Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 03.01.1987, Page 58

78
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
inga í sjávarþorpunum. Þýðingarmesta fæðutegundin var eigi að síður
fiskur og oft snæddur tvisvar á dag.120
Þrátt fyrir kröpp kjör margra skútukalla, einkum þeirra sem komu úr
þéttbýli, ríkti talsverð óánægja með fæðið um borð. T.d. fór nrjög
slæmt orð af kjötinu og kallaðist það yfirleitt skútukjöt. Að öllu jöfnu
var þctta brimsalt, magurt og ólseigt rollukjöt. Ennfremur gat verið unr
að ræða endursent útflutningskjöt eða úrgangskjöt. Þar að auki reyndu
margir að lækka rekstrarkostnaðinn með því að kaupa ódýrasta og jafn-
framt lélegasta kjötið, en að vísu voru til undantekningar frá þessu.
Þannig segist heimildarmaður nokkur ætíð hafa fcngið gott kjöt.121
Sennilega hefur þetta verið mismunandi eftir útgerðum. M.a. höfðu
skip frá Stykkishólmi orð á sér fyrir að hafa slæmt kjöt.122 Loks má
nefna, að eftir langa gcymslu varð kjötið oft ljótt og næstum óætt.
Ég fékk hálfgert ógeð á þessu [kjöti], því að fyrst þegar að ég fór út
þá var dálítil ylgja og ekki frítt við því að ég fengi sjóveiki. Og mér
fannst vond lykt þegar að ég kom að lúkarnum og þá var verið að
elda kjötsúpu.. .Mér fannst þetta alltaf slæmt. Ég borðaði ekki þetta
kjöt, ég vildi það ekki. Borðaði það aldrci meðan að ég var á skútun-
um. Ég fékk eina mjólkurdós fyrir vikuskammt af kjöti. Og ég átti
bágt með að borða kjötsúpu líka...Svo að ég setti tvö göt á dósina,
og trétappa í götin... Lét snrávegis út í 4-5 skeiðar af súpu til þess
að borða eitthvað. Ég lét mér duga dósina svona yfir vikuna. Ég
notaði það aldrei út í kaffi.123
Smjörlíki vakti líka mikla óánægju vegna þess hve slæmt það var.
Fékk það ýmis vafasöm viðurnefni eins og kjötið, m.a. mastragrútur.124
Reyndar voru háðsk uppncfni af þcssu tagi alvanaleg og gjarnan bcint
gegn því scm menn voru ekki ánægðir með. Kemur fram hjá háseta
nokkrum, sem var skútukarl á tímabilinu 1898-1920, að smjörlíkið hafi
skánað svolítið með árunum.125 En í flestum tilfellum var það þó lélegt
og þar að auki stundum myglað og skemmt, einkum er líða tók á túr-
ana.
120. Kristín Bjarnadóttir 1984: 27 o.áfr.; Skúli Þórðarson 1967: 29; Sigurjón Einarsson
1969: 47; Þórbergur Þórðarson 1938-1939.
121. ÞÞ 5262: 7.5.
122. ÞÞ 5787: 7.5, 5216: 7.3, 7019: 7.5.
123. ÞÞ 5437: 7, sbr. 5213: 7.5.
124. StÁM. ÁÓG 83/3-83/4: bls. 12; ÞÞ 5435: 7, 5444: 7.
125. Vilhjálmur S. Vilhjálmsson 1957: 107.