Þjóðólfur - 27.10.1860, Blaðsíða 5
- 157 -
„fyrir téítan starfa (aS spila á organib í dómkirkj-
„onni) greidd nr jaríabdkarsjófcnum".
Jafnframt og rentnkammerib birti stiptamtinu
þenna konúngsúrskurb, segir í sama bréfi, „að pað
virðist sanngjarnt“, ab súknin taki ab sér ab launa
organistanum framvegis, einkum þarcb nú væri búib
ab kosta svo feykimiklu úr konúngssjóbi tilabendr-
byggja kirkjtina og prýba hana utan og innan.
þab var hvorttveggja, ab stjórnin gafmebþessu
bréfi og konúngsúrskurbi fullt tilefni til ab hreifa
málinu þá þegar, enda gjörbi stiptamtmabr Rosen-
örn þab á formlegan liátt og meb allri annari ab-
ferb og stefnu lieldren stiptamtib vib hafbi ab þessu
sinni. Rosenörn lagbi konúngsúrskurbinn 2. septbr.
1849 og Rentukammerbréfib 23. s. mán. til undir-
stöbu fyrir gjörbum sínum og tillögum, og ritabi
livorutveggja orbrétt bæbi bæjarfógetanum og sýslu-
manninum í Gullbríngusýslu í bréfi 17. nóvbr. s.
ár, kvabst nú eptir þessum úrskurbi stjórnarinnar
engi önnur úrræbi sjá, en ab sóknin yrbi ab taka
ab sér ab launa organistanum upp frá þessu, og
skorabi á bæjarfógeta ab leita álita bœjarstjórnar-
innar, og á sýslumanninn ab lcita álita sveitar-
stjóranna í Seltjarnarneslireppi um málib, og cptir
hvaba tillölu ab laun organistans skyldi greiba af
livorri sveitinni um sig, bænum og hreppnum, livort
hreppshlutann yrbi eigi sjálfsagt ab greiba úr sveit-
arsjóbnum, en kaupstabarhlutann „yrði að vinna
b œj arstj órnina til, að ákveða í hinni árlegut
áœtlun yfir bœjargjöldin, er mundi vera iiinn rett-
asti og eini mögulegi vegr til þess ab hafa fram
organistalaunin meb þessu móti“.
Nú sendu aptr hérabsyfirvöidin málib frá sér,
bæjarfógetinn leitabi um þab álita bæjarfulitrúanna,
þeir voru þá: Th. Jónassen, Ilavsteen, Tærgesen,
•Bjeríng, H. St. Johnsen og Helgi Jónsson ; ensýslu-
mabr leitabi álits hreppsforstjóranna í lireppnum,
og lét sér eigi gleymast þab, ab þórbr konferenzráb
Sveinbjiirnsson bjó þá á eign sinni Nesi vib Sel-
tjörn, og var til hans ritab bréfib frá sýslumanni,
og á hann skorab ab kveba upp um þab álit sitt,
ásamt með hreppstjórunum í Seltjamarneshrepp,
fyrir hönd hreppsins.
Bæjarfulltrúarnir ritubu álit sitt 16. desbr. téb
ár, og er þab skrásett af formanni fulltrúanna hra
Th. Jónassen (hinum sama sem nú er í stipfamt-
manns stab). Fulltrúarnir komust þar einhuga ab
þeirri nibrstjýbu, ab þóab nokkur sanngirni virbast
kynni meb því í íljótu máli (eins og Rente-
kammerib fór fram á), ab söfnubrinn cba sveitin tæki
ab sér ab launa organistanum framvegis, einkum meb
tilliti til þess, „hvab miklu vor mildi konúngr hefbi
nú kostab til ab endrbyggja og prýba dómkirkjuna,"
þá skorti samt fullnægjandi réttarástæbu fyrir því ab
leggja þenna nýja kostnab á sveitina, er hún hefbi
jafnan verib laus vib híngab til og ab vísu yrbi eigi
meb réttu á hana lagbr; kvábust fulltrúarnir og því
síbr geta gefib mebhald þeim sanngirnisástæbum er
kynni ab virbast meímælandi, er þeir væri komnir
ab raun um þab, ab sveitin eba sveitarbúarnir
(stabarbúarnir yfirhöfub ab tala) vceri vfúsir á að
talca uppá sig þessi útgjöld, er þeir hefbi verib al-
veg lausir vib híngab til ; fiilltrúarnir kvábust og
vera einhuga á því máli, ab útgjöld þessi (laun
organistans) ætti ab reltu lagi að hvíla á dóm-
kirkjunni sjálfri.
