Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1933, Blaðsíða 24

4Öð
LESBÓK morgunblaðsiNs
lögðu þeir líkama Krists, og
þau gengu sárhrygg í burtu, þar
eð þau ætluðu, að nú væri öllu
lokið.
En í staðinn fyrir það var þá
fyrst alt að byrja. Línklæði,
sveitadúkur, — þessir hlutir, sem
gröfin hneppir sálað hold með í
dýflissu, — þeir lágu hvor í
sínu lagi líkt og hlekkir og járn
af bandingja. sem hefir leyst sig
úr læðingi, brotist út úr dýfliss-
unni'og flúið. Á aprílmorgni fyr-
ir 19 öldum ávarpaði engiíl kon-
Myndin hjer að ofan er af
„Munkinum" eða „Sumbiar-
steini“, og kom hún út í frönsku
blaði fyrir mörgum árum. Síðan
hefir efsti hluti kletfsins hrunið
niður, en 1885 mældi danska
herskipið „Diana“ hann og þá
reyndist hann enn um 30 fet
upp úr sjó. Norðaustan við hann
eru þrjú sker, sem nefnast Flesj-
urnar og eru þau um 16 fet yf-
ir sjávarmál. Munkurinn er um
3 Va sjómílu sunnan við syðsta
oddann á Suðurey og sjest lang-
ar leiðir í góðu veðri.
í bók sinni um Færeyjar segir
Lucas Debes svo frá Munkinum
og gróttastraumnum þar:
— í Færeyjum eru þrír grótta
straumar: Einn er á milli Við-
eyjar, Svínseyjar og Borðeyjar;
hann er ekki mjög hættulegur.
Annar er sunnan við Sandey hjá
Dalsflesjum, og er nefndur
urnar þrjár: „Hann er uppris-
inn; hann er ekki hjer“.
Og upp frá- því krýpur mann-
kynið við þessa gröf, menn kyssa
steininn og þeim heldur við gráti
hjá marmaranum, — af því að
gröfin er ekki svo sem gröf
Dantes eða Napoleons eða Goe-
thes eða Oehlenschlágers, — af
því að hún geymir engar jarð-
neskar leifar.
Lauslega þýtt af
Einari GuSmundssyni.
Kvörnin; er hann hættulegur
þegar stormur er og stórstreymt.
Sá þriðji er fyrir sunnan Suður-
ey, hjá Sumbö Munki og hann
er mjög hættulegur.
Maður að nafni Johannes
Joensen, bóndi í Suðurey, hefir
sagt mjer ýmislegt um straum-
inn hjá Munkinum. Johannes
var sá fyrsti, sem hætti sjer á
báti út í straumb'.n milli Suður-
eyjar og Munksins,
Straumur þessi er altaf stór-
hættulegur, en einkum þegar
stormur er og stórstreymt. Sog-
ar hann að sjer alt, sem nærri
kemur, og hreint og l eint gleyp-
ir það, svo að skip g«ta ekki
einu sinni bjargast, ef þau kom-
ast út í hann.
Það var um jólin fyrir nokkr-
um árum, að Johannes sá skip
lenda í straumnum. Þá var stór-
viðri. Sá hann ýmist á skutinn
á skipinu eða stafn upp úr freyð-
andi straumnum og braut á
efstu siglutoppum. Eftir litla
stund var skipið horfið, hafði
sogast niður í hringiðuna og sást
aldrei framar.
Debess segir, að Munkurinn
sje 10 faðmar yfir sjávarmál og
rjett hjá honum sje 15 faðma
dýpi. Norðan við Munkinn seg-
ir hann að sje sex sker og á
milli þeirra og hans sje þriggja
og fjögra faðma dýpi. Það er
einkennilegt við þessi sker og
Munkinn, að áttavitar verða þar
ramvitlausir. Annað, sem er ein-
kennilegt við Munkinn, er það,
hvað kalt þar er, jafnvel um
hásumar í blíðviðri. Menn, sem
fara þangað til að veiða fugl,
haldast þar tæplega við vegna
kulda. Fuglinn, sem heldur til
á Munkinum, er líka ótrúlega
magur, varla annað en bein og
fjaðrir
I Færeyjalýsingu, sem Jörgen
Landt hefir ritað 1799, segir
hann svo urrí Munkinn:
— Eina mílu fyrir sunnan
Sumbö (Suðurey), eða rúnrlega
mílufjórðung frá syðsta odda
hennar, er Munkurinn, 12 faðma
hár klettastrókur. Umhverfis
hann er hættulegur straumur,
einkum vegna þess, að þar eru
víða grynningar og blindsker
Tilsýndar af hafi er Munkur-
inn eins og skip undir seglum,
en frá landi líkist hann mest
munk í kufli; hálsinn er rautt
leirsteinslag, en höfuð og búkur
er úr dökkgráum steini, er virð-
ist vera basalt. Ofan á drangn-
um eru nokkrir lausir steinar og
er einn þeirra svo stór, að hann
sjest með berum augum úr
landi.
ii!iniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiinsiiiiiiiiiinfniiiiiiiiii!Biiiiiiiiiii!tti)i!iiiiin
„Munkurinn“ í Færeyjum.