Við komum til Lesbos í morgunsól og Saffó kvaddi okkur með sínu dulræða brosi áður en við ókum út á Mitiliniflugvöll til að taka spænska leiguflugvél til Kaupmannahafn- ar. Við vissum ekki fyrr en á leiðarenda að Sterlingflugfélagið sem við flugum með á útleiðinni hafði farið á hausinn meðan við dvöldumst á Chios. Höfundúr er húsmóðir í Reykjavík. KRISTINN GÍSLI MAGNÚSSON Spegil- mynd Ég lít í spegilinn Alltaf sællegur samkvæmt venju Fyrsti snjórinn roðar vegfarendur utan húss Þannig litbrigði Stolin útgáfa Ájólum Með barnsins augum Ijós við sjáum loga, svo læðist ellin nær af sama toga. Við eigum Drottni víst að þakka það. Og birta sú skal signa vík og voga, til vinarþels hvern dag gegn stríðsins boga - svo viska fái brotið þar í blað. Höfundur er prentari, Ljóðin eru úr nýrri Ijóðabók hans sem heitir „Sagði mér þögnin" og er fyrsta Ijóðabók hans og er hann sjálfur útgefandi. MARÍA SKAGAN Ég ligg og hlusta Ég ligg og hlusta á strengjakvartett í A-moII eftir Beethoven Ligg og hlusta - hlusta uns ódeilið verður að engu verður að öllu Öllu. Eilíft Óhöndlanlegt. Inn í fjar- skann GuIInu hófaljóði teygir fákur minn veginn milli skýjaskara uns þær taka undir og roðna niður í byggð. Bleikur heldur fákur minn áfram inn í fjarskann. Fiðlan mín Fiðlan mín fiðlan mín dýra sem ég kostaði öllu mínu lífi til að kaupa er brunnin tii ösku - brotin og brunnin til ösku. Samt leika ennþá kvikir logar í kulnuðum strengjum. Ljóðin eru úr nýrri Ijóðabók Maríu, „Ég ligg og hlusta", sem jafnframt er 11. Ijóðabók hennar. LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 21. DESEMBER 1994 45

x

Lesbók Morgunblaðsins

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.