Lesbók Morgunblaðsins - 05.03.1961, Blaðsíða 4

120
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
sótti eg eftir páska og var hann
þá gaddfreðinn, og í þeirri ferð
fekk eg nokkra fiska í viðbót.
Þennan laugardag áræddi enginn
að fara á reka nema eg.
Nokkrum árum seinna var það
einn dag, er eg var að ljúka gegn-
ingum um nón, að mig greip
óstjórnleg löngun til þess að fara
á reka. Þá var mikill snjór á jörð,
en veður milt og rigning, og færð
því hin versta. Þegar eg sagði
konunni frá fyrirætlan minni,
leizt henni illa á þessa ráðagerð.
Hún sagði sem satt var, að nú
væri svo liðið á dag að fuglar
myndu hafa hirt allt ætilegt, sem
kynni að hafa skolazt á land um
nóttina. Eg varð að viðurkenna að
þetta væri rétt, en mér heldu
samt engin bönd, og eg lagði á
stað.
Færð var hin versta vegna leys-
ingar. Skammt frá fjörunni mætti
eg þeim séra Magnúsi á Prests-
bakka og Lárusi á Klaustri. Þeir
voru að koma af sýslufundi í Vík,
en urðu að fara austur með sjó,
vegna þess að sandurinn mátti
heita ófær. Eg spurði hvort þeir
hefði séð nokkurn reka á fjörun-
um. Ekki höfðu þeir veitt því at-
hygli, en sögðu að þar væri mikið
um fugl. Eg hélt svo áfram eftir
slóð þeirra fram að fjöru og sá að
brimlaust var, en þó hvergi nærri
dauður sjór.
Þar sem mig bar að fjörunni
hagaði svo til, að þar höfðu
myndazt tvær brimeyrar og ofur-
lítið lón á milli þeirra. Og lónið
var fullt af lifandi fiski. Þá kom
heldur veiðihugur í mig. Eg
fleygði heypokanum fyrir hestinn,
svo að hann hefði eitthvað við að
vera, og æddi svo út í lónið. Önn-
ur veiðartæki hafði eg ekki en
berar hendurnar. Og nú tók eg að
grípa þorskana. Tækist mér að ná
taki á þeim ofan við sporð, gat eg
kastað þeim á land, en mörg urðu
handtökin gagnslaus, því að fisk-
urinn var sleipur og rann úr
greipum mér. En þarna hamaðist
eg og gleymdi öllu öð\ru en því,
að þarna var blessuð björg.
Stundum stóð eg í sjó í mitti og
margoft gengu kvikur yfir mig.
En því skeytti eg engu, hugsaði
aðeins um að ná í sem flesta
þorska og kasta þeim á land. Og
þannig hamaðist eg þangað til
svo dimmt var orðið að eg sá ekki
lengur til. Þá fór eg að athuga
aflabrögðin, og þau voru ekki
lítil. Þama í sandinum lágu 97
stórir þorskar, og þó hygg eg að
eg hafi ekki náð nema þriðja
hverjum fiski er eg festi hendur
á. Það varð mér til láns, að út-
fall var meðan á veiðunum stóð,
en hefði verið aðfall mundi það
hafa tekið fiskana frá mér. Um
það hafði eg ekkert hugsað á
meðan veiðihugurinn var í mér,
tók fyrst eftir því þegar bardag-
anum var lokið.
Eg dró nú aflann undan sjó. Þá
var eg orðinn alldasaður og ekki
var þur þráður á mér frá hvirfli
til ilja. Eg skreið svo á bak hest-
inum og helt heimleiðis. Þegar
heim kom var svo áliðið, að börn-
in voru háttuð og sváfu öll í sælli
ró og áhyggjulaus. Eg hafði fata-
skifti og fekk svo nógan og góðan
mat hjá konunni, en hún var í
sjöunda himni út af því hvað
ferðin hafði gengið vel. Við allt
þetta hresstist eg svo, að mér
fannst eg vera nýr af nálinni, og
klukkan tvö um nóttina lagði eg
aftur á stað með fimm hesta til
þess að sækja björgina.
Þegar eg kom niður að sjó var
ekki nokkur lifandi skepna í lón-
inu góða. Eg hafði vonað hálft
um hálft að með næturflóðinu
hefði fiskur borizt á land, en svo
var ekki. Að vísu fann eg þar
þrjár ýsur, en þær gátu hafa legið
þar kvöldið áður. Eg hafði verið
á rekajörðum lengst af þessi 48
ár, sem eg hafði lifað, en aldrei
hafði eg heyrt þess getið að ýsu
hefði rekið á land. Og þess voru
þá ekki heldur nein dæmi, að
þorskur hefði verið tíndur úr sjó
með berum höndum, og kastað á
land.
Eg var kominn með aflann heim
fyrir hádegi, og þá voru margar
hendur á lofti að hjálpa til að
gera að honum. Að vísu voru
margar þeirra smáar, en margar
hendur vinna létt verk. Og mikill
var fögnuðurinn út af þessari
guðsgjöf, og nú höfðum við nóg
að borða þetta vor. En eg var
lengi að ná mér eftir þessa ferð.
Hún hafði verið örðugri en eg
gerði mér grein fyrir meðan á
henni stóð og eg var allur með
strengjum og stingjum, en um það
var ekki að kvarta.
Þannig var lífsbaráttan á þeim
árum. Maður varð að hjálpa sér
sjálfur hvernig sem veltist. Þetta
var erfitt líf, en heilbrigt líf. Þá
voru ekki styrkirnir. Að vísu var
til sveitarsjóður, en engum lif-
andi manni datt í hug að leggja
niður vinnu til þess að fá styrk
úr honum.
Daprar stundir
Og þannig leið tíminn með
skini og skúrum, höppum og erf-
iðleikum. Ætíð hafði eg nóg að
starfa og löngum meira en eg
gæti leyst sómasamlega af hendi,
því að á mig hlóðust alls konar
aukastörf. Eg var skipaður fjár-
kláðalæknir, sótthreinsunarmaður,
deildarstjóri í Sláturfélagi Suður-
lands, og svo voru oddvita-
störfin, en þeim gegndi eg öll ár-
in sem eg var í Álftaveri. Þau
voru tímafrek og sum eigi
skemmtileg, því mönnum fannst
i