Þjóðólfur - 23.08.1858, Blaðsíða 7

139 -
að niði' á alla sauðfjái eign f aintinu, eins oj hún var áðr
cii var skorið; vist vcrð var ákveðið til skaðabóta fyrir
hvcrja á, hvcrn satið og hvern geinlínij, en eptir því
hærra fyrir hvcrja kind scm scinna var skorið á árinu;
skaðabætr fyrir sernnr skyldi greiða Húnvetuinguni á þessu
hausti, en ekki fyr en í vor fyrir sauði og gemlínga. —
Sauðlausu sveitirnar í Árnessýslu, Hrepparnir hvorirtveggju
og Skeiðin, fengu leyli fundarins að mega kaupa lífs-fé
fyrir norðan og reka liingað suðr i haust, og eru Árnes-
íngar nú að búa sig til þeirra fjárkatipa, en ekki mega
einstakir inenn reka skurðarfé licr suðr, neina þeir fái til
þess sérstaklegt leyfi hjá sýslunefndununi og sýsluinanni
í þvf héraði þaðan sknrðarféð er.
Úr biefi úr Skagafirfei, dags. 24. ntaí 1858 áhrær-
andi samskotin til minnisvarbá yfir Lútlier.
— Hcr í sókn og víðar liafa prestar mælt frani
með Ijölmennum ef ckki sein mest alinennuin sainskoturn
til minnisvarðans yfir Lúther, jicss er honuin á að reisa
í IVorins; þess er og jafnframt til gelíð, að allir Lútliers
trúarjátendr víðsvcgar um hciin, inuni lúslega taka þátt í
þessu hinu saina, og hcyrt lieli eg þess til getið, að stytta
þessi eigi að verða af eiri gjör og stöpull úr marmara
undir. Væri nú trúarjátendr Lúthers samtals nál. 75 inil-
líónum manna, og þó færri væri, þá yrði þessi uppliæð
samskotanna svo fjarska mikil1, þó livcr cinn legði til að
eins mjög litinn skerf, að varla yrði nærri öllu því lé var-
ið til minnisstyttunnar einnar. En til hvers yrði þá afgáng-
inuin varið?
Ef nú cru hcr á landi 65,000 manns, og mcnn gerði,
að 50,000 þeirra tæki þátt í sainskotunuin, 2, 4, 6, 12,
16, 24 sk. Iiver, þá má telja upp á, að samskotin yrði
liéðan samtals frá 4000 — 6000 rdl. eða meira, og má það
virðast óhóllega mikið fé al' fátæku eylandi, og óþarfiega
mikið til hins fyrirhugaða fyrirtækis, eptir þcirri tiltölu sein
þetta land er í að fólksijölda og efnahag við önnur lúthersk
lönd. það er nú samt ekki sú inin meining, að eg cigi
vili láta samskot þessi hafa sinn gáng, fullt fylgi og al-
menna hlultekningii, eins og til þeirra er hvatt af for-
stiiðunefnd luinnisstyttunnar og al' vorum heiðraða biskupi,
enegvilekki fleygja öllu þcssu fé til útlanda út í óvissu,
og svo, að engar mcnjar þcirra né cptirstöðvar verði hér
eptir í landinu þær er megi vel samsvara tilgánginum og
ininna á hinn mikla trúarboðara. því hefir mér nú, (ein-
feldni minni, komið til hugar, að þó hin minslu samskot
yrði hér sein cg gct liugsað inér, nefuilega 4000 rd., þá
vil eg að sé sendr einúngis '/* hluti þcssa fjár til iiiinn-
isvarðans, öðrum fjorða hlutanum vil eg sé varið til þcss
að búa til sem meistaraiegast líkan eða likneski afLúther,
hal'a það nr silfri með öfiugri gyllfngu, og vil eg láta hafa
það til ævarandi minníngnr um Lútlier fyrir lslciidíngii
upp yfir prédikunarstólnum í Keykjavikr dómkirkju eðr á
öðrum hentugum stað þar f kirkjunni, þar scm hinir lú-
thcrskn kcnnendr þessa lands eru „konfirmeraðir“ (vígðir).
