Lesbók Morgunblaðsins - 01.11.1959, Qupperneq 6

494
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS

leikning eítir
Juan Cassadeus
hann kenndi sér einkis meins. Var
hann fáorður um það, sem fyrir sig
hafði borið, en sagði að það væri
ekki á sínu færi að fást við myrkra-
völd þau, er í skipinu væri.
Nú lá byrðingurinn tómur um
hríð, eða til 1906. En þá keyptu
hann þeir Wedin & Ramstad 1
Stokkhólmi og fluttu hann til
Siglufjarðar. Þar var svo söltuð
síld á þilfari hans í þrjú sumur og
bar ekki neitt til tíðinda. Að lok-
inni síldarvertíð seinasta sumarið,
var byrðingurinn dreginn inn á
svonefndar Leirur, boruð göt á
súðina svo að hann skyldi fyll-
ast af sjó og sökkva niður í ieirinn,
og hafa þar hægt um sig til næsta
sumars.
Um veturinn brast eitt sinn á
ofsaveður. Reif byrðingurinn sig þá
lausan, sigldi sjálfkrafa yfir poli-
inn, strandaði og sökk þar nokkru
síðar, öllum til ama, því að hann
gerði höfnina ótrygga. Hafnar-
nefnd hafði úti öll spjót til þess að
losna við þennan vágest,
af eigendum að þeir kæmi honum
burt, bar sig upp undan þessu við
marga, en enginn sinnti kröfum og
óskum hennar. Þarna lá byrðingur-
inn svo árum saman, þangað til
danska varðskipið, sem hafði kaf-
ara um borð, var fengið til þess að
sprengja flakið sundur.
En einhver brot úr þrælaskipinu
munu enn liggja í botni hafnarinn-
ar á Siglufirði.
Norðmenn hreiðra um sig
Norðmenn tóku þegar að hreiðra
um sig í landi og höfðu brátt lagt
undir sig norðurhluta eyrarinnar
og sópað burt þaðan öllum búðum
og hjöllum, sem bændur áttu.
Þarna voru þeir Bakkevik, Söb-
stad, Henriksen, Hareede og Gars-
hal. Undir Hafnarbökkum reisti
Ole Tynes geymsluhús mikið og
gerði þar síldarpalla fram í sjóinn,
en þessa stöð átti raunar O. Roald
í Álasundi og gekk hún lengi undir
nafninu Roaidstöðin. Seinna reisti
■vo Tynes aðra stöð þar rétt hjá.
Bakkevik hóf fyrstur síldar-
bræðslu; það var 1906. Árið eftir
var fyrsta stöðin reist austan fjarð-
arins, og var kennd við Evanger.
Þar var stór söltunarstöð og síldar-
bræðsla var hafin þar 1911. Öll
þessi mannvirki tók af snjóflóðið
mikla 1919.
Mestur hlutinn af Siglufjarðar-
eyri var í Hvanneyrarlandi. Var
prestur umráðamaður þess og haf ði
rétt á að leigja það. Þegar séra
Bjarni sá að hverju fór, að öll eyrin
mundi byggjast, gerði hann upp-
drátt af henni til þess að fá betri
yfirsýn um lóðirnar. Markaði hann
svo á þennan uppdrátt fyrirhugað-
ar götur, þar sem honum þótti bezt
henta. Er hér um að ræða fyrsta
skipulagsuppdrátt að kaupstað á ís-
landi, og er séra Bjarna það að
þakka, að kaupstaðurinn byggðist
skipulega. Annars mundi allt hafa
farið í handaskolum á þeim tíma
er eftirspurn lóða var sem mest og
hver vildi hrifsa sem mest til sín.
í Hvanneyrarkróki reisti Sören