Lesbók Morgunblaðsins - 25.02.1989, Blaðsíða 11

I . n I 'i í" i n t (i r i ' : i i; j sY):
gat ekki fundið álíka heiðursmann og hús-
bóndann, sagði hún. En svo hefur hún séð
sig um hönd, eða tilhugsunin um svissneska
ríkisborgararéttinn hefur sótt á hana aftur,
því hún setti auglýsingu í tímaritið „Bouqu-
et“, og við byrjuðum að svara bréfum aft-
ur. Við áttum líka alvarlegt tal saman, og
ég áminnti hana um að gleyma ekki að
vera blíð og kvenleg, eiginleikar sem hún
hafði getið um í auglýsingunni, auk þess
sem ég fullvissaði hana um að hún ætti
ekki á hættu að verða ólétt við að halda í
höndina á karlmanni í bíó.
Tíminn leið.
Eitt sunnudagskvöld eftir jól hringdi
síminn, og það var Lisía.
Frú, það er Lisía. Ég þarf að tala við
yður um giftinguna."
„Hvaða giftingu?"
„Giftinguna, þér vitið.“
„Lisía, hvar ertu, og hver ætlar að gifta
sig?“
„Ég er á veitingastað með spaghetti og
ábyrgðarmanni giftingarinnar, og hann bað
mín í þriðja sinn sem við hittumst. Má ég
koma með hann, því ég skil ekki hvað hann
er að segja."
„Hvað skilur þú ekki, og hvenær ætlið
þið að gifta ykkur?“ Ég var alveg að verða
rugluð í ríminu.
„Hann er að fara til Moskvu með okkí,
og það verður að vera áður, vegna þess að
kanske hrapar flugvélin, og ...“
„Með hvað til Moskvu?“
„Með okkí segir hann, en brúðkaupið
verður að vera áður...“
„Ert þú líka að fara til Moskvu?"
„Nei. Það er eitthvað í sambandi við
íþróttir."
„HokkiT
„Já, það getur verið. Má ég koma með
hann?“
Og svo komu þau. Lisía og Marcel. Hann
vann við fragtina hjá Swissair úti á flugvell-
inum. Hann var 39 ára gamall og Guð hlýt-
ur að hafa verið önnum kafinn annars stað-
ar þegar hann varð til, því hann var ná-
kvæmlega eins og Lisía hafði lýst honum:
„Afskaplega seinn að hugsa og afskaplega
ófríður, en afskaplega vænn, frú.“ Hann
var einnig meðlimur í hokkíliði Swissairs,
og þegar ég lét undrun mína í ijós yfir því
hvaða hlutverki þessi litli maður gæti gegnt
í hokkíliði, sagði einn af vinum Lisíu dijúg-
ur: „Ég held að hann sé pökk, frú.“
Mánuði síðar flutti Lisía búferlum til
Marcels, lét þess getið að ef ég kallaði,
kæmi hún hlaupandi aftur til að elda fyrir
gesti okkar og tala við blómin mín. Á hinu
síðara var mikil þörf, því pottaplöntur mínar
voru yfir hundrað talsins.
Svissneski ríkisborgararétturinn hlýtur
að vega þungt á vogarskálunum, því sú hin
sama Lisía sem ekki vildi láta vagnstjór-
ann/sportveiðimanninn snerta sig, flutti
umsvifalaust inn til Marcels án þess að
hugsa sig um tvisvar. Ég fór að finna hræði-
lega til ábyrgðar, og ekki varð mér rórra
eftir að ég hafði séð hverskonar vistarveru
hún hafði flutt í: tvö herbergi á annarri hæð
í gömlu hreysi frá Victoríutímabilinu, sem
fyrir löngu hafði verið yfirgefið af fólki, en
orðið afdrep fyrir villiketti og rottur, þar
sem berar Ijósaperumar héngu niður úr loft-
inu, afskekkt Hitchcock-hús með morð á
næstu grösum.
Ég hjálpaði henni að bera dótið upp stig-
ann, þegar hún flutti, og hún opnaði dyrnar
til hins nýja lífs síns og sagði mér á meðan
hún var að bjástra við læsinguna: „Það er
mjög ljótt og óhreint, frú,“ og aldrei hafði
Lisía vanmetið nokkum hlut meira en hún
gerði þá. Veggfóðrið í tætlum, berar ljósa-
pemr, brotin rúða bætt með pappa, skítug-
ur vaskur steinsteyptur og lekur — þarmeð
upp talið, tvö lítil herbergi sem ekki höfðu
verið gerð hrein síðan á dögum Victoríu,
og ekkert bað. Ég fékk sting í hjartað, þeg-
ar ég hugsaði til þess að Lisía var, einsog
allir landar hennar sem ég hefi kynnst, með
afbrigðum snyrtileg bæði með sjálfa sig og
umhverfi sitt. En nú komu aðlögunarhæfi-
leikar Lisíu henni til hjálpar og vom að
fullu nýttir, og þremur vikum eftir að þau
Marcel höfðu mglað saman reitum sínum,
hafði sparifé Lisíu farið í hvíta málningu,
ísskáp, ryksugu, straujám, og allur hennar
dugnaður í að skrúbba og mála, pússa og
sauma, rækta garð — og fleira og fleira.