Eu aptr víl eg að % eða helniiiigi samskotanna sé varið
til að kaupa fvrir hinar beztu bækr sein eru að fá, í ýms-
um vísindagreinuin, og þciin sfðan út býlt gefins um allt
*) þó hver maðr þessara 75 millíóna, legði ckki til
ncina eina sex skildínga hver, þá yrði samskotin 4,647,500
rdl. Ábin.
þetta land ineðal fátækustu barnamanna, cptir samkomu-
lagi bisltups við prófasta og presta.
Með þcssu fyriikoniiilagi virðist inór, að ísland mundi
taka sóinasamlegnn og maklcgan þátt í að lialda uppi
ininningu Lúthers um inargar ókouinar aldir, og sjáll’t
nicga liala þcss vnranlegar og fagrar menjar er jalnlramt
mætti inörgum manui hér á landi standa af framför í fróð-
lcik og nytsamri þckkíngu.
J. s.
— Mannalát og slysfarir. — 30. maí þ. á. andafcist
merkiskonan Guíiríþr Sveinsdóttir (Jónssouar prests fyr
til Miklaholts og sftan til Grímseyjar), 69áia aí) aldri, kvinna
Jóns bónda þórtiarsonar á Gullberastóbum í Lundareykjadal
góí) kona og vel stillt; þau hjón höfbu verib gipt rúrn 40 ár,
og átt margt barna, öll uppkumiu er lil'a, og mannvænleg. —
16. júuí þ. á., séra Haldór á MosfcIJi í Grímsnesi Jónssou,
albróbir Steingríms biskup y rúmra 83 ára ab aldri, fæddr 12.
maí 1775; hann var tvígiptr, fyrst Ástríbi Lýbsdóttur, sýslu-
manns í Skaptafellssýslu, Gubmundssonar, en þar næst Önnu
Jónsdóttur, sem liflbi hann, ekkju eptirséra Jón sál í Klaustr-
hólum Jónsson, Finnssonar bisknps, móbur séra Jóns sem nú
er á Mos/elli. Séra Haldór bafbi gegut prestsembætti um
rúm 45 ár, og var jafnan talin góbr kenuimabr, rábsi innr
og áreibanlegr og hinn mesti húfsmabr og rcglumabr ogbesti
búhöldr. — Um mibbik júnímán. druknabi í Geirlaudsá á
Síbu á álibuum dogi, merkiskonan Gubrún Oddsdóttir,
ekkja eptir Eiuar hreppstjóra Einarssou í Mörtúugu; hún mun
hafa verií) komin hátt á sjötugs aldr, og var húu alsystir
Itagnhildar Oddsdúttur, sem getib er í 7. ári þjúbólfs bls.
136; áin var ekki mikil né í vexti, en konau bafbi farife út
í á vafeleysu, nibr af bakka, þar sem snardjúpt var fyrir, og
steypzt fram af hestinum; fyrir mil. 30—40 ámm síban drukku-
a?)i alsyslir hennar Anna Oddsdóttir, er einnig var þá kona
í Mörtúngu, í hinni sömu á. — 10 Júuí þ. á, merkiskonan
Anua Júnsdóttir (damiebrogsmauns þorvaldssonar í Deild
artúngu í Reykholtsdal) 63, ára kviuna Jóns búuda Einarsson-
ar á Hóli í Limdareykjadal, brúbir Haldórs sál. sýslumanns f
Rorgarfirbi, giptist 1822, og varb 3 barna aubib, og liflr eitt
þeirra, dugnabar og rábdeíldarkona, ab allra rómi, gób gub-
hrædd og ástsæl. —I f. mán. urbu mjögsvipleg æfllok manns
eins norbr á Akreyrarböfn, beykis Kristjáus Petersens
er var sonr Nicolai sál. Petersens verzlunarstjóra í Keflavík,
bann hafbi vórb um núttiua, út á kaupskipi því er hann var
á, eu þegar varbtími haus var á enda og sá skipverjanna, er
hann átti ab leysa úr verbