Lesbók Morgunblaðsins - 08.11.1959, Blaðsíða 15
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
519
„Rakkinn mun reynast þér tryggastur“
til nánari athugunar á þessum fyrir-
bærum. En mér virtist þetta raun-
verulega ósköp eðlilegt. Jafneðlilegt
og t. d. tvöfalt til ferfalt bergmál
smala-áranna, sem ekkert var dular-
fullt við, heldur aðeins hversdagslegt
fyrirbrigði.
Síðan hefi ég alloft orðið þess var
i draumi, og einnig í vöku, að ýmiss
konar hugsanir og vitneskja berzt mér
utanað ! — En hvaðan, og hvernig þeim
er útvarpað, veit ég auðvitað ekki.
Þó bar svo við fyrir skömmu, að ég
þykist viss um, hvaðan drauma-útvarp
barst mér, og þá sögu ætla ég nú að
segja. Læt ég þá lærðu ráða þá gátu
á sinn veg. Mér er hún auðráðin.
I.
Ég vakna kl. 5 að morgni dags —
að vanda. Sofna síðan aftur og sef
fram til kl. tæplega 7. Á þessu tíma-
bili dreymir mig allmikinn draum, en
eiginlega ekkert sérlega merkilegan
— og þó: — Heimili mitt er fullt af
gestum, — flest ungt fólk, sem allt
virðist þekkja mig og er mjög vin-
gjarnlegt, en ég kannast þó ekkert við
það. (Helzt hefir mér hugsazt eftirá,
að þetta hafi verið dálítill hópur af
þeim fjölda „landa“, sem ferðamanna-
lögreglan í Björgvin í Noregi vísaði til
mín til margvíslegrar fyrirgreiðslu,
þegar ég var þar blaðamaður á árum
fyrri heimsstyrjaldar, — og Björgvin
var eina frjálsa höfnin og opna á allri
vesturströnd álfunnar!)
Um þetta snerist aðalþáttur draums
míns, og þarf eigi að fjölyrða frekar
um hann. En skyndilega gerðist furðu-
legt aukaatriði, sem ekkert snerti
drauminn sjálfan. Inn x hann ófst ein-
kennilegt ívaf og áleitið: Roskin kona,
sveitaklædd með hyrnu á herðum, lítið
eitt bogin í baki og smáskrítin í fasi,
kemur óvænt og erindislaus og algerð
„boðflenna" inn í drauminn. Hún ráfar
eirðarlaus fram og aftur um stofurnar,
út og inn og sinnir engum, en tautar
í sífellu allhátt: — Holdsveiki, holds-
veiki, og rausar allmikið um holds-
veiki, en án alls samhengis! Við hin
sinnum henni ekkert né hún okkur.
En ráp hennar og raus truflar okkur,
svo að við flytjum okkur inn í aðra
stofu....
I hádegisútvarpinu sama dag flytur
þulur all-langa frétt af útbreiðslu
holdsveikinnar í heiminum og víðtæk-
ar ráðstafanir gegn henni. Fréttastofa
útvarpsins hefir sennilega verið að
SÖGN þá, sem hér fer á eftir, sagði
mér einn vinur minn finnskur, Arne
Rindala að nafni. Stálberg móðurbróð-
ir hans átti hund, sem var honum
mjög fylkispakur. Svo skall fyrri
heimsstyrjöldin á 1914 og stóð til 1918,
en í lok þess ófriðar háðu Finnar frels-
isstríð sitt og börðust gegn Rússum.
Þá var það einn dag meðan á þess-
um ófriði stóð, að Stálberg var á leið
heim til sín ásamt nokkrum öðrum
Finnum, og fylgdi hundur hans honum
sem jafnan. Finnland er sundurskorið
af vötnum, eins og kunnugt er, og
hefur af þeim ástæðum verið nefnt
„Þúsund vatna landið“, eða eins og
Finnar nefna það sjálfir „Tuhansien
jarvien maa“. Þeir félagar voru úti á
einu af þessum finnsku vötnum, sem
þá var lagt ísi. Þegar þeir voru því
taka á móti erlendum fréttum um
sama leyti sem þessi „frétta-gróa“
laumast inn í morgundraum minn og
truflar hann. Ætti því að vera sæmi-
lega ljóst, hvaðan „kona sú“ hefir
komið!
