Lesbók Morgunblaðsins - 08.02.1948, Blaðsíða 7
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS ^ ? K t s
C 7
hieraði. En hann ætlar þangað aftur
jafnskjótt og hann verður frískur —
og byggja upp að nýju — og ryðja
skóg og framkvæma mikið.
Það getur hann þó alltaf, byggt upp
gamla heimkynnið — eða hvað heldur
þú, systir, — er það ekki mögulegt,
þó að sjónin sje horfin? Jú, áreiðan-
lega — Kiski.
Helst vill hann þó aftur hverfa í
herinn — en það er víst ekki hægt,
bætir hann við Jiikandi. Blindur her-
maður — nei, hann fær ekki varist '
brosi. En það gæti komið til mála, að
þar fyndist samt sem áður eitthvert
rúm, sem hann gæti fylt, hann gæti
ef til vill orðið ekill. Eða þá mat-
sveinn — eða grafið skotgrafir? —
Skurði hafði hann grafið alla sína
æfi.
Þannig sitjum við lengi og ræðum
framtíðaráform hans. Jeg reyni af
fremsta megni að gefa honum nýjar
vonir og nýjan þrótt.
Um kvöldið, þegar gengið hefur ver-
ið frá umbúðum, blindu augun hafa
hlotið sína læknisaðgerð og kveikt hef
ur verið á náttlömpunum, sem bera
bláa birtu, í stofum og göngum, söfn-
umst við öll saman til kvöldbæna. Jeg
les fyrir þá í kvöld vers úr Davíðs-
sálmum, sem jeg af tilviljun fletti upp
í biblíunni minni og nú fyrst verður
eins og opinberun fyrir okkur öll:
í friði legst jeg til hvíldar / og
sofna, / því að þú, drottinn, lætur mig
búa óhultan / í náðum.
Jeg geng milli rúmanna og býð góða
nótt. Þögull, samanhnipraður hvílir
Kiski í sæng sinni, eins og vængskot-
inn örn. Jeg geng hægt til hans og
legg höndina á heitt enni hans.
— Kiski — segi jeg — Kiski, dreng
urinn minn, við skulum tala aftur sam
an um framtiðaráform þín á morgun,
— þú mátt vera viss um, að alt geng-
ur vel.
Ekkert svar.
Jeg lýt niður að honum og sje tár
í blinduih augum hans. Grannur lík-
aminn titrar af gráti. ,
Jeg finn sárt til á þessu augnabliki.
Takmarkalaust þakklæti og auðmýkt
fyllir hug minn.
Stríðið og barnið
Sprengjuárás. Snemma í morgun, í
dögun, fór sprengjunum að rigna nið-
ur yfir litla þorpið okkar. —■ Við
vöknuðum um miðnætti við hávað-
ann í flugvjelunum, sem rendu sjer
rjett við húsaþökin, og hávaðann af
sprengjunum úr f jarlægð. Seinna kom
að okkur. Við höfðum ekki haft tíijia
til ennþá að færa byrgið okkar í lag.
Það var í kjallaranum undir húsinu.
Sterkir stólpar hjeldu að vísu uppi
þaki og veggjum, en sementsverkinu
er ekki lokið enn.
Gluggarnir á öðrum húsgaflinum
eru brotnir, eldur kominn upp þar
sem rauðakrossflaggið blakti fyrir
skömmu . Einn skálinn er alveg í rúst-
um. Við drögum fram dauða og lim-
lesta, sem voru sárir áður og enn að
nýju hafa orðið fórnarlömb stríðsins.
í stofuna mína er komið með tvo úr
hópi hinna óbreyttu borgara, er særst
hafa í sprengjuárásinni. Annar er
kona með hræðileg holsár. Hún er í
andarslitrunum, þegar komið er með
hana. Hitt er lítill drengur, 7—8 ára
— fallegur, lítill drengur. Hann minn-
ir á drenginn minn. Handsprengju-
brot hefur hitt hann í höfuðið, rifið
aðra kinnina frá, svo að allur neðri
partur andlitsins lítur út eins og gap-
andi munnur. Þar að auki hefur hann
verið skotinn gegnum hrygginn. Lítill
og hjálparvana liggur hann í röðinni
milli hermannanna og hverfur næstum
alveg ofan í hvíta rúmið. Hann ligg-
ur þarna og titrar eins og lítill, særð-
ur fuglsungi. Við vitum ekki hverjir
foreldrar hans eru eða hvar þeir eru,
vera má, að þau sjeu í hópi hundrað-
anna, sem dáin eru og liggja úti á
vegunum eftir sprengjuárásina. Einn
af særðu föngunum, senj er vanur að
hjálpa okkur í starfi, ófríður Kirgisi
úr næsta skála, hefur smeygt sjer
hægt inn og sest hljóðlega á hækjur
á gólfið hjá rúmi særða drengsins.
Það hvilir einhver sorg, einhver skelf-
ing í augum mannsins, þar sem hann
situr við rúmið og vaggar sjer hægt
öðru hvoru. Og með lagláusri, kvein-
andi rödd raular hann silalega vöggu-
vísu á undarlegu, erlendu máli: Ma
ju — daa .... pa — pu — laa...,
Hjúkrunarmaðurinn, danskur sjálf-
boðaliði, sem hjálpar mjer við særðra
störfin, gengur oft til litla drengsins
og reynir að láta nokkra dropa af
vatni drjúpa ofan í svart, gapandi sár-
ið, sem á að tákna munn. VifT tölum
hljóðlega saman við rúmið. Jeg veit
hvað hann er mikið særður, en þó er
eins og von mín samt sem áður leiti
einhvers til að halda sjer í. Ef til
vill hressist hann og verður frískur.
— Þjer munið, að Ollinen, sem fekk
kjálkasárið mikla, hrestist og fekk að
fara heim. Prófessorinn vann krafta-
verk.
— Að vísu, en þessi litli drengur er
mun ver útleikinn — andlitið er að
mestu í burtu, og hryggurinn — þeir
eru ekki margir, sem hafa fengið bót
eftir slíka meðferð.
— Það er hræðílegt — hvísla jeg,
— svona lítill drengur, svona yndis-
legur drengur — bara lítið barn. —
— Já, bara lítið barn — segir þú,
systir. En horfðu ú alla þessa hraustu,
fullvöxnu menn á besta skeiði. Það
er hræðilegt með þá alla.
—Bara lítið barn — en mjer finst,
að þetta barn sje ímynd allrar hörm-
ungar stríðsins, hinnar ólýsanlegu
skelfingar stríðsins. Lítið bam, sem
ber þjáning mannkynsins á herðum
sjer. Og mjer finst jeg sjái bauga
bresta — mannleg örlög mást út og
farast með honum. Móðurvon, móður
bæn, móðurgleði og hamingja, deyja
með honum. Hvað hefði ekki getaö
orðið: — líf, gleði, hamingja fyrir
marga, fullkomnun fyrir marga — og
nú stynjandi, lítil þjáningahrúga á
leið til tortímingar.
— Þú hefur rjett að mæla, ungi,
danski maður, þú og margir aðrir