Lesbók Morgunblaðsins - 05.04.1970, Blaðsíða 14
SIRE
Framhald af bls. 12
BÖJESEN......... Flumósa. Alltof mikið, alltof mikið, Madama Ottesen. Afhendir
spilin.
SIRE .......... Kærar þakkir, Böjesen góður.
BÖJESEN........ Bakkar út með hneigingum, rekst á vegginn. Ég biðst afsökunar.
Omforladelse. Hérna eru dyrnar. Góða nótt. Fer.
SIRE .......... Hlær. Þetta eru tapaðir peningar. Böjesen er uppflosnaður kaup-
maður. Hann man ekkert til morguns. Kát. Hvað viltu leggja
mikið undir, þrját.íu dali?
ARXHUR......... Þú byrjar ekki smátt, en þú skalt ráða.
SIRE . ........ Þá peninga, sem ég varðveiti fyrir þig undir höfðalaginu snertum
við ekki. Leggur nokkra gullpeninga á borðið úr pyngjunni. Her
er afgangurinn af veizlupeningunum frá stiftamtmanni Dregur
enn fram úr barmi sér skjalið góða frá prinsinum. Og þetta legg-
ur þú undir.
ARTHUR........ Nei, veðsetningarskjalið frá prinsinum? Því var ég búinn að
gleyma.
SIRE ......... Næstum hneyksluð. Gleyma? Og þú hefur talað fjálglega um
konunglegar skuldbindingar, jafnvel minnst á Orkneyjar.
ARTHUR........ Hlær við. Auk þess voru þetta aldrei nema 3 gíneur ekki 50.000
flórínur, sem var heimanmundur Margrétar Skotadrottningar.
SIRE ......... Það stendur, sem ég hef sagt. Ég legg þennan sjóð á móti veð-
setningunni og held banikann sjálf.
ARTHUR........ Þrár. Nei, þú mátt ekki hafa rangt við. 3 gíneur aðeins.
SIRE ......... Þrjár í borði þá. Dragðu.
ARTHUR........ Tekur spil.
SIRE ......... Viltu kaupa?
ARTHUR........ Já. Fær spil.
SIRE ......... Annað?
ARTHUR........ Nei.
SIRE ......... Slær upp 3 spilum. Við þriðja spil s-egir hún: Sprungin.
ARTHUR........ Þarna sérðu. Þú tapaðir samt og máttir varla við því.
SIRE ......... Óhikað. Sextíu ríxdalir í borði. Viltu kaupa?
ARTHUR........ Já. Fær spil. Stopp!
SIRE ......... Ósköp ertu ragur. Slær upp 3 spilum í röð. Hálf tólf! Ég vann.
Stingur á sig veðinu og sópar til sín peningunum. Ný vindhviða
dynur á húsinu.
ARTHUR........ Ætlarðu ekki að spila meir.
SIRE ......... Nei, það er kominn tími til þess að við tölum saman í alvöru.
ARTHUR........ Má það ekki bíða?
SIRE ......... Nei, það þolir enga bið, það sló í brýnu milli okkar áðan. Við
sjáum hvert stefnir og allt andvaraleysi er ófyrirgefanlegt. Ekki
mín vegna, Arthur, heldur þín vegna. — Ég býst við mér um
miðjan júní. Fyrir þann tíma verðum við að hafa lokið undir-
búningi okkar, gert allar ráðstafanir og hrint þeim í framkvæmd,
ef ekki á illa að fara. Það er ekki um langan tíma að gera. Fyrst
og fremst húsið, uppkomið eða keypt. Það er í rauninni þú, ekki
ég, sem átt mest á hættu.
Útsynningurinn er skollinn á. Haglið bylur á þekjunni.
ARTHUR.......... Nú, hvernig þá?
SIRE ........... Jú, þú hefur áður spurt, hvort ég kæmi með þér til útlanda,
Englands eða írlands. Og ég hef sagt: Nei. Ég er enn ekki þess
sinnis að víkja fótmál frá örlögum mínum, sem ég hef sjálf
kosið mér vitandi vits. Láttu þér ekiki detta í hug, að hegðun
mín hafi stjórnazt af léttúð eða daðri. Mér var áskapað að elska.
í ferðinni eignaðist ég þig, það er satt, en hvort þú hafir eignazt
mig, er ekki einu sinni á valdi konunglega cansellísins að segja
til um. Við höfum að vísu kosið þann kost að reyna að sveigja
örlögin undir vilja okkar og óskað að giftast, sem er ekki nema
eðlilegt venjulegum, veikum manneskjum. Það var og er ein-
lægur vilji okkar beggja, en hverju sem cansellíið svarar, þá
er það eftir sem áður á valdi æðri afla, hvernig fer, hvort þú
eignast mig eða ekki.
ARTHUR.......... Já, en ég á þig svo sannarlega heila og óskerta.
SIRE ........... Ekki heila, enginn eignast konu heila, hún á sjálf sinn ávöxt,
alla framtíðina — og óskerta, nei, ég á sjálf fortíð mína, sem
þú getur ekki eignast hlutdeild í.
ARTHUR.......... Þurrlega. Vil ekki eignast,.
SIRE ........... Þama sérðu, Arthur. Fortíðin ein nægir til að segja sundur með
okkur.
ARTHUR.......... Það skal ekki verða. Við gleymum henni. Fyrir okkur er lífið rétt
að byrja.
SIRE ........... Fyrir okkur byrjar lífið í miðjum klíðum. Við getum lifað því
saman, það er þín áhætta. Við getum lifað því sitt í hvoru landi.
