Lesbók Morgunblaðsins - 07.06.1986, Blaðsíða 2

HORFT Á HEIMINN
eftir Gabriel Laub
Flugránið mitt
Nú kemst ég varla hjá því að ræna flugvél. Það er naumast önnur lausn til á þeim
vandamálum sem ég á við að stríða. Það er nú einkum þetta tvennt: Síbyl vill mig
ekki og ég er svo skuldugur. Það er að segja, ég veit ekki alveg hvort hún Síbyl vill
mig. Hef aldrei spurt hana. Þykist samt vita að hún mundi hafna mér ef ég færi á
flot með þetta. Er það ekki líka von?
Skuldirnar eru vegna pöntunar á þijúhundruð flöskum af rínarvíni af sjötíu og eitt
árgangnum. Það er að segja, þetta vín ætla ég mér að panta, kemst eiginlega ekki
hjá því, og mundi þurfa að taka lán fyrir þessu ef pöntunin yrði gerð.
Nútildags er flugvélarrán eina lausnin á svonalöguðum vandamálum.
Ég keypti mér flugfarseðii þama í Frankfúrt. Útaf fyrir sig var mér sama hvaða flugvél þetta væri
og hvert hún mundi fljúga; bara það væri hvorki ísraelsk né arabísk vél. ísraelar láta nú ekki stela sér
og færi ég að ræna arabískri vél fengi ég gjörvalla Evrópu uppámóti mér. Menn færu þá kannski líka
að skjóta á mig — Evrópuþjóðimar em til alls vísar þegar olían er annars vegar. Olía var það heldur
ekki sem mig vantaði — íbúðin mín hituð með gasi og ég bfllaus. Mig vanhagar ekki um nokkum skapað-
an hlut nema hana Síbyl og þetta vín.
Svo valdi ég mér þessa Swissairflugvél. Svisslendingar em fyrirmyndarólk og sérlega viðræðugóðir.
Eftirlitið á flugvellinum varð mér engin fyrirstaða, það fann ekki hjá mér nokkurt vopn.
Enda var ég heldur ekki með nein vopn. Útlistaði það líka fyrir Zwárgli flugstjóra þegar vélin var komin
á loft. „Sjáðu nú til,“ sagði ég við hann, „ég er friðelskandi maður og kann ekkert með vopn að fara.
Gæti sem hægast skaðað einhvem, og það var nú aldrei meiningin. Og þú ferð varla að láta mig gjalda
þess þó ég sé enginn ribbaldi, þannegin séð. Kröfur mínar varia neitt sérstakar heldur. Bara þetta: að
Svissair borgi fyrir mig vínið og svissneska stjómin komi henni Síbyl til við mig.“
Flugstjórinn skildi þetta mætavel.
Vildi allt fyrir mig gera, en var þó
með einhveijar skrúbblur: „Ég veit nú
varla,“ sagði hann, „fyrst þú kemur
svona gjörsamlega óvopnaður... hef-
urðu ekki svomikið sem leikfangabyssu
ellegar hnífkuta?"
„Nei,“ svaraði ég, „heiðarleiki minn
bannar mér að ráðast á þig með leik-
fangabyssu, það væm tómar sjón-
hverfíngar. Þú hefðir allan rétt til að
móðgast yfír slíku."
Ég var með þónokkuð oddhvassan
smekkláslykil í vasanum. Okkur kom
saman um það að segja að ég hefði
beinlínis hótað að stinga úr honum
augun með þessum lykli. En svo fékk
Zwárgli flugstjóri einhveija bakþanka
með þetta, að það væri naumast alveg
frambærilegt.
„Gætirðu samt ekki sýnt af þér dálít-
ið meira ofbeldi."
Ég hugleiddi málið. „Gottovel,"
sagði ég. „Hvemig væri það ef ég nú
knúskyssti flugfreyjuna, þessa ljós-
hærðu?"
