Lesbók Morgunblaðsins - 08.11.1959, Blaðsíða 14

518
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Helgí Valtýsson:
Hugleiðingar um drauma
allir geti ðrugglega þolað þetta
geislamagn. Strontium-90 sezt að í
beinum mannsins og heldur þar til
ævilangt, og þessar tölur eru
nefndar til viðvörunar, að það
megi aldrei fara upp fyrir þetta
hámark.
Aðrar rannsóknir hafa sýnt, að
í brauði, sem selt var í New York
í febrúar 1959, var fjórum sinnum
meira geislamagn heldur en há-
markið var talið mega vera. Geisla-
magn korns var nokkuð mismun-
andi eftir því hvar það var ræktað,
og í korni af einum akri reyndist
magnið af strontium-90 rúmlega
helmingi hærra en 100 eininga há-
markið.
O—O—O
ískyggilegar upplýsingar komu
fram í skýrslu nefndar, sem hefir
með höndum rannsóknir á því hve
mikið berst af geislavirkum efnum
til jarðar. Hún spáir því, að geisl-
anaáhrif á getnaðarfæri manna í
Bandaríkjunum muni tvöfaldast á
næstu árum. Þetta stafar af aukn-
um niðurburði cesium-137, sem nú
er uppi í háloftunum.
En þetta á ekki eingöngu við um
fólk í Bandaríkjunum, heldur í öll-
um löndum á norðurhveli jarðar,
þar með taldir Evrópumenn og
Rússar. Nú sem stendur er geisla-
magn cesium-137 á öllu þessu
svæði 2,5 sinnum meira heldur en
meðaltalið á allri jörðinni er. Þó er
það ekki orðið hættulegt enn, að
því er vísindamenn telja, og er
minna en geislamagn það er marg-
ir fá við lækningar með allskonar
geislunum, og eins frá geimgeisl-
unum.
Það er nú kunnugt, að mönnum,
sem verða fyrir miklum geislun-
um, er mjög hætt við blóðkrabba.
Enn fremur er það kunnugt, að
geislanir, sem setjast að í beinum,
valda beinkrabba. Enginn veit þó
ÉG ER HVORKI berdreyminn né
draumspakur, en mig dreymir þó títt
furðulega drauma, og m. a. drauma,
sem ekki eru af „þessum heimi“. Því
þótt ég muni draum minn og sjái eftir
á í huga mínum, það sem fyrir mig
bar, get ég ekki lýst því. — Ég á ekki
orð til að lýsa fyrirbærum draums-
ins.
Mér hafa yfirleitt virzt draumaskýr-
ingar hinna skriftlærðu furðu hláleg-
ar, og oft jafnvel fáránlega fjarstæðar.
Litlu betri en „draumabækurnar“ al-
kunnu. — Og þó er jafnvel sumt í þeim
byggt á gamalli og furðulega óræðri
reynslu!
Okkur nútímamönnum hættir svo
við að hætta að hugsa! í heimi þar
sem hraðinn fer sívaxandi og rýfur
hvar hámarkið er eða hvenær er
um ofgeislan að ræða.
En hér kemur fleira til greina.
Dr. W. L. Russell við rannsókna-
stofuna í Oak Ridge, hefir gert víð-
tækar athuganir um afleiðingar
geislana á mýs. Hann segir að það
hafi komið í Ijós, að afkvæmi
músa, sem urðu fyrir geislunum,
hafi orðið ófrjó. Hann getur þess
til að sama gildi um menn. Ef
barnshafandi konur verði fyrir
geislunum, muni afkvæmi þeirra
verða ófrjó.
Öðrum vísindamönnum ber sam-
an um það, að ófædd börn og ný-
fædd muni bíða mest tjón af geisl-
unum. Þá er beinavöxturinn ör-
astur, og þar sem strontium-90
sezt að í beinunum, og börnin fá
það úr aðalfæðu sinni, mjólkinni,
þá sé þeim hættara en öðrum við
beinkrabba. Einnig sé geislavirkt
joð-131 í mjólkinni og það geti haft
hættuleg áhrif á skjaldkirtil barns-
ins. —
sjálf náttúrulögmálin, hættir hvers-
dagsmaðurinn að hugsa. Þess gerist
ekki þörf: „Hitler denkt fiir uns“,
sögðu ungu nazistarnir forðum! Og
við látum visindin hugsa fyrir okk-
ur, jafnvel gervi-vísindi. Og það er
„gott og blessað", þar sem hversdags-
vit vort nær ekki til! — Og hvorki það
né vísindin ná enn ýkjalangt.
Nú er alls konar tækni senn orðin
svo fjölhæf og fjölbreytt, að fátt eitt
birtist furðulegt lengur né ótrúlegt. —
„íslendingar geta allt“, sögðu Færey-
ingar í lotningarfullri aðdáun um alda-
mótin! — Nú er almennt sagt: Vísind-
in vita allt. Og maðurinn er senn orð-
inn almáttugur! — Þá getur Guð tekið
sér sumarfrí. Við þurfum ekki framar
á hans hjálp að halda. Og senn sendir
Krúsév Lunik 4. til Himnaríkis og
festir skjaldarmerki Sovét með veifu
á Gullna hliðið og áletrun: Aðgangur
bannaður! Og auðvitað trúum við
þessu. — Jafnvel trúlausir verða að
trúa á eitthvað! — Og Krúsév er litlu
lakara átrúnaðargoð en Stalín! —
Svo göngum við hrifnir til hvílu,
lokum augum að kvöldi dags og hverf-
um frá þessum heimi inn á ókunnar
víðáttur og öræfi sálarinnar. Þar er
vegur undir og vegur yfir, og vegur
á alla vegu. Svo vöknum við aftur
að morgni dags, hristum af okkur
„martröð næturinnar" og segjum með
vísindunum: — „Ekki er mark að
draumum"! —
Á æskuárum mínum erlendis fékk
ég mjög jarðneska reynslu fyrir því,
að „bylgjur" berast langt að, hljóð-
bylgjur til eyrna vorra, „ljósbylgjur"
til augna, — og margvíslegar bylgjur
til heila vors og hugsana. — Þetta var
áður en loftskeytin komu til sögunn-
ar. Og ég þóttist viss um, að eins og
fiðlan mín á veggnum svaraði eitt
sinn samstilltum tón frá orgeli her-
bergisfélaga mins, þannig myndu sam-
stilltir hugir (sálir) unnenda og ná-
inna skyldmenna geta náð saman og
jafnvel sent boð, óháð fjarlægð og
tima!
Ég var þá ungur og of óþroskaður