Þjóðólfur - 05.11.1860, Blaðsíða 3

3
framvegis «r JarbabókasjöBnum, og hafbi beinlínia
farib framá, ab þab virtiát rétt og sanngjarnt ab
söfnubrinn lauuabi iionum frauivegis.
Stjórnin tók og fyllilega til greina þetta álit
og atkvæbi sveitarstjóranna, sem hér ab framan er
frá skyrt, því þess var bæbi formlega leitab af
stiptamtmanni, og síban formlega af iiendi leyst
og á gildum rökum bygt; af þessu lét eg stjórnin
sannfærast; meb nýjum konúngsúrskurbi 1849(?) var
fallizt á þab sein þeir Sveinbjörnsson og stiptamtib
höfbu uppá stúngib, ab sameina saungkemhma í
skóJanum við orgeJspilið í clómkirkjunni, og voru
fyrir þab veittir 80 rd. árlega úr konúngssjóbi, en
150 rd. árlega úr skólasjóbnum fyrir saungkensl-
una. Fyrir þenna sameiruiða starfa voru þannig
veittir 230 rd. uni árib af opinberu fé, hefir þab
síban haldizt í íjáriiagslögunum árlega, og herra
organisti Petr Guðjohnsen haft síban hvorutveggju
starfann á hendi og borib úr bytuui fyrir 230 rd.
árlega fram á þerina dag.
þab virbist því aubsætt, ab niabr sá sein frá
upphafi var fenginn til hvorutveggja starfans, tókst
hann á hendr og lielir á liöndum haft síban, nú uin
full 10—11 ár, og hvorki verib sviptr þeim laun-
um er fyrir þab voru ákvebin né sjáll'r sagt sig frá
meb vanalegum fyrirvara, þessi mabr getr eigisvona
uppúr þurru og fyrirvaralaust farib því J'ram, ab
hætta vib orgelspilib í dómkirkjuiiui en Iialda þó
saungkenslunni í skóianum eptir sem ábr; stjórn-
in liefir sameinab hvorutveggja starfann meb vib-
unanlegum kjörum, því verbr eigi neitab, og vér
verbiim ab telja víst, ab liún íiiundi eigi líba þab
ab sínu leyti, ab „organistinn* sem nú er, lilaupi
svona útundan frá orgelspilinu upp úr þurru, en
haldi þó saungkenslunni, og þeim tvöfalt meiri
launum sem henni fylgja úr skólasjóbnum; því
stjórnin mun sjá framá þab, ab aubgefib sé ab fá
nýtan nuinn til hvorutveggja starfans fyrir samtals
230 rd. um árib, þarsem þetta svarar nál. 5 mrk. —
1 rd. fyrir liyerja þá klukku-tund, sem unnib er,
og iieíir þab jafnan þókt sómasanileg borgun iýrir
livab seni er. Stjórnin getr og cigi ‘ætlazt til
þess meb neinu móti, ab söfnubr Keykjavíkurdóm-
kirkju fari nií ab gánga í sig meb því ab taka ab
sér organistann eba abyrgjast honum meiri laun,
hvort lieldr væri iim lengri tíma ebr skemri; söfn-
ubrinn afsagbi þab formlega 1848 — 49 meb gild-
um rökum, þeim er stjórnin tók gild, einsog nú
var sýnst.
Og hafi „lierra organistinn" nú, er organib
kom úr abgjörbinni, bobib stiptamtinu eba stipts-
yfirvöldum landsins þau svör, ab hann hætti ab
spila á orgelib og skipti sér ekkert af því, þá lá
beint vib fyrir háyfirvaldinu, er hefir á hendi æbstu
umráb, bæbi skólans og dómkirkjunnar, fyrst ab
krefjast skrijlegrar afsagnar hans um þetta, og
kæmi hún, þá ab skrifa manninum aptr á þá leib:
„herra organistinn hefir eigi fyr en nú, sagt ybr
frá organistastarfanum í dómkirkjunni, þab er þannig
í ótíma gjört og móti öllum rétti og öllum regl-
um; stjórnin heíir sameinab organistastarfann vib
saungkensluna í skólanumí vib verbum því ab setja
ybr, herra organisti! tvo kosti í þessu máli, þang-
abtil úrlausn stjórnarinnar er útvegub, annabhvort
ab þér haldib ál'ram hvorutveggju starfanum, og
takib hin akvebnu laun fyrir, eba þér sleppib af
hvorutveggju, og verbib af hvorutveggju laununum
npp frá þessuin degi".
Hefbi háyfirvaldib stabib í pessu ístabi sínu,
eba á þá leib, þá hefbi málinu verib þarijieb lok-
ib, eba heldr hitt, því hel'bi þá aldrei verib lireiít;
„lierra organistinn" hefbi naumast leyft sér ab fara
fram á þetta meb einu orbi eba atviki, hefbi hann
þókzt eiga yfir sér einbeittan yfirherra.
En nú „er þetta allt á eina bókiria lært“, sem
menn segja, upptök málsins engi, ab því sem séb
verbi af amtsbréfinu 28. sept. þ. árs, en þab gjörir
þó þetta ab almcnnu og opinberu safnaðar mál-
efni, er samt hlaupib framhjá hinuni lögskipubu
forstjóruni beggja sveitanua, en leitab fyrst álits
og atkvæba hjá litlum liluta safnabarins, hjá borg-
urum og húseigenduin í Reykjavík, því þeir einir
eiga rétt á ab sækja „Jjorgarafuncl'1, ab lögum og
greiba þar bindandi atkucbi, — tónithúsniennirnir,
alt ab því 2/3 saínabarins í Keykjavrkrbæ, þarmeb
útilokabir frá ab ræba þetta á einiim og sama fundi,
en þeim gefinn eptirá kostr á ab koma á fund
meb hreppsbændwn, 7. f. m.
Sjálfir þessir fundir, 5. og 7. f. mán., llestar
umræbrnar sem þar urbu og nibrstaban er menn
þar koinust ab, fór allt eptir þessum undirbúníngi.
því var lítill eba engi gauuir gefinn, er hr. H. Kr.
Friðriksson leiddi Ijós rök ab í ræbu sinni, ab
svona fundir gæti eigi bundib sveitjrnar eba söfn-
ubinn til neinna útgjalda hvorki í bráb né lengd;
hann færbi til alveg sömu röksemdir l'yrir þessu,
einsog Rosenörn I bréfi sínu, því er fyr var getib,
17. nóv. 1848 (og hefir þó hr. H. Fr. naumast
þekt þab bréf); en þessar verulegu ástæbur, ermjög
fáir urbu til ab stybja, komu l'yrir ekkert, sumir
sögbu á þá leib, „ab hér retti eigi vib ab hánga í
neinu formi eba hyab löglegt væri“; þá fóru sumir