Gömlu húsgögnin fóm á haugana, og Lísía
keypti skápa og hillur, gerði við fötin hans
Marcels og bókstaflega skapaði honum nýtt
umhverfi. Ekki varð sagt að vistarveran
væri glæsileg, en allt angaði af hreinlæti
og skein af björtum litum.
Heimur Marcels breyttist jafn mikið og
tilvera Lisíu. í fyrsta sinn á ævinni neytti
hann ekki máltíða sinna í mötuneyti flug-
stöðvarinnar en fór heim til sín í matinn
j-------------- > vvj:."f; vv/'^jr7^
hjá Lisíu. Hann kallaði hana sína „Cordon
Bleu,“ sem Lisía skildi ekki og spurði mig
hvort það væri eitthvað tvírætt.
Lisía var nú orðin Svisslendingur, og
enginn gat lengur vamað henni þess að
keppa við aðra Svisslendinga á jafnréttis-
gmndvelli. Hún keypti færanlegan sturtu-
klefa og lagði af stað út á vinnumarkaðinn
til að leita sér að vinnu.
Hún varð Madame Marcel Edouard Nein
klukkan 9.30 að morgni þriðjudagsins 5ta
apríl og fékk mynd af rós ásamt giftingar-
vottorðinu innbundnu í rautt leður. (Hið
síðarnefnda fannst bónda mínum mikið til
um, hann mundi ennþá með hryllingi eftir
ómerkilegum bréfmiða, sem við fengum í
hendur í Oslo með þessari ótrúlegu yfírlýs-
ingu „Prentað í 30.000 eintökum í Ríkis-
prentsmiðjunni" niðri í hægra homi. Við
höfum týnt því fyrir löngu.)
Frá sex til átta stóð brúðkaupsveisla með
fimm hæða brúðkaupstertu, sem Lisía skar
óstyrkum höndum. Marcel spígsporaði um
dálítið fullur og alveg ruglaður og sagði
öllum sem heyra vildu, „vous savez, je suis
tellement heureux." Húsbóndinn skenkti
hinum 60 ágætu en mjög ólíku gestum
kampavínið. Það ætlaði að líða yfír mig
þegar allt okkí-liðið þrammaði upp stigann
með allt fragtliðið hjá Swissair á eftir sér.
Það tók undir i öllu húsinu, og andartak
hélt ég að sjálfur Júpíter væri á ferðinni.
(Lisía hafði sótt það fast að gifta sig þann
5ta apríl, því þá yrði Júpíter með í ráðum,
samkvæmt stjörnuspánni. Hvort hún átti
við rómverska guðinn Júpíter eða plánetuna
Júpíter varð mér aldrei alveg ljóst, og ef
það virðist að ég sé ekki meira en svo vel
að mér um Júpíterana, þá er það hárrétt.)
Hvað sem því líður, gat Júpíter með allar
sínar stjömur ekki keppt við hinar raun-
verulegu stjömur veislunnar: allar hinar
fögru fiiippeysku konur í sínum glæsiiegu
og einkar kvenlegu þjóðbúningum.
Smávaxin ófríð kona stóð úti í homi og
tautaði sífelt fyrir munni sér: „Hann Marcel
minn er góður drengur.“ Þetta var móðir
Marcels og virtist talsvert ringluð líka.
Borðið með brúðargjöfunum gerðu Lisíu
og Marcel agndofa — ég býst við að þau
hafi ekki átt von á neinu þvílíku, en Marcel
tók á sig rögg og þakkaði hrærður öllum
viðstöddum með nokkrum fallegum orðum.
Og þegar þau fóra, stóð hokkíliðið upp sem
einn maður og lagði af stað með allar gjaf-
imar heim til þeirra.
Og síðan skáluðum við fjölskyldan við
Lisíu og Marcel og óskuðum þeim allrar
gæfu og gengis um leið og við þökkuðum
Lisíu fyrir árin sem hún var hjá okkur, fyr-
ir allt sem hún gerði fyrir okkur, þar með
talið elskulega ráðsmennsku, jafnvel móður-
sýkina og fyrir alla góða hluti, matinn góða
og óþreytandi hjálp og umhyggju.
" "
ÁRNI GRÉTAR FINNSSON ANNA S. BJÖRNSDÓTTIR
Rótar- Á mörkum
hnyðja næturinnar
Rótarhnyðja rekin á Ströndum yfír Dumbshaf frá Austurlöndum, — aldinn meiður. Eitt sinn stofninn í aski beinum. Ástfangnir fuglar í hans greinum áttu hreiður. Nú fjörlaus drumbur hjá fjörusteinum. Ég get ekki yfírgefíð þig fuglinn minn, ástin mín því draumar mínir binda mig lífí þínu. Get ekki farið frá þér fuglinn minn, ástin mín því þá yfírgef ég sjálfa mig á mörkum næturinnar og hef engan veg að fara.
