Þjóðviljinn - 07.01.1979, Blaðsíða 19

Sunnudagur 7. janúar 1979 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 19
Umsjón:
Vilborg
Dagbjartsdóttir
kompan
Lausn á þraut í síðasta blaði
Lausnarorðið á krossgátunni er RÓLA. Setningin
sem kemur út þegar búið er að ráða myndagát-
una er: Gosdrykkir skemma tennurnar.
777 ykkar sem vinnið fyrir börn
VASA-FÉLAGINN
I. KENNIÐ BÖRNUNUM MÁL
(ritmál, talmál, myndmál)
svo þau verð'i fær um að túlka reynslu
sina og tjá þarfir sínar og hugðarefni.
IHyggið vel að því máli sem þið notið.
Það þarf að vera auðskilið um ieið og
það þroskar málkennd barnsins. Megin-
reglan er: því einfaldara sem frásagnar-
efnið er þeim mun auðugra má málið
vera (þá kannast börnin við efnið og
málþekking þeirra vex) — og því örð-
ugra sem frásagnarefnið er þeim mun
einfaldara þarf málið að vera (þá skilja
börnin málið og kynnast efninu betur).
II. ÚTSKÝRIÐ SAMHENGI HLUTANNA
og aukið þannig skilning barnanna á
eðli samfélagsins og stöðu þess hóps
sem þau tilheyra í samfélaginu.
p Setjið verk ykkar í félagslegt sam-
“ hengi. Forðist að skapa einangraðan
barnaheim. Vandið efnisvalið eins þótt
verið sé að skemmta. Vanmetið aldrei
börn. Það sem máli skiptir fyrir fullorðna
skiptir einnig máli fyrir börn.
O Reynið að setja atburðarásina í sam-
** band við höfuðmóthverfur samfélags-
ins milli vinnunnar og fjármagnsins —
jafnvel þó þið ætlið að segja spennandi
sögu.
A Nefnið aldrei hluti sem virðast sjálf-
* gefnir eins og þeir værú sjálfgefnir
(fermingu, jólagjafir, kjamafjölskyld-
una, launamisrétti). Venjið börnin á
gagnrýnið mat allra hluta.
C Segið sannleikann. Meginregla: Barni
^ má aldrei gefa skýringu sem það síð-
ar á ævinni þarf að kasta fyrir róða.
Skýring handa barni má vera einföldun
en aldrei ósannindi. (Dæmi: Þegar styrj-
aldir eru skýrðar með ofbeldishneigð
mannsins eða fæðing með storknum).
ÖAfhjúpið goðsagnir hvenær sem færi
gefst. Forðist að lýsa umbúðum hlut-
anna („við kjósum þingmennina sem
stjórna okkur“) — Reynið þess í stað að
lýsa hlutunum eins og þeir ganga fyrir
sig („mikilvægar ákvarðanir eru teknar
í ráðuneytum og af stjórnarmönnum
stórfyrirtækja sem enginn hefur kosið til
neins“).
•7 Lofsyngið aldrei undirokaða hópa svo
* sem vanþróaðar þjóðir, innflytjendur
eða konur. Lýsið þeirn eins og þeir eru,
mótaðir af undirokun, en sýnið fram á
stéttamisréttið sem þeir verða fyrir.
O Forðist óþarfa skiptingu fólks eftir
® kynþáttum, trú, þjóðerni, kynslóð og
þvíliku. Gangið út frá stétt þess. Kennið
börnunum að þekkja sina stétt og póli-
tíska stöðu sína.
III. GEFH) BÖRNUNUM SJÁLFSTRAUST
bæði í formi einstaklingsöryggis og
í formi stéttarvitundar.
Q Gangið út frá reynslu verkalýðsstétt-
** arinnar og veljið það umhverfi sem
flestum er einhvers vert. Látið menningu
verkalýðsstéttarinnar fá það rúm sem
hún á í öllum fjölmiðlum og öllu upp-
eldisstarfi.
1 A Forðist að segja frá keppni einstakl-
inga innbyrðis. Sýnið þess í stað
hvernig leysa má vandamál með sam-
stöðu og samheldni.
Segié frá virkum börnum í starfi.
Sýnið hvernig við breytum heimin-
um um leið og við breytum sjálfum okk-
ur.
11
1 O Gerið spurningarnar: Hverjum þjón-
ar þetta? Hver hefur gagn af þessu?
að mælikvarða á verk ykkar. Aukið við
þennan lista með eigin reynslu ykkar til
aðstoðar við þá alla sem vinna fyrir börn.
Frá norrænum vinnufundi (seminari)
um BÖRN og FJÖLMIÐLA í Hellebæk
í mai 1973.
Sigurbjörg Jóhunnesdóttir.
Sigurbjörg Jóhannesdóttir er i 6. D.V. í Austurbæjar-
skóla. Henni þykir mjög gaman aö læra móðurmálið
og er afar létt um að semja ritgerðir og sögur. Hérna
er sýnishorn af því hvernig hún skilaði verkefnunum:
Hafiðog I f jörunni. I næstu Kompu veröur saga eftir
hana.
I fjörunni
Eitt sinn fékk ég mér
göngu ofan í f jöru í góða
veðrinu, til að skoða lífið
þar, en rak þá allt í einu
augun í árabát, greip mig
þá sterk löngun að róa út
á hafið, sem var spegil-
slétt og fallegt. Ég ýtti
bátnum á f lot, en var ekki
búin að róa langt, þegar
ég tók eftir að talsverður
leki var kominn að bátn-
um, hann hafði trúlega
gisnað af sólskininu sem
búið var að vera í heila
viku. Ég komst ekki alla
leið upp að f jörunni aftur
á bátnum, því nú var far-
ið að fljóta yfir þóftuna,
sem ég sat á. Síðan sökk
báturinn og ég með, því
ég f estist á nagla sem var
utan i þóftunni. Ég gat
f Ijótt losað mig og var þá
f Ijót að synda upp í f jöru-
HAFIÐ
I hinu síkvika og hreytilega hafi
sem ýmist er geislandi hjart
eða ógnþrungið og svart
býr margþætt líf í kafi.
Lindýr, skeldýr og fiskar
sem eru hafsins nœgtabúr.
Já, þar er mörg holl fæða
og margur fer þangað túr
til að afa sér þeirra gæða.
sandinn, þá fann ég hvað
mér þótti vænt um þessa
f jöru, og þótt mig sviði í
augun af seltunni í sjón-
um, gerði það ekkert til,
því það var svo yndislegt
eftir volkið að liggja
þarna í f jörusandinum og
láta fötin þorna á sér,
sandurinn var svo heitur
og mjúkur i sólskininu.
Þegar ég ætlaði að fara
að leggja af stað heim,
tók ég eftir flösku, sem
sjórinn var að skola upp í
sandinn. Ég flýtti mér að
ná í hana og sá þá bréf
niðri í henni. Þetta var
f löskuskeyti, sem sent
far frá f jarlægri eyju, og
á því stóð, að þeim sem
fyndi þetta skeyti væri
boðið til Ameríku næsta
sumar.