Lesbók Morgunblaðsins - 09.02.1980, Blaðsíða 7

hvort um annaö. Hvenær förum viö aö
búa saman og tala hvort við annað?.
— Djöfull aö hafa ekki viöunanlegt
undir sér í staöinn fyrir hraungrýti, þá
sjaldan maöur tekur sér frí og fer út á
land. Ég er aö veröa rasssár, kona.
— Næst tökum viö sólstóla meö
okkur.
Þögn.
hverfum. Þar megi fá hitt og þetta fyrir
Iftiö eöa ekki neitt.
— Þaö er rétt. Enginn þarf aö vera
fátækur fyrir samneyti meö konum, sagöi
skipstjórinn og glotti.
Löng þögn.
— Veistu hvaö ég ætla aö gera,
manneskja? spuröi skipstjórinn loks.
Konan þagöi. Sat bara meö snúö á
andlitinu og svaraöi engu.
— Ég ætla aö kaupa jörö á afskekkt-
um staö. Þar á aö vera vatn eins og
hérna. Mosaþúfur á bakkanum, þar sem
gott er aö sitja meö flösku milli fóta,
þegar vel viörar eins og núna. Freisarinn
á bakkanum aö hasta á vindinn, þegar
vatniö fer aö rótast. Síðan reisum viö
hæli fyrir hórsekar konur.
— Þú ert oröinn blindfullur, mann-
fjandi, hrópaöi konan öskuvond og skreið
inn í tjaldiö.
Mótinu var lokiö.
Kliöur og brambolt manna aö búa sig
undir vökunótt barst skipstjóra heim aö
tjaldinu. Umstang kringum hross. Konan
grátandi inní tjaldi en skipstjórinn ein-
hversstaðar milli svefns og vöku. Hröö
hóftök nálguðust, hrifu hann úr mókinu.
Hann reif upp augun í ofboöi. Maður á
hvítum hesti, klæddur rúöóttum jakka við
samlitar buxur, kom skeiöríöandi aö
— Er ekki margt aö varast fyrir
myndarlega menn í þessum hafnarborg-
um úti? laumaði konan frá sér, ísmeygi-
lega.
— Byrjaröu enn! A þessu hefuröu
stagast í tuttugu ár — líttu á gullna litinn
á vatninu, manneskja; þetta er litur guös.
— Ég hef heyrt menn segja, aö
kvenfólkiö sé áleitiö í þessum hafnar-
tjaldi skipstjórans og sló undir nára meö
lúöri og hrossamóðugri skjalatösku.
Hann vatt sér af baki viö tjaldið og gaf
hestinum lausan taum.
— Sæll og Ijúfur, glumdi í honum og
greip til hattsins.
— Hver ert þú? spuröi skipstjórinn
önugur. ,
— Bóndi aö norðan, lagsmaöur, sagöi
maöurinn og hló hátt.
Fékk sér síðan í nefiö.
— Hvaö heitir jöröin? spuröi skipstjóri
meö örlítinn vott af áhuga.
— Sæti, sagði bóndi. — Sumir kalla
hana Þúfu.
— Sæti? Þúfa? endurtók skipstjórinn
forvitinn og fann um leiö til vaxandi
óhægöar aö sitja svona á nöktu hraun-
grýtinu. Litir guðs horfnir af vatninu. Far á
skýjum. Sveljandi. Undarleg nöfn þetta, á
jörö, hugsaöi skipstjórinn. Trúlega kot.
Kannski vildi hann selja, kallinn, og flytja
suður.
— Þú vilt viskýlögg, sagöi skipstjóri.
Bóndi hló hátt, ekki ósvipaö hesti, sem
hneggjar feginsamlega meö félaga sinn í
sjónmáli, eftir aö hafa svitnaöi meö
honum á þeysingsreiö í langri ferö.
Bóndinn geröi sér gott af víninu. Þaö
færðist daufur roöi í annars fölblátt,
veörað andlit eftir vökunætur þessara
liðnu dægra. Hann saup þrisvar á.
— Meira, mannskratti, súptu á aftur,
kláraöu þetta, sagöi skipstjórinn og
bandaöi á móti flöskunni og bóndinn fékk
sér tvo í viöbót.
— Hvaö bardúsar þú svo, lagsi, annaö
en aö drekka og skemmta þér? spuröi
bóndinn, haldandi báöum höndum um
háls flöskunnar.
— Stýri. Stýri skipi á milli landa á
meðan ég bíö.
—Bíöur? Eftir hverjum djöflinum?
— Eftir því aö farast.
