Þjóðviljinn - 07.01.1979, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 7. janúar 1979.
\
Gamalt og gott frá risaveldunum
ÓSKARS-
MYNDIR
Þessum kunnuglegu andlitum bregftur fyrlr f óskarsmyndunum sem sýndar eru á Hótel Loftleiðum.
Ziegfield hinn mikli (The Great
Ziegfield) er framleiddl 1936.
Ziegfield þessi var mikill sjó-
maöur á Broadway á sinum tlma,
og voru ger&ar um hann þrjár
kvikmyndir. 1 tveimur þeirra,
þ.á m. þessari, var hann leikinn
af Willlam Powell. Söngur og
dans eru uppistaöan I myndinni:
þetta er ein af þessum „stórkost-
legu dansa- og söngvamyndum”
sem flóftu út um gáttir Hollywood
hrjáfta tima þegar hún sá dagsins
'lý>s. Leikstjóri var Leo Mc Car-
ey, og samdi hann einnig handrit-
ift.
Gentleman’s Agreement, fram-
leidd 1948, er talin vera fyrsta
myndin sem gerft var I Hollywood
og beindi spjótum sinum gegn
kynþáttahatri, I þessu tilfelli
Gyftingahatri. Leikstjóri er Elia
Kazan, mjög frægur og merkur
leikstjóri, sem m.a. má marka af
Ingibjörg Haralds-
dóttir skrifar um
kvikmýndir
Risaveldin gleyma ekki
smáfuglunum, er víst
óhætt að segja núna:
Óskarsmyndavika frá
Bandaríkjunum stendur
yfirá Hótel Loftleiðum, og
sovéskar kvikmyndir eru
sýndar alla laugardaga kl.
15 í MÍR-salnum, Lauga-
vegi 178, frá 6. jan til 24.
febr. Allar þessar sýningar
eru almenningi opnar og
aðgangur er ókeypis.
óskarsmyndirnar
1 fyrra voru liftin 50 ár frá þvi al
Oskarsverftlaunum var úthlutaft
fyrsta sinn. Fyrsta kvikmyndir
sem verftlaunuö var hét Vængi
(Wings), og hún var jafnframt
síftasta þögla stórmyndin sem
framleidd var I Bandarlkjunum.
Vængir er á dagskrá á Hótel Loft-
leiftum I dag kl. 16 og aftur 10. jan.
kl. 19. Leikstjóri er William
Wellman, sem var flugmaftur I
fyrri heimsstyrjöldinni, enda
fjallar myndin um þaft strlft og I
henni er mikift flogift.
Næstelsta myndin heitir Þaft
gerftist eitt kvöldið dt Happened
One Night), gerft árift 1934. Þejta
er ein af þessum léttu ástamynd-
um frá fjórfta áratugnum, leikin
af stjörnunum Claudette Colbert
og Clark Gable. Leikstjóri er
Frank Capra, sem frægur var
fyrir einmitt svoha myndir.
á þessum áhyggjulausu fyrir-
strlftsárum. Leikstjóri er Robert
Z. Leonard, sem fengiö hefur þá
dóma aft hann væri „umhyggju-
samur en byggi ekki yfir miklu I-
myndunarafli”.
Going My Way var framleidd
1944 og hlaut ekki ein óskarsverö-
laun, heldur mörg. I henni leikur
Bing Crosby söngglaftan prest I
fátækrahverfi. Þetta ku vera af-
skaplega „sæt” mynd og varft
frábærlega vinsæl á þeim stríös-
þvl aft hann hefur stjórnaft þrem-
ur af þessum tiu verölaunamynd-
um. Meö aöalhlutverkin fara
Gregory Peck og John Garfield.
Sjötta myndin er einnig gerft
undir leikstjórn Elia Kazan,
heimsfræg mynd, byggft á leikriti
Tennessee Williams, Sporvagn-
inn Girnd (Streetcar Named
Desire). Fyrir þá mynd (1951)
hlaut Vivien Leigh önnur óskars-
verölaun sln; áftur haffti hún unnift
til þeirra 1939 meft túlkun sinni á
Scarlett O’Hara I myndinni A
hverfanda hveli (Gone With the
Wind). Aftrir leikarar voru Mar-
lon Brando, Kim Hunter og Karl
Malden.
High Noon var sýnd I Islenska
sjónvarpinu I fyrra. betta er llka
heimsfræg mynd, gerö 1952. Leik-
stjóri er Fred Zinneman og meft
aöalhlutverk fer Gary Cooper. SI-
gildur vestri.
A eyrinni (On the Waterfront)
var llka sýnd nýlega I islenska
sjónvarpinu, en góft visa er aldrei
ofkveftin. Þetta er enn ein Elia
Kazan-mynd, gerft 1954. Marlon
Brando og Eva Marie Saint leika
aftalhlutverkin. í myndinni segir
frá glæpastarfsemi vift höfnina.
Gettu hver kemur I kvöldmat
(Guess Who’s Coming to Dinner)
er frá 1967 og er einna frægust
fyrir aft vera siftasta myndin sem
Spencer Tracy lék I, en hann lést
einmitt árift 1967. Auk hans leika I
myndinni Katharine Hepburn
(sem fékk óskarsverftlaun nr. 2
fyrir þann leik, og ári seinna fékk
hún þau svo I þriftja sinn, fyrir
The Lion in Winter) og Sindey
Poitier. Þessari mynd hefur aö
öftru leyti ekki verift hrósaft i mln
eyru. Hún hefur m.a.s. verift köll-
uft „vinsæl sykurhúftuö kynþátta-
samskipta-pilla”. Þar segir frá
vinsamlegum og kúltlveruftum
viftbrögftum auftugra hjóna viö
þeirri frétt aft dóttir þeirra ætli aft
giftast háttsettum svertingja.
