Lesbók Morgunblaðsins - 26.03.1961, Blaðsíða 8
172
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Ferðalag á írlandi
ÞETTA er útdráttur úr feröasögu eftir Englendinginn H. V.
Morton, sem skrifaö hefir 25 feröabaekur. Hann á nú heima í
Suöur-Afríku. — írland er eigi aöeins nágrannaland vort í
austri, heldur eigum vér þangaö œttir aö rekja, og þaöan höf-
um vér fengiö aö erföum ýmislegt, sem hefir oröiö ráöandi í
íslenzkri þjóömenningu. En vér jvitum fátt um frœndur vora
þarna og tengsl landanna á söguöld. Hér segir höfundurinn frá
þvi aö heilagur Patrekur hafi hafzt viö í helli á ey í Derg-
vatni. Þaö gœti bent til aö ekki vœri fjarstœöukennt aö halda
þvi fram aö móbergshellarnir hér heföi veriö bústaöir papa.
EG FÓR frá Dublin til Leix-hér-
aðs og þar, skammt frá Port
Laoighise, sá eg þá sjón, sem eg
held að sé einkenni írlands, mann
sem var að taka upp mó. Hann
stakk móinn með spaða, sem þeir
kalla slane og kastaði svo köggl-
unum upp á bakkann. Þar tók
sonur hans við og raðaði köggl-
unum á tvíhjóla kerru, sem asni
gekk fyrir. Þegar kerran var full,
ók hann kippkorn burtu og rað-
aði kögglunum þar í snyrtilegar
raðir, þar sem þeir áttu að þorna.
Bóndinn sagði mér að hann
hefði fengið mótekjuna leigða hjá
hreppsnefndinni. Honum hafði
verið úthlutaður ferhyrningur um
30 fermetra, og hann var skyldug-
ur að tæma móinn úr þeim reit
um sumarið. Þarna voru 12 stung-
ur. Hann sagði að fyrstu lögin
væri ekki góð, þar væri Ijósleitur
mór, en síðan tæki við svarti mór-
inn, sem væri ágætur.
Skammt þaðan, hjá Portarling-
ton, skoðaði eg síðan rafmagns-
stöð þar sem mór er orkugjafinn.
Vegna þess að engin kol eru í ír-
landi, þá borgar sig að taka upp
mó til eldsneytis. Mómýrarnar ná
yfir sjöunda hlutann af öllu land-
inu. Þetta er fyrsta mó-rafmagns-
stöðin þar, og hún tók til starfa
1950. Þeir brenna þar um 180.000
tonnum af mó á ári. Eg bað um
að fá að sjá mótekjuna, og þá var
farið með mig á rafsporbraut út
á mómýrarnar. Þar þöktu mó-
hraukar landið á margra mílna
svæði. Svo komum við þar sem
móskurðarvélin var að verki.
Þetta er óskaplegt ferlíki, eins og
gríðarlangur sleði eða diskaherfi,
sem mjakast áfram á skriðbelt-
um. Hún ristir móinn í lengjur og
diskarnir skera síðan lengjurnar
sundur í búta, og svo eru þeir
fluttir á þurkvöll. Vélin má hafa
sig alla við að geta annað þörfum
rafmagnsstöðvarinnar.
Eg ók suður Tipperary-hérað og
kom þar í smáþorp, þar sem
hvorki var gistihús né veitinga-
hús. Eg var glorhungraður og
gekk því inn í búð, þar sem katl-
ar hengu í loftinu, en á hyllum
voru allskonar matvæli, tóbaks-
vörur og töfralyf. í litlu skoti inn-
ar af búðinni var borið fyrir mig
lostætt smurbrauð með fleski.
Meðan eg snæddi virti' eg fyrir
mér konur, sem komu 1 búðina til
að kaupa ost, og litla krakka, sem
tylltu sér á tá við búðarborðið og
báðu í hálfum hljóðum um sæl-
gæti. Fram hjá ók asnakerra og
einhvers staðar í fjarska heyrðist
klukknahljómur. Eg spurði kaup-
mann hvort hann gæti vísað mér
leið til Cashel. Hann gekk út í
dyrnar, vísaði mér veg og óskaði
mér góðrar ferðar.
Leiðin lá yfir hálsa og að lok-
um blasti við mér Cashel-klettur
og á honum gráar rústir af hinni