Lesbók Morgunblaðsins - 13.06.1981, Qupperneq 6
Drekalandiö Bhutan — 3. og síöasti hluti — Eftir dr. Sturlu Friöriksson
Meé fjallagarpimm Terning
í námunda vtö Mmnt Evemt
Að fylla ekki landið
af iðjulausum
menntamönnum
Skólahald hefur einnig veriö á miöalda-
stigi fram aö þessu. Vegna hinna einstak-
lega torveldu samgangna reynist erfitt aö
senda börn í skóla og eru aðeins 5%
þjóðarinnar talin vera læs og skrifandi.
Hefur barnaskólum þó fjölgað á síðari
árum, þangaö er ef til vill sent eitt barn úr
fjöiskyldu, en ekki er nein almenn skóla-
skylda. Æðri menntun er helzt aö fá í
hofunum og einstaka ungmenni er sent til
náms í erlendan skóla. Er þá leitaö til
Indlarids, Japan, Ástralíu og Bretlands.
Okkur var tjáö, aö árlega væru innan viö
tíu nemendur valdir til framhaldsnáms. Þeir
vilja fiýta sér hægt meö aö mennta þjóöina.
Nemendur, sem hafa veriö erlendis viö
nám, eru meö háar hugmyndir um framfar-
ir, og þykir hollt aö láta þá, fyrst eftir
heimkomuna, hefja landbúnaöarstörf um
tíma, tii þess aö koma þeim aftur í
samband viö sitt gamla umhverfi. Forráöa-
menn segjast ekki ætla aö fylla landiö af
iðjulausum menntamönnum eins og gerzt
hafi á Indlandi. Slíkir menn munu aðeins
leiöa vandræöi yfir þjóðfélagiö. Verkfræð-
ingar vilji grafa jarögöng, byggja flugvelli
og vélvæöa landbúnaöinn og taka til þess
stórlán úr alþjóðabönkum, en forráðamenn
telja þjóöina ekki muni veröa hamingju-
samari við þær framkvæmdir.
í landi þeirra sé ekkert atvinnuleysi og
enginn skortur á matvælum, en véla- og
olíuinnflutningur mundi aöeins auka þjóö-
arútgjöld, sem yröi að mæta meö aukinni
skattlagningu og meö því aö ganga á
skógana eöa fylla landiö af feröamönnum.
Benda þeir á að í Nepal séu feröamenn að
eyöileggja hiö gamla heföbundna þjóölíf,
og sé þaö ekki eftirsóknarvert. Nepalbúar
hafa rutt skóga landsins meira en hér er
gert enda er áberandi hvaö lítiö ber á
vatnsrofi í bhutönskum fjailshlíöum, og eru
landsskemmdir ekki eins áberandi hér og í
Nepal.
Tenzing talar um
förina á Everest
Eitt kvöldiö er samkvæmi í gistihúsinu.
Ungur Bhutan-búi, sem verið hafði í Japan
í skóla, flytur erindi og svarar spurningum
um landið. Einnig heldur fjallagarpurinn
Tenzing erindi um ferðalög sín í Tíbet og
lýkur því meö frásögn af ferðinni aö hátindi
Mt. Everest þegar þeir Hillary klifu tindinn
fyrstir manna 1953. Síðan hefur Tenzing
farið nokkrar ferðir á tindinn, sem
leiösögumaöur, og kann hann frá mörgum
ævintýrum aö segja. Heillandi er aö hlusta
á frásögu hans af snjómanninum, sem þeir
nefna Jetti. Telja fjallamenn sig hafa fundið
risaför í snjónum, sem líkjast stórum apa-
eöa ofurmanna-sporum. Sherparnir, sem
eru fjallabúar, trúa því aö förin séu eftir
einhvern stóran loöinn snjómann, sem
dvelji í óþekktum dölum Himalajafjalla.
Viö vorum svo lánsöm fyrr í þessum
leiöangri að fá aö ferðast upp í hlíðar
Mount Everest-fjallsins undir leiðsögn
Tenzings. Fórum viö í lítilli flugvél frá
Kathmandu í Nepal og lentum á flugbraut í
brattri fjallshlíö í dalverpi vestan viö fjöllin.
Jakuxarnir söðlaðir.