— Menn eins og þú farast ekki. Ekki á
svona stórum skipum. En þeir geta oröiö
afvelta á milli þúfna.
Þá finnast þeir alltaf í smalamennsk-
um. Þaö gerir lyktin. Hundarnir þefa þá
uppi eins og pestarfé, sagöi bóndinn og
byrjaöi aftur aö hlæja.
Skipstjórinn brosti, umburöarlyndur og
rór, eins og stórveldi andspænis smáríki,
sem þaö hyggst leggja undir sig í nafni
friöar, frelsis og jafnréttis.
— Þetta getur maöur nú kallað
hlunnindi, sagöi bóndinn og leiddi flösk-
una hiýjum augum. Enginn miöi meö
Á.T.V.R.
— Hvurnin hlunnindi? spuröi skipstjór-
inn, gáttaöur.
— Tollsvikiö brennivín. Þaö er meira
en viö höfum, sveitakarlarnir. Nema
þegar viö erum svo heppnir aö þurfa í
kaupstaöinn á meöan þiö bíöiö eftir
uppskipun og dundiö viö aö selja þetta
sem aukagetu, lítið lægra en ríkiö; þessir
andskotar.
Nokkur hlunnindi á þessari jörö þinni?
spurði skipstjóri með lymskum svip og
raddblæ, eins og honum kæmi máliö ekki
viö.
— Þaö er nú líkast til.
— Eins og hvur?
— -döröin er góö. Ekki vantar þaö og
margir um hana, svaraöi bóndi, en lét sér
hægt um skilagrein og upptalningu.
— Blessaöur Ijúktu úr flöskunni, sagöi
skipstjórinn ákafur.
— Betri er treiningur en traögjöf, góöi,
og ófær vil ég ekki veröa.
— Ég á birgðir af þessu inni í tjaldi,
vinur.
— Og þetta er nú eitt af því sem
geymist vel, svaraöi bóndi og geröi sig
ekki líklegan til aö gera flöskunni skil aö
sinni.
— Láttu ekki svona. Fáum okkur einn,
sagöi skipstjórinn.
Þeir fengu sér sinn hvor.
— Ja, það var þetta með hlunnindin,
hóf skipstjórinn aftur eftirgrennslan sína.
Hver eru þau?
— Reki og óskasteinar, sagöi bóndi -
meö hægö, eins og hann geröi ráð fyrir
fyrir aö skipstjórinn þyrfti tíma.og næöi
aö meötaka þessa vitneskju.
— Hvaö segirðu, mannfjandi?
— Reki og óskasteinar, endurtók
skipstjórinn og gapti.
For helvíti var mannfjandinn meö öllum
mjalla. Kannski svo ósvífinn aö gera grín
aö honum.
— Blessaöur eyddu ekki á hann
oröum. Hann er vangefinn eins og allir
bændur og klækjóttur líka, heyröist kona
tauta inni í tjaldinu. — Óskasteinar var
betra.
— Hvaö fjandi er hún stygglynd,
konan. Eitthvaö á þínum vegum, vænti
ég, laust eöa fast, þú skilur, spuröi
bóndinn og glotti. Kannski ég heilsi upp á
hana, konumyndina, bætti hann svo viö
og leit inn um hálfopnar tjalddyrnar.
— Svei, svei, heyröist innan úr tjaldinu.
— Viö vorum að taia um hlunnindin,
sagöi bóndinn, eins og milli tveggja elda.
— Nú, rekinn kemur úr sjónum en
óskasteinarnir í tjörninni á fjallinu, sem
bærinn dregur nafnið af, synda ofaná á
Jónsmessunótt.
Þeir fengu sér meira viský.
— Hvernig er þessi tjörn á litinn spuröi
skipstjóri.
— Þetta er nú eiginlega meira en tjörn.
Þetta er stórt vatn, stundum grátt, aðra
tíma blátt, en oftast eins og rauðagull,
eins og til aö mynda í heyþurrkum á
sumrin, þegar sólin skín aö kvöldlagi.
— Gott. Litir guös. Hvaö á jöröin aö
kosta?
— Menn veröa aö geta gengiö á
vatninu til aö ná óskasteinunum, útskýröi
bóndinn af samviskusemi.
— Allt í lagi. Frelsarinn annast þaö
fyrir mig, flýtti skipstjórinn sér aö segja.
— Ég kunni nú betur viö aö þú vissir
aö hverju þú gengir, til aö fyrirbyggja
allan málarekstur eftir á. Hann hefur
stundum oröið dýr.
Þögn.
Framhald á bls. 23