II.
Annan draum furðu merkilegan, ör-
stuttan og allmiklu torræðari, dreymdi
mig skömmu síðar: — Ég hrekk upp
um hánótt við að húsið kippist hart
til — ég bý á 5. hæð í stórhýsi — og
ég finn bylgjuhreyfingu all-langa, um
leið og ég vakna! Og þar næst smell-
ur allsterkt í vængjahurðinni út að
svölunum, sem þó var tvílæst, og þá
óhreyfanleg, þótt kippt sé fast í hana.
— Hér var um greinilegan og óvenju
sterkan jarðskjálftakipp að ræða!
Um morguninn spurði ég konu mína,
hvort þær mæðgurnar hefðu ekki
vaknað við jarðskjálftakippinn í nótt?
— Nei. Þær hefðu einkis orðið varar!
— Það hlýtur þá að koma í útvarps-
fréttunum í dag, — frá Dalvík eða
Húsavík. — En engar sílkar fréttir
komu!
I kvöldfréttunum var sagt frá jarð-
skjálftunum miklu og ægilegu í
Montana-fylki í norðvestur Bandaríkj-
unum, þar sem fjöldi mannslifa var
í yfirvofandi hættu!
Helgi Valtýsson.
sem næst komnir heim til sín bar svo
við, að Rússar sáu til ferða þeirra og
réðust skyndilega á þá. Finnarnir vörð-
ust vasklega, en voru þó ofurliði born-
ir af Rússum, sem voru miklu mann-
fleiri. Þessi bardagi endaði á þann veg,
að Stálberg, sem þá var 23 ára að
aldri, var veginn, og féll hann aftur
yfir sig örendur ofan í vök, sem var
á ísnum. Hundur Stálbergs hafði horft
á viðureignina og sá húsbónda sinn
og vin hníga ofan af skörinni niður í
vatnið. Hann gekk nú óþreyjufullur
fram og aftur á ísskörinni eða staldr-
aði við og lagðist niður hjá þeim stað,
þar sem vinur hans hafði horfið niður
í vökina. Þennan sama dag reyndu
menn að fá hundinn burt frá vökinni,
en það reyndist árangurslaust. Þá var
komið með mat til hans út á ísinn og
mjólk í skál, en hann fékkst hvorki
til þess að þiggja þurrt né vott. Morg-
uninn eftir, þegar menn komu út að
vökinni, var hundurinn þar ennþá, en
orðinn mjög þrekaður. Nóttin hafði
verið nístingsköld, en vökina hafði
ekki lagt, því talsverður stormur hafði
verið. Það var enn á ný reynt að fá
hundinn burtu frá vökinni, en það kom
fyrir ekki, og ekkert þáði hann af því,
sem honum var boðið. Þegar að þeim
tíma leið, er vinur hans hafði horfið
honum ofan i vökina daginn áður,
reis hann upp og horfði á staðinn. Svo
kastaði hann sér ofan í vatnið og sást
aldrei framar.
Það er ekki hægt að fullyrða neitt
um það, hvaða hugsanir hafi hreyft
sér hjá þessu mállausa dýri. En ekki
þykir mér ólíklegt, að einhver veik
von muni hafa vakað hjá rakkanum
um, að vinur hans mundi koma aftur
upp úr vatninu og því hafi hann viljað
bíða í lengstu lög. En svo þegar þessi
veika von hans brást hefur hann viljað
leita vinarins og um fram allt viljað
láta eitt og hið sama ganga yfir þá
báða, vinina.
Þessi saga er ein af mörgum, er
sýnir trygglyndi hundanna. Og þegar
Rindala hafði sagt mér þessa sögu
bætti hann því við, að á finnsku væri
til spakmæli, er segir: „Rakkinn mun
reynast þér tryggastur."
Einar M. Jónsson.