Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1929, Síða 77

77
krapt. Íslendíngar eru furðanlega lauslyndir og vilja allt af helzt
hlaupa frá einu til annars, því það er eins og þeir haldi að allt gángi
af sjálfu sér; og ef það bregzt þeim, þá fellur þeim allur ketill í eld
(en það hlýtur að bregðast). Þó getur verið, að harðindin og sam-
gönguleysið, sem kom af illri verzlun, sé mikið orsök í því, en þó
varla eingöngu, því þeir fást varla til að skrifa bréf eða svara bréf-
um, nema einstöku, og það eptir margar atrennur. Þeir virðast aö
vera orðnir miklu daufari en fyrst. Safnið hefir nú 802 nr. í allt. Þaó
gengur seint. — Þessi deyfð lýsir sér reyndar í öllu, eða réttara sagt
þróttleysi. Verzlunarsamtök Norðlendínga byrjuðu að sönnu stórt, en
hafa hjaðnað. Allir þykjast vera kúgaðir af kaupmönnum (og það eru
þeir), en enginn held eg sé sá, sem hefir þrek til að vinna það til,
að mínka kaffi- og brennivíns-kaup til að losast ögn undan rassinum
á kaupmönnunum. Hér vantar enn alla kergju og alvöru, eg vil ekki
segja hatur, þótt það sé næst minu skapi. Samt getur það orðið út úr,
að gamanið fari að grána, allra helzt, ef Danir fara óvarlega, og var-
lega fara heimskir sjaldan. Eg held það sé komin mesta skömm í
landsmenn við þá konúngkjörnu. Biskupinn mun verða eitthvað var
við það í seinni tíð. Íslendíngabrags-málið hefir vakið megna óánægju
hjá alþýðu, bæði hjá körlum og konum, og ekki minnst hjá konun-
um. Eg hefi orðið var við bæði fundarhöld og alls konar samdrætti á
Norðurlandi út úr því.
Þér minnist á félög hérna í Reykjavík. Það er verst, að þótt menn
hafi allt, þá vantar vitið. Verkmenn hér eru ekkert, handverksmenn
eru þó dálítið. Þeir hafa þó líklega bezt gengið fram í, að koma á
stað verzlunarsamtökunurr,; og það var þeim að þakka, að Sigfús
komst til Noregs; það er þó dálítið. En það versta er, að þeir tor-
tryggja hver annan svo hroðalega, að enginn trúir öðrum. Þeir kepp-
ast líka um að smjaðra sig upp við embættismenn af ábatavon og
eins við kaupmenn. Þó eru undantekníngar, en fáar.
Þá eru tómthúsmennirnir. Þar tekur nú ekki betra við. Þar er
ofurmegn heimskunnar og eigingirninnar. Þeir hafa opt reynt að hafa
samtök, en eg held allt af til ills og skammar, og þá hefir þeirra
samband allt af slitnað, sem reyndar er von, því forínginn er ekki
góður. Þér þekkið víst Jón í Hákoti. Hann er búinn að gjöra þá hreint
vitlausa út úr spítalalöggjöfinni. Mér lízt mjög illa á það mál og það
er undarlegt, að Halldór Friðriksson skuli má ske mest blása að þeim
kolum, að æsa vitlausasta flokkinn í því, sem eg held að verst gegni.
— Allir þessir flokkar eru svoleiðis, að eg hefi aldrei getað séð ráð
til að nota þá verulega til nokkurs gagns eða framkvæmda, og hefi
eg oft reynt það, bæði munnlega og eins með að láta lista gánga.