Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1929, Page 15

15
að samkvæmt skipunarbréfunum, hvað sem lagaákvæðinu liði, sem
amtmaður krafðist að farið væri eftir.
Nú kom fyrsta vitnið fram, sjálfur landfógetinn, Cornelius Wulf
Hann var fyrir á Bessastöðum, er amtmaður kom þar, og hafði jafnan
verið þar síðan, hafði kynnst vel ungfrú Swartskopf og verið henni
hjálplegur trúnaðarvinur í raunum hennar og einstæðingsskap. Hann
var maður nokkuð við aldur, kominn yfir fimtugt, meira en tíu árum
eldri en amtmaður. Var grandvar og skynsamur dugnaðarmaður, sem
hafði hvers manns virðing, að því er séð verður. Hann var í Höfn
veturinn 1724—25 og má nærri geta, að honum hefir verið að
minnsta kosfi vel kunnugt um, hvað þar hafði gerst um upptök
málsins. Hann tók við af stiftamtmanni til heimflutnings og afhend-
ingar skipunarbréfunum til dómandanna og sækjandans (sbr. kvittun
hans, dags. 18. maí, á bréfi konungs til stiftamtmanns frá 17. s.m.).
Hann lagði nú fram og las upp skriflegan vitnisburð, dags. 25. s.m.
Er hann 12 þétt skrifaðar siður í arkarbroti, lengri en svo, að hér
verði sett nokkuð verulegt ágrip af honum. Landfógeti gaf þar all-
greinilegt yfirlit yfir allt, sem ungfrú Swartskopf hafði tjáð honum
um, hvílíkri meðferð hún yrði að sæta af hendi amtmanns og þeirra
mæðgna og fleiri á því heimili, um sjúkdóm sinn og orsakir hans,
samhljóða því sem hún hafði sagt þeim Larsen og Kinch, um frá-
fall hennar o. fl. Hann kvað hana hafa fundið sig í þessum erindum
fyrst í nóv. 1723, eftir að öll skip voru farin, og eftir það hefði hann
jafnan eftir hvert samtal þeirra skrifað hjá sér það sem hún hafði
sagt í hvert sinn við hann og hann við hana. Vitnisburður þessi var
næsta ófagur í garð þeirra mæðgna og óþægilegur að ýmsu leyti
fyrir amtmann, þótt það kæmi raunar berlega í Ijós, að Appollonía
hefði jafnan borið hlýjan hug til hans og ekki viljað frá honum fara,
og engan látið á sér heyra, að hún grunaði hann um nokkur bana-
tilræði við sig. Framkoma amtmanns við landfógeta, er hann varð
þess var, að hann vildi rétta ungfrú Swartskopf hjálparhönd, — og
ummæli hans síðar um Wulf og þennan vitnisburð hans, í bréfum
til stiftamtmannns Rabens og konungs, eru ekki að sama skapi góð
fyrir hann. — Tíu dögum fyrir andlátið talaði hún síðast við Wulf
og lét hann hana þá á sér skilja, að hún myndi varla geta átt langt
eftir. Hún ráðstafaði þá ýmsum eigum sínum og hversu hún skyldi
búin til grafar; hún vildi láta búa sig brúðarserk sínum, sem átt
hefði að vera, prýddan dýrmætum kniplingum, o. s. frv. — Daginn