„Ekki sem verst...,“ sagði flug-
stjórinn og varð órólegur. „Þú veist
náttúrlega að þær svissnesku eru
fjarskalega siðsamar. Annaðhvort marglemur hún þig utanundir ellegar þú verður að giftast henni. Nema
hvortveggja verði uppá teningnum."
Það varð svo endanlega að samkomulagi að ég reif af honum einkennishúfuna og kastaði henni í gólf-
ið. Það hlaut að vera nægjanlegt ofbeldi.
„Þá er það fengið," sagði flugstjórinn. „Og frekari hótanir. Ég þarf að tilkynna þær gegnum talstöð-
ina.“ Þetta var reyndur flugstjóri.
„Segðu þeim að verði kröfum mínum ekki sinnt þá muni ég hella appelsínusafa og kóladrykkjum héma
úr eldhúsinu útum alla flugvél, og loka fyrir hitann svoleiðis að farþegamir kvefíst. Ég muni hætta að
borða svissneskan ost og breiða út fregnir um það að kýmar í Sviss séu allar mannýgar og stangi einkum
túrista."
Þessar kröfur þínar em varla nógu pólitískar, mér er það til efs að við sleppum með þetta,“ sagði
flugstjórinn áhyggjufullur.
„Ég var nú að segja þér að ég væri þessi hæglætis og sómamaður. Pólitík kemur mér eiginlega ekki
við. En kröfur mínar eru pólitískar. Þetta eru mannréttindakröfun ég tel mig hafa fullan rétt á því að
njóta ástar og drekka úrvalsvín. En gottogvel — ég gæti heimtað að hann Alúas héma Holpritter frá
Ahrensburg yrði gerður að Aðalritara Sameinuðuþjóðanna. Flestum er vonandi sama um það hver er
Aðalritari Sameinuðuþjóðanna, og ekki veitir honum Alla nú af sæmilega launaðri stöðu svo hann geti
skrifað ljóðin sín í næði.“
Meðan á þessu gekk vorum við komin langleiðina til Zii'rich.
„Hvert á ég þá að fljúga eiginiega?" spurði flugstjórinn. „Ég verð að tilkynna það í flugtuminn."
„Við skulum fljúga til Ztirich," sagði ég, „úr því við erum komin langieiðina... mér leiðast endalaus
ferðalög."
„En það er nú varla neitt flugrán," hrópaði Zwárgli flugstjóri uppyfír sig. „Þetta héma er flugið til
Ztirich og þú ert með farseðil til Ztirich".
Ég varð að gefa þetta flugrán mitt uppá bátinn. Hvert gat ég heldur svo sem flogið? Varla mundi
neitt Arabalandanna taka við mér sem einni hetju, ég sem vil ekkert nema hana Síbyl og vínið sem harð-
bannað er að drekka þama í Múhameðstrúarlöndunum. Svo átti ég heldur enga peninga til að borga farið
heim aftur úr Qarlægu landi. Varð aukinheldur að fá lánaða hundrað franka hjá Zwárgli flugstjóra tilað
kaupa mér farmiða til Hamborgar aftur. 0g það meiraaðsegja á öðru fanými.
Síbyl fyrirlítur mig. „Nútildags getur hvaða veslingur sem er rænt flugvél," segir hún, „og þú ræður
ekki við þetta einusinni." Hún er bæði sár og vonsvikin og búin að gera það upp við sig að vera manninum
sínum trú það sem eftir er.
Um höfundinn
Gabriel Laub er háðfugl sem tístir
melódíumar sínar með einkar ljúfum
hætti. Hann er nú búsettur í Hamborgar-
kaupstað nyrst í Þýskalandi vestanverðu,
en þaríbæ hóf Flosi Ólafsson einmitt
tannlæknanám fyrir einum 35 árum,
Ienti raunar seinnameir í öðrum og
mikilsverðari stúderingum einsog háð-
fugla er siður. Ástæðumar fyrir því að
Gabríel flutti til Hamborgar eru þó fleiri
en bara áhugi mannsins á Geirfuglinum.
