Lesbók Morgunblaðsins - 12.01.1964, Blaðsíða 3

Eftir Gérhard Chinotfi
þyrmilega í þegar hann barðist um. Þór
var kunnugt um þetta. Núna fundust
engir kippir. Þór laug — hann var óró-
legur. Hvernig stóð á því að hann lægði
svona skyndilega, hversvegna ýlfraði
liundurinn eins og hann væri í dauða-
teygjunum?
Mennirnir stóðu á dekkinu í skininu
frá kastljósunum, iðjulausir; þeir voru
iíka órólegir. Þeir höfðu heyrt um stóra
iangreyðurinn. Spriklandi fiskarnir,
sem ekki var búið að hausa, litu út
cins og iðandi hrúga af silfurpeningum.
Sjómennirnir vissu að skipstjórinn var
að ljúga. Þeir eldri reyndu að stappa
stálinu í þá sem yngri voru og óttaslegn
ir, en það bar engan árangur, því þeir
voru sjálfir -skelfdir. Hin v'aktin hafði
ósjálfrátt vaknað og kom út úr klef-
unum framá, agndofa og undrandi, hálí
meðvitundarlaus ennþá af svefni og
þreytu. Hinir urðu fyrir svörum.
„Skipstjóri, við verðum að fara héð-
an, þetta er óheillastaður."
Öll skipshöfnin var nú komin á dekk
og stóð undir hvalbaknum í hnapp, eins
og í varnarstöðu gegn þessEiri óþekktu,
dularfullu, yfirnáttúrlegu hættu.
Á hafinu, virtist skipið vera eins og
flöktandi ljós, sem slökkva mætti á einu
augabragði...
Hið ömurlega spangól barst útyfir
öldurnar.
„Við skulum fara skipstjóri."
Óttinn, hinn nístandi ótti sem grípur
menn á hafi úti, í þessari regindimmu
norðursins.
„Það hvílir bölvun yfir þessum stað.“
Þór Þórarinsson var einn, aleinn með
ákvörðun sína: „Inn með vörpuna!"
Netið var komið að. ,,Ohoj“, mennirn-
ir hífðu það með höndunum. Öldugjálf-
ur lék um kinnunginn á Hallgerði lang-
brók og rennandi sjór lak niður á dekk-
ið. Þetta bölvaða net, sem tók með sér
í hvert skipti sem það var dregið að-
eins lengra inn í skipið nokkuð af kröft-
um, nokkuð af skinni lófans í skiptum
fyrir íáeinar krónur sem í þag komu.
Áfram nú, þetta er alveg að koma.
Nú var pokinn hifaður inn, en hann
er eins konar pyngja þakin selskinni, og
í hann voru fiskamir fangaðir. Til að
tæma úr honum fiskana niður á þilfar-
ið varð einn maður að ganga undir
hann og leysa hnútinn sem lokar botn-
inum á pyngjunni. Oftast er það sami
maðurinn sem gegnir þessu leiðinda-
starfi, og ónotalegt er það, því hann
lendir undir allri fiskahrúgunni áður
en hann getux- forðað sér. Nú var troll-
„Eitthvert kvikindi lent í vörpunni.'*
Þór Þórarinsson laug eins og hann var
langur til. Fyrir fimm árum hafði stór
langreyður lent í vörpunni og tekið ó-
TileinJiaö shipvc-r.him á Hallveigu Fróöadóttur, sem ég
fór á veiöar mcð og kenndu mér allt. Sérstaklega tileink-
aö h'-ium síþyrsta félaga mnum, Benna háiseta.
T ogarinn Hallgerður langbrók
hafði farið frá Reykjavík að kvöldi þess
10. janúar í hreinviðri og kalda en
kyrrum sjó. Siglt var í norður og stefnt
s Snæfellsjökul, sem er annar útvörður
Faxaflóa.
Þegar komið var út á rúmsjó, um
miðnætti, var byrjað að veiða. Kastljós-
jn lýstu þilfarið, og á mennina, klædda
gulum sjóstökkum, eins og þeirra var
vandi. Þeir kepptust við að gera að fisk
inum, svo blóðsletturnar gengu í allar
attir. Þór Þórarinsson skipstjóri, ljós-
hærður þrekinn kraftajötunn, eitthvert
jnesta heljarmenni meðal íslenzkra tog-
araskipstjóra, var í essinu sínu. Hann
var kominn í geysistóra fiskitorfu, sem
hann ætlaði sér sannarlega að nýta til
fullnustu. Togarinn var einn um hit-
una, hinir höfðu ekki enn séð til hans,
og tjalladjöflarnir voru víðsfjarri. Já,
Þór karlinn vissi hvað hann söng. Hann
'hafði velkzt á þessum slóðum í fjöru-
tiu ár og var svo sem farinn að þekkja
beztu miðin. Fyrst hafði hann verið há-
seti, síðan annar kokkur, kokkur, báts-
maður, annar og fyrsti stýrimaður og
síðast skipstjóri, kannski nokkuð gam-
s 11, en þó var ennþá töggur í honum
eins og öllum gömlum sjókempum. Og
uienn hans báru fullt traust til hans.
Hjá útgerðarfélaginu hafði honum ver
ið sagt, að þeir yrðu vafalaust sendir
með fiskinn á Englandsmarkað, til
Gi’imsby. „Fjárinn hafi það, við kom-
um til með að raka saman peningum."
Ferðin hafði byrjað vel. Sjómennirnir
voru ánægðir, og fyrsta halið hafði ver-
ið mjög gott.
U m tvöleytið næstu nótt breyttist
allt. Það var 22. janúar.
Það lægði skyndilega, en slíkt var
afar sjaldgæft á þessum slóðum og á
þessum tíma árs. Gangur skipsins þyngd
ist og vélarnar erfiðuðu mikið. Hall-
gerður langbrók hægði ferðina um
nokkra hnúta. Hundur skipstjórans rak
upp svo ámátlegt væl, að hrollur fór
um mennina. „Haltu kjafti, hundkvik-
indi.“ — og hann fékk vel útilátið
spark, þagnaði augnablik, en hélt svo
áfram að spangóla. Það var eins og rödd
fordæmdra manna sem steypt hefði
verið í dimma gi-yfju. Þetta líktist engri
dýrsrödd, en ekki var það heldur manns
rödd.
Sjómennimir signdu sig.
„Skipstjóri, við verðum að fara héð-
an, þetta er óheillastaður. Það er ekki
allt með felldu."
„Hver djöfullinn er eiginlega að ykk-
ur? Er nú hundræfillinn farinn að
skjóta ykkur skelk í bringu? Það er
ekkert að óttast. Eitthvert kvikindi hef-
ur lent í vörpunni og hlýtur að losa sig
strax. Svona áfram með ykkur! Við
sjáum hvað setur."
KENNEDY
Eftir Yngva Jóhannesson
Sans peur et sans reproclie
í veröld venju brá það,
( og víst var gott að sjá það
að líka á okkar öld
bar einn hinn glæsta skjöld
án ámælis og ótta
og ekki hugði á flótta.
Þótt Baldur hljóti að hníga
er Höður ræðst til víga,
þótt heimskan hatur boði
og helveg skyggnir troði,
hinn hvíti ás mun enn
oss örva að vera menn.
1. tölublað 1964.
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 3