Huggulegar samræftur einkenna
myndina.
Nýjasta myndin i pakkanum er
svo The Sting, gerft 1973. Tveir
sætir gæjar leika I henni: Paul
Newman og Robert Redford.
Tónlistin er eftir Scott Joplin og
meira veit ég ekki um þessa
mynd, nema hún ku vera „spenn-
andi gamanmynd um stórglæp á
þriftja áratugnum”.
Þegar á allt er litift má hiklaust
segja aft hér sé ýmislegt girnilegt
á boftstólum, og greinilega hefur
veriö reynt aft hafa „eitthvaö fyr-
ir alla”. Auftvitaft verfta aldrei
allir ánægöir, og ég persónulega
myndi ekki nenna aft vafta snjóinn
útá Hótel Loftleiöir til aft horfa á
Bing Crosby; en þaft er önnur
saga.
Bandariska kvikmyndavikan
hófst 4. jan s.l., en sýningar frá og
meft deginum I dag eru sem hér
segir:
7. jan kl. 16.00:Vængir
21.00: Going My Way
8. jan kl. 19.00: A eyrinni
21.00: Gettu hver
kemur 1 kvöldmat
9. jan kl. 19.00: Ziegfield
hinn mikli
21.00: High Noon
10. jan kl. 19.00: Vængir
21.00: Þaö gerftist
eitt kvöld
11. jan kl. 19.00: Sporvagninn
Girnd
21.00: Going My Way
12. jan kl. 19.00: Þaft gerftist
eitt kvöldift
21.00: Gentleman’s
Agreement.
Sovéskar kvikmyndir

Sovéska kynningin hófst I ger meft sýningu á Þrettándakvöldi, sem
gerft var 1955 eftir leikriti Shakespeares. Hér sjáum vift öllu Larion-
ovu I hlutverki Oiiviu.
I gær hófst í Mír-saln-
um, Laugavegi 178, kynn-
ing á sovéskum kvik-
myndum. Þessar kvik-
myndasýningar þar eru
nú orðnar árviss viðburð-
ur og stuðla að aukinni
fjölbreytni í kvikmynda-
úrvalinu hér um slóðir;
ekki veitir af.
Næsta laugardag, 13. jan.
verfta sýndar tvær heimildar-
kvikmyndir um Lév Tolstoj,
þennan rússneska snilling sem
sumir vilja kalla fyrsta hipp-
ann. Hann heffti oröift 150 ára I
sept. sl. heffti hann lifaft, sem
hann aö vlsu gerfti ekki. önnur
heimildamyndin er alveg ný,
hin nokkru eldri. Þarnæsta
laugardag, 20. jan.verftur einnig
sýnd heimildamynd um rúss-
neskan snilling: Minningar um
Sjostakovitsj. Sú mynd er fram-
leidd 1976-77. Allar heimilda-
myndirnar eru sýndar meft
skýringum á ensku.
Slftan verfta sýndar fimm
leiknar myndir, fimm laugar-
daga I röft. Myndirnar eru allar
geröar á árunum 1947-56.
Elsta myndin heitir Kennari I
sveit og segir frá llfi Varvöru
Vassiljevnu, sem geröist kenn-
ari I sveitaþorpi i Slberlu um
aldamótin og kenndi slftan kyn-
slóft eftir kynslóö. Sama leik-
konan, Vera Maretskaja, leikur
Varvöru unga og gamla. Leik-
stjóri er Mark Donskoj, en
handritift samdi Maria Smir-
nova.
A eftirstriftsárunum voru
framleiddar I Sovétrikjunum
margar myndir sem sýndu heilu
áratugina úr llfi persónanna.
Mikift af þessari framleiftslu
hefur sokkift I gleymskunnar
djúp, en Varvara Vassiljevna
stendur ennþá fyrir sinu. Þaft
skrifast fyrst og fremst á reikn-
ing leikkonunnar og leikstjór-
ans, en höfundur handritsins á
einnig mikinn hlut aö máli.
Þarna er verift aft segja frá þvi,
hvernig æskan og menningin
sigrast á þvl gamla og fúla. 1
raun verftur byltingin meft þeim
hætti I þessu Siberiuþorpi, aft
ung kennslukona kemur og fer
aft kenna börnunum aö lesa og
skrifa.
Myndin er sýnd meö rúss-
nesku tali og enskum skýring-
artextum, 27. jan. n.k.
Aft öftru leyti eru sýningarnar
I Mlr-salnum sem hér segir:
Laugardagur 3. febrúar:
Rúm jantsé v-málift, kvikmynd
frá Mosfilm sem vakti mikla at-
hygli er hún var fyrst sýnd á ár-
inu 1956. Höfundar tökurits: J.
Herman og leikstjórinn, J. Hei-
fits. 1 aftalhlutverki: Alexei
Batalov (lék I „Trönurnar
fljúga”).
Laugardagur 10. febrúar:
Landnemar, litmynd frá 1956.
Leikstjóri er Kalatosov, sem
varft heimsfrægur fyrir kvik-
mynd slna „Trönurnar fljúga”
(frá 1957). Tónlist eftir Dmitri
Sjostakovitsj. Rússneskt tal,
enskir skýringatextar.
Laugardagur 17. febrúar:
Tveir skipstjórar, litmynd frá
1955, byggft á samnefndri skáld-
sögu eftir V.A. Kaverin. Rúss-
neskt tal, enskir skýringatext-
ar.
Laugardagur 24. febrúar:
Hvlti hundurinn, litmynd frá
1956, gerft eftir sögu Kúprlns um
drenginn, öldunginn og hundinn
þeirra. Skýringatal á ensku.