Gamansemi hefur, einhverra hluta
vegna, löngum verið innflutningsvara í
Þýskalandi. Uppúr 1968 kom þessi ljúfí
háðfugl semsé frá Prag þarsem hann
var hafður í búri seinustu mánuðina.
Hætti þá að syngja. Strax og Þjóðveijar
opnuðu búrið hans fór Gabríel að kvaka
þeim gamansemi á þýsku og náði fljót-
lega hreinni tónum en flestir aðrir útúr
því tungumáli. Um þetta hefur Gabríel
sagt: „Við sem forðum vomm svo ung,
falleg og heimsk. Nú erum við því miður
bara ung.“ Og þetta segir maðurinn án
þess að hafa kjmnst þeim Birtingsmönn-
um einu sinni.
Fæddur var hann í Brochníu (á pólsku
landsvæði) árið 1928. Frá 1939 til 1946
taldist hann sovétþegn, fór síðan til Prag
í Tékkóslóvakiu og lærði þar blaða-
mennsku, stjómmálafræði og félagsvís-
indi og var farinn að skrifa gamanpistla
á tékknesku uppúr 1960. Eftir 1969
syngur hann á þýsku eins og fyrr er
sagt. Hann fæst nú eingöngu við ritstörf.
I bréfí sem hann skrifaði Þórði frænda
sínum í Prag áður en hann fór burtu úr
þeirri borg segir: „Athugaðu það, kæri
frændi, að ritstörf eru þau einustu afbrot
þar sem glæpamaðurinn leggur verulega
uppúr því að skilja eftir sig spor.“ Og
við þýska gagnrýnendur segir hann,
fullur af skilningi (og bjór): „Þið bók-
menntafuglamir kunnið skil á þessu:
gamanhöfunda má aldrei taka alvar-
lega.“ Samt er Gabríel Laub nú tekinn
svolítið alvarlega. Það geri ég að minsta
kosti. Þættir eftir hann munu birtast í
Lesbók á næstunni. Þýðandinn
Prentvillupúkinn í
Úlabrók
í síðustu Lesbók gefur að líta smásöguna
„Úlabrók" eftir undirritaðan. Þar koma fyrir
nokkrar prentvillur, fremur meinlausar —
nema ein, sem ekki verður komist hjá að
leiðrétta. Seint í sögunni stendur þessi
klausa: — Það mætti færa rök fyrir því að
„Úlabrók" sé nafli tilverunnar, króbúla er
eins og hver önnur alþýðuskýring á fyrir-
brigðinu, sett saman úr orðinu „úlabrók"
og „fabúla".
Niðurlagið á að líta svona út: — „króbúla"
er eins og hver önnur alþýðuskýring á fyrir-
brigðinu, sett saman úr orðunum „krón-
íka“ og „fabúla".
Eftilvill mætti virða mönnum til vorkunn-
ar að villast dálftið á þessum orðum í erli
dagins, enda er „úlabrók" orðið til úr „krób-
úlu“ með stafarugli, en það er önnur saga.
Oddur Björnsson.
Leiðrétting
Því miður hefur fallið niður rúm lína úr
handriti mínu í setningu á síðustu grein um
Ara fróða og pólitíkina hér á landi um 1120.
Óstyttur er textinn á þessa leið, en undir-
strikaður sá hluti, sem féll niður:
„Sumarið 1121 lá við borð að þingheimur
við Öxará berðist, eins og frægt er í sögum.
Foringinn mikli, Gissur biskup, var fallinn,
en nú reyndi á hveiju hinir nýju menn
fengju orkað. Þorlákur biskup gekk með
klerka sína milli stríðandi fylkinga,"
Vinsamlegast, gjörn Þorsteinsson.