Eimreiðin - 01.01.1903, Síða 10

IO
ef til vill veriö fult eins heppilegt, að upptalningin hefði ekki
verið alveg eins yfirgripsmikil, eða þá að málunum hefði verið
skipað í flokka, þannig að ljósar hefði verið, hver þeirra ættu að
sitja í fyrirrúmi og hver bíða betri tíma, að svo miklu leyti sem
ekki yrði að þeim unnið með fjárlögum, sem samþykt eru á hverju
reglulegu þingi. Annars hefir stefnuskráin öll þau einkenni, sem
allar góðar stefnuskrár eiga að hafa: að afmarka stefnu sína ljóst
og greinilega í sem fæstum orðum, en fara ekki út í einstök at-
riði nema í sárfáum málum, og einkum áskilja sér hæfilegt svig-
rúm í þeim málum, sem ekki þykja nægilega rannsökuð, svo síður
geti slegið í baksegl eftir á, þegar nýjar upplýsingar koma fram.
í öllum þeim 19 liðum, sem stefnuskráin telur upp, er fram-
sóknarstefnan greinilega afmörkuð. Pað má kannske segja^
að þetta sé í sumum töluliðunum (t. d. 3., 8., 12., 14. og 16.)
gert með talsvert mikilli varkárni; en fráleitt er það, sem þó hefir
verið slengt fram í sumum blöðum, að þar sé engin stefna sýnd.
Pegar flokkurinn til dæmis að taka kveðst vilja beitast fyrir »hag-
kvæmari skipun kirkjumála« (nr. 12), þá lýsir framsóknarandi hans
sér greinilega í því, að hann viðurkennir, að þessi mál þurfi um-
bóta við, og að hann sé fús á að sinna þeim, jafnskjótt og færi
leyfir. En hins vegar gefa orðin til kynna, að frekari rannsókn
þurfi fram að fara, áður en hægt sé að ákveða, hvernig þessum
umbótum skuli vera varið. í*ó hér sé varkárlega að orði kveðið,
þá er þessi viðurkenning og loforð um liðsinni samt ekki lítilsvirði
fyrir þá, sem bera umbætur á kirkjumálum vorum fyrir brjósti
og þykjast sjá veg til að skipa þeim á hagkvæmari hátt (t. d.
með fækkun presta og breyting á launakjörum þeirra o. s. frv.).
Pví hjá afturhaldsflokki geta þeir búist við að fá það svar,
að engin þörf sé á neinum umbótum, alt sé gott og blessað eins
og það er. Pað hafi nú frá gamalli tíð við gengist, að prestarnir
væru of margir í landinu og látnir lifa við sultarkjör, svo það sé
orðið »þjóðlegt« fyrirkomulag, sem ekki sé vert við að hreyfa.
Afturhaldsflokknum dettur ekki einu sinni í hug að hreyfa við
spurningunni, en Framsóknarflokkurinn lofar að sinna henni. í því
liggur munurinn og hann er meiri en ýmsum kann að virðast í
fljótu bragði. Og líkt er ástatt með hina liðina, sem þó eru mun
ákveðnari að því er stefnu flokksins snertir.
I ávarpinu er það tekið fram, að flokkurinn álíti, að sum
málin verði að sitja »í fyrirrúmi«, en önnur að »bíða betri tíma«.