Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1992, Side 73

SUNNANFARI
73
sagnir um bækur. Hann var vel menntaður í íslenskum fræðum og
mikill bókmenntaunnandi. Hann lauk doktorsprófi við Kaup-
mannahafnarháskóla árið 1888. Fjallaði doktorsritgerðin, sem
hann kallaði Om Digtningen paa Island i det 15. og 16 Aarhundrede,
um íslenskar bókmenntir síðmiðalda. Þótti þá brotið blað, því
Danir höfðu fram að því ekki gefið öðrum íslenskum bókmennt-
um gaum en „gullaldarbókmenntunum" og ekki viðurkennt, að
síðari tíma bókmenntir gætu talist til bókmennta. Hann vann við
rannsóknir á íslenskum fræðum jafnhliða námi og eftir það. Auk
þess að vera góður fræðimaður var hann skáld og birti öðru hverju
eftir sig ljóð í tímaritum. Eina ljóðabókin, sem kom út eftir hann,
var Vísnakver Fornólfs, og kom hún út skömmu fyrir dauða hans
eða síðla árs 1923.
Hann skrifaði einnig sjálfur um ýmis þjóðþrifamál í Sunnanfara.
Þegar í 4. tölublaði 1. árgangs ýtarlega grein um háskóla á Islandi,
en það var honum sérlega hugleikið, að Islendingar fengju sinn
eigin háskóla í Reykjavík. Umræða urn íslenskan háskóla var
engan veginn ný af nálinni, því að Benedikt Sveinsson kom fyrstur
fram með uppástungu um stofnun háskóla á íslandi árið 1881 á
Alþingi. Jón rekur forsögu þessa máls í grein sinni, ásamt sögu
háskólastofnana í Norðurálfu. Hann færir mörg rök fyrir því, að
háskóli skuli stofnaður hérlendis, og bendir á, að eðlilegt sé að
þungamiðja alls menntalífs íslensks verði í landinu sjálfu, þó svo að
einhver hluti námsmanna muni sækja sér menntun til útlanda eftir
sem áður.
Einar Benediktsson skrifaði talsvert í lausu máli í Sunnanfara,
auk þess á hann þar mörg Ijóð. Einar Hjörleifsson (1859-1938)
orti oft í tímaritið. Sama er að segja um Þorstein Erlingsson
(1858—1914), og hann skrifaði einnig ýmsar greinar, mest um
bókmenntir. Sem dæmi má nefna grein um Guðrúnu Osvífurs-
dóttur, sem er söguljóð eftir Brynjólf Jónsson á Minnanúpi.
Greinin er miklu meira en ritdómur, því að hún er einnig ýtarleg
samantekt og mat á sögunni, er á bak við ljóðið stendur, og
ennfremur á íslenskum rímnakveðskap.
Grímur Thomsen leggur Sunnanfara oft lið með ljóðum. Milli
hans og Jóns virðist hafa verið gott vinfengi, og Jón skrifar um
hann langa lofgrein í Sunnanfara 1893, þar sem hann hælir Grími á
hvert reipi. Grímur þakkar Jóni greinina með svofelldum orðum: