Lesbók Morgunblaðsins - 01.11.1959, Blaðsíða 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
493
menn á veiðiskipunum og íslenzkt
fólk, sem streymdi þangað til þess
að leita sér atvinnu. Siglufjörður
var ekki lengur gleymdur útkjálka-
staður. Nú varð hann annálaður um
land allt og frægur um öll Norður-
lönd fyrir hinar miklu síldveiðar.
Og veiðiskip streymdu þangað úr
öllum áttum. Sumarið 1905 veiddu
Norðmenn 80.000 tunnur í Siglu-
firði.
Sagan af „Try“
Á fyrstu síldveiðaárunum var
mjög þröngt um útgerðina í Siglu-
firði, meðan ekki voru komnar haf-
skipabryggjur og fullkomnar sölt-
unarstöðvar. Norðmenn tóku þá
upp á því að flytja þangað mörg
aflóga stórskip til þess að geyma í
þeim síldartunnur. Eitt sumarið
lágu þar t. d. 9 slík stórskip á
höfninni.
Langstærst af þeim öllum var
skipið „Try“ frá Álasundi. Það
hafði upphaflega verið mjög glæsi-
legt og hraðskreitt skip og sérstak-
iega vandað í alla staði, afar sterk-
byggt úr valviði og allt eirseymt.
Höfðu Spánverjar fyrst átt það og
hét þá „Basterella“. Var það þá
vopnað fallbyssum, enda var því
ætlað að vera í förum fyrir þræla-
sala, og hafði oft flutt fullfermi
þræla frá Afríku vestur um haf. En
vegna þessa þótti sérstök ógæfa
jafnan loða við það síðan.
Þegar þrælaverslun var afnum-
in, var skipið haft í timburflutning-
um. Eitt sinn er það var á leið yfir
Atlantshaf með stórviðarfarm til
Skotlands, hlekktist því á í hafi.
Heldu skipverjar að það mundi
sökkva og yfirgáfu það, og segir svo
ekki meira af þeim. En löngu
seinna (það var 1899) rakst norskt
skip á „Basterella“, sem enn var á
floti. Það gat ekki sokkið, vegna
þess að timburfarmurinn helt því
uppi.
Skipið var nú dregið til Álasunds
og selt þar ásamt farmi. Skipið
keypti kolasali nokkur og ætlaði að
geyma í því kol. Var það orðið
reiðalaust með öllu og hafði látið
mjög á sjá, nema hvað vistarverur
skipstjóra voru enn hinar glæsileg-
ustu. Einhver viðgerð fór fram á
skipsskrokknum, og svo var því
lagt fyrir akkerum á afviknum stað
og fyllt með kolum. En mannlaust
mátti það ekki vera. Eigandinn
fekk þá sænsk hjón til þess að búa
um borð í káetu skipstjóra og halda
vörð um skipið.
Eftir stutta hríð komu þau til
kolasalans og aftóku að vera lengur
í skipinu. Sögðu þau að þar væri
ekki neinum manni líft fyrir alls-
konar skarkala, djöflagangi og ó-
hljóðum.
Þá var gamall norskur sjómaður
fenginn til þess að gæta skipsins.
Hann var engin kveif og helt að sér
stæði svo sem á sama þótt hundruð
afturgenginna þræla væri að flækj-
ast þar. Eitthvert fyrsta verk hans
var að sjá um afgreiðslu á kolum
í franskt skip. En er skip þetta
sigldi út, strandaði það og fórst. Og
sömu nóttina hvarf varðmaðurinn
úr kolaskipinu. Fannst lík hans
löngu seinna í sjónum. Þótti hvort
tveggja slysið mjög dularfullt og
var um kennt þeirri ógæfu, sem á
byrðingnum lægi. Var nú farið að
kalla hann „draugaskipið". Vildi
enginn maður koma nærri því og
varð það eigandanum gagnslaust.
Þótti honum súrt í broti og helt að
eina ráðið væri að gefa byrðingn-
um nýtt nafn og skíra hann á
kristilegan hátt; við það mundi öll
óheill frá honum hverfa.
Kolasalinn fekk nú prest til þess
að halda guðsþjónustu um borð,
særa burt hina illu anda og gefa
skipinu nýtt nafn.
Guðsþjónustan fór fram, prestur-
inn skírði skipið „Try“ og særði
burt hina illu anda. En er kom að
lokum og hann var að lesa faðir-
vorið og var kominn að bæninni:
•„Fyrirgef oss vorar skuldir, svo sem
vér fyrirgefum....“, þá komst
hann ekki lengra. Þyrmdi þá
skyndilega yfir hann og hneig hann
niður. Gat hann þó stunið því upp,
að hann bað menn í guðs nafni að
flytja sig þegar í land. En svo brá
við, er hann var á land kominn, að