Höfundur býr í Hafnarfirði. Höfundur er skólastjóri í Broddanesi Strandasýslu.
JÓRUNN ÓLAFSDÓTTIR
frá Sörlastöðum
Hringurinn
Hve fagurt heiti félag ykkar ber,
hve fagurt starfíð allt, sem skilað er.
Því fyllir gróður valin gengin spor
að göfug hugsjón skóp hið milda vor.
Þið hafíð Ijós á ótal kertum kveikt
og kyndil borið lífí, sem er veikt.
Og dýra perlu lagt í lófa bams
sem líður þraut við ógn hins kalda hjams.
Og ykkar félagshringur fegurð ber
því fómarstarfsins merki víða sér.
Hve sælt það er að græða rós við rós
og rétta hönd að tendra gleðiljós.
Við geisla bjarta gangið valda braut
með göfgu starfí léttið marga þraut.
Og ykkur leiði Alföðurins mund
sé yfír Hringnum vakað hveija stund.
Höfundur er húsmóöir á Akureyri.
Hér er eftirmáli á sögu Lisíu.
Hún og Marcel héldu áfram að búa í
húsinu frá Victoríutímabilinu sem varla gat
talist íbúðarhæft, og var gjörsneytt hinni
rómuðu svissnesku fullkomnun. En Lisía
gaf öllu sem hún snerti líf. Grænmetis-
garður varð til á mettíma, og litli hundurinn
hennar, hann Whisky, sem Marcel skírði,
og flækingskötturinn sem hún tók að sér
og kallaði Claire, bjuggu öll saman í sátt
og samlyndi. Lisía fékk vinnu í mötuneyti
eins hinna stóra svissnesku banka, þar sem
hún var fljótt hækkuð í tign og gerð að
yfírmanni í brauð- og salatborðinu.
En meðan stjama Lisíu hækkaði, lækkaði
stjarna Mareels. Hann hafði átt erfitt um
dagana, gáfnafar hans var bágborið, og
mér fínnst eins og hann hafí gefist upp við
að reyna neitt framar, þegar hann varð allt
í einu umleikinn dugnaði, reglusemi og feg-
urð. Starf hans við fragtina hjá Swissair
varð honum of erfítt, og fljótlega hætti
hann, hann kvartaði undan hinu mikla
vinnuálagi, og að enginn skildi hvað hann
væri slæmur í bakinu og illa farinn. „Frú,“
sagði Lisía, „einu sinni datt hann út um
glugga af annarri hæð, og eitthvað brengl-
aðist í hausnum á honum. Kanske áfenginu
að kenna," sagði Lisía, sem aldrei snerti
„þess konar“, nema þegar hún var til altaris.
Marcel gaf sig sjónvarpinu og sófanum
á vald og Whisky litla, svarta púðulhundin-
um, sem unni honum skilyrðislaust. Hægt
og hægt fjaraði líf hans út og hann dó í
svefni eftir þriggja ára sælu, af því tagi sem
hann hafði aldrei kynnst áður. Og frú Lisía
Nein jarðaði hann með viðhöfn, þar sem
smekkur hennar fyrir því skrautlega kom
fram ásamt hinum hefðbundna söknuði.
Hún hafði greitt ríkisborgararéttinn að
fullu.
Elísabet Jónasdóttir þýddi.
Höfundur er sendiherrafrú.
PÁLMI EYJÓLFSSON
Hallgerður
á Hlíðarenda
Uppi í brekkunni höfuðból horfír við sól,
húsfreyjan leit þaðan fljótið, jökul og sanda
þar sem hinn vopnfími bóndi aldur sinn 61
óðalsborinn með snilli til munns og handa.
Við hliðina á Gunnari sterk og fönguleg stóð,
með stoltið í augum, kona mikillar gerðar, .
örlynd og langrækin, bregður ekki við blóð
björt á hörund, lokkar sveipast um herðar.
Brennunjálssaga dregur upp dökka hlið,
dæmir með orðum, er hetjur skal endalaust róma.
Hin aldna sagnritun léði henni aldrei Iið
og lítið skyggnist í mannlega leyndardóma.
Svo Hallgerður lifír með þjóðinni þrjósk, en glæst
með þokka og reisn, en fomkonu er erfítt að skilja.
Á örlagastundu þá sagan hefur sig hæst
í hamingjuleysi neitar hún feigs manns vilja.
Höfundur býr á Hvolsvelli.
Ljóð vikunnar I sjónvarpi 26. febrúar.
er Skilnaður og Endurfundir eftir Boris Pasternak í þýðingu Sigurðar A. Magnússonar.
Þetta Ijóð birtist í Lesbók 11.' febrúar og vísast hér til þess.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 25. FEBRÚAR 1989 1 1