Svona var skobun bæjarfulltrúanna, stiptamt-
mannsins sem nú er, og alls þorra Reykjavíkrbúa
á þessu ntáli árib 1849. (Nibrl. í næsta bl.).
Arferbi. þetta tibna snmar heflr verib næsta misjafnt
þegar yflr allt land er litib; hér á subrlandi og nálega um
gjörvallt vestrland, var sumarib eitthvert hib bezta og hag-
stæbasta, ab vebráttu, sem menn muna, og nýttust því hey
her afbragbsvel og eru víst yfir höfub ab tala ( beztu verkun.
Um gjórvallt norbrlarid var sumarib miklu erfibara, þokumoll-
ur og hafsuddar gengu framan af slætti svo ab segja stóbugti
og fram í mibjan ágiístmáuub; þar urbu því nálega hvergi
alhirt tiín fyren dagana 18,—28. ágilst, voru þá töbur orbn-
ar kvolabar og hraktar meira og minna, svo ab rír þykir af
þeim málnytuvon í vetr. Grasvöxtr var víbast í lakara meb-
allagi á túnum og vallendi bæbi fyrir norban og hér sybra,
en aptr talinn í meballagi i siiminn sveitum vestarilands; á
mýrum mun víbast hafa þókt gras undir þab í meballagi, og
liör sybra urbu mí mörgþau forarflób slegin meb beztu ept-
irtekjn, er optar ern óslæg sakir vatnsfyllínga; úr Vestrskapta-
fellssýslu, íuilli sanda, fara mestar sögur af sneggjum og gras-
bresti einkum á túnum og vallendi.
Iiaustvebrátta heflr verib vinda- og hribjiisöm, gæftalítil
her sybra, en talsverbr snjór fallinn nyrbra og þab í bygb í
þíngeyjarsýslu, um mibjan f. mán. — Um sknr'arfe hér sybra
hefir verib lítib ab ræba, en her úr klábasýslunum heflr féb
reynzt heldr vel, einkum á hold, bæbi af lækmibum stofni og
abkoyptum, og talsvert mibr hefr þab fö reynzt, er vestan af
Mýmm heflr komib og ab norban; veldrþví sjálfsagt mebfram
hib afarliarba vor uorbanlands og lakara sumar, en hér nú mikiu
færra féb, heflr því sætt betri mebferb og þrifum.
Eptir þvi' sem sögúr fara af, horflr afkoma alinenníngs norb-
anlands lieldr erflblega vib, vöruafli í kaupstab var lítill og
íjárskurbr rír sakir fjárfæbarinnar eptir nndanfarin harbæri,
en víba málnytubrestr í suuiar sakir hins afarharba vors og
grúbrleysisins fram undir messur; mi þ ir sem töbr nábust
nálega hvorgi þar nyrbra nema hraktar og skemdar, þá horflr
enn vib málnytubrestr þar í vetr, og er því eblilegt og næsta
aégæzluvert, hve báglega horflr vib afkoma manna víba hvar
í norbrlaudi; ætti rnenn eigi ab skyrrast vib um of ab farga
þegar í haust nokkru af fénabinum sértil bjargar þú ab hann
sé orbinn í færra lagi. —