Það er mín áhætta. f því falli ætlast ég aðeins til, að þú hjálpir
mér á þann hátt, sem við höfum fyrr talað um og þú hefur geng-
izt inn á. Að skapa mér skilyrði til að stunda atvinnu mína, veit-
ingasölxma, á sjálfstæðum grundvelli, öllum óháð. Vitaskuld hafð-
ir þú á bak við eyrað, að það væri rúm fyrir þig í þeirri áætlun
og víst er rúm fyrir þig við mína hlið, ef þú ert nógu lítillátur
að þiggja þann kost af lífinu, sem bíður þín þá. Þér finnst það
nú, en hve lengi? Þú þiggur minn kost af því þú þráir mig í
augnablikinu, en hve lengi? Ef þrá þín til mín dvínar, reisir ó-
ánægjan fyrr en seinna upp höfuðið í einni eða annarri mynd,
og var þá val þitt rétt? Nei, ekki grípa fram í fyrir mér. Mér er
þetta mikið alvörumál. Þú getur lika valið mig. Þú getur farið
með mig. En ég hef sagt nei og hvers vegna? í því falli, að ég
breyti gegn hugboði mínu og fari með þér í framandi umhverfi,
mundi ábyrgðin öll lenda á þér og ekki einasta ábyrgðin heldur
hvíldarlaust strit, að vinna mér álit í þínum heimi. Brosir. Þú
ARTHUR
SIRE . .
ARTHUR
SIRE . .
ARTHUR
SIRE
ARTHUR
SIRE .
ARTHUR
SIRE . .
yrðir bókstaflega að bera mig, svo þung sem ég er, fram fyrir
ættfólk þitt, fram fyrir þjóð þína, og eftir því sem tign þín er
meiri, mundi ég síga í og auðmýking mín vaxa. Veiztu hvort ég
kæri mig um að láta auðmýkjast, heldurðu að ég hafi skap til
þess. Ég held ekki. Nei, Arthur, málið er flóknara en þú held-
ur. Það er skylda okkar að ráða fram úr því fyrr en seinna og þó
við að sinni leggjum allt kapp á að vinna örlögin á okkar band
eða sveigja þau eftir vilja okkar þessa stundina eins og beinast
liggur við fyrir almennt fólk: að giftast og lifa saman, þá skulum
við alveg eins búast við að við verðum að skilja.
Stillilega. Ég á líka þátt í fortíð þinni.
Elsku vinur, eins og allir karlmenn ertu tveimur konum háður!
Móður þinni og konunni þinni, ef ég mætti kalla sjálfa mig svo.
Annars vegar stendur öH þín fortíð, kyn þitt, hins vegar öll mín
framtíð, kyn okkar. Þú sannaðir fyrir skemmstu, að þú ert háð-
ur móður þinni, þegar þú skýrðir henni frá áformum þínum. Það
var ósköp barnalegt. Heldurðu að hún geri ekki allt, sem í
hennar valdi stendiur, til að halda í þig, sjálfrar sín vegna og ætt-
arinnar? Hún væri ekki kona, ef hún gerði það ekki. Ég virði
hana og því meir sem seigla hennar í þessu efni er meiri. Ég get
ekki vegið gegn henni nema með eigin vopnum hennar, tryggja
mér fylgi framtíðarinnar, dóttur okkar. Hún skal heita Henri-
etta eins og móðir þín mér til hugsvölunar og trausts í barátt-
unni framundan.
Þú vilt að við skiljum.
Brestur í grát. Svona nærgætnislaust mátt þú ekki tala. Ekkert
vil ég frekar en að vera hjá þér, en það verður okkur um megn.
Þess vegna neyðist ég til að hlýða kalli fortíðar minnar og ganga
minn veg ein og óstudd.
Ég hef ekki þekkt þig rétt, Sire. Ég hef ekki fyrr kynnzt stór-
lyndi þínu. Þú krefst jafnræðis við mig! Hvað stendur í bréfinu
— allt ísland. Þú ert fegurri í mínum augum en nokkru sinni
fyrr. Kallaðu eftir því, sem þú girnist, ég skal veita þér það.
Það sem ég girnist, getur þú ekki veitt. Ævarandi ást. — Ég
hélt einu sinni, að það væri eitt og hið sama að dansa á rósum
og sofa á gulli. Hið síðara er svo óendanlega lítilfjörlegt fyrir
konur af holdi og blóði. Við þráum dans ástar, dans á rósum. Að
liggja á gulli er fyrir orma og dreka. Samt er mér nauðugur
seinni kosturinn.
Trúðu varlega konungsorði —
Þú hefur reynzt mér góður drengur og eftirlábur. Gleymdu því
ek’ki, að fyrir Guði er ég konan þín svo lengi sem vegir okkar
iiggja saman. Brestur í grát að nýju. Það er aðeinis eitt enn, sem
liggur mér þungt á hjarta.
Hvað er það, væna mín. Hún hjúfrar sig upp að honum. Hann
gerir gælur að hári hennar.
Þann dag, sem Henrietta okkar nær mínum aldri, skal ég senda
þér hana til Englands, fyrr ekki. Hún á að minna þig á vetur þinn
á fslandi og á mig. Ég lofa að gera þetta og á þá aðeins eitt eftir
til að jafna metin við þig. Tekur fram úr barmi sínum veðsetn-
ingarbréfið frá Friðriki prins. Þú manst eftir þessum seðli, sem
þú fólst mér til vörzlu og ég vann af þér aftur. Ég legg ekkert upp
úr þessu plaggi en það má ekki vera til. Það getur hleypt öllu í
bál og brand á milli tveggja þjóða.
Skjaldarmerki
Dillon-
ættarinnar
'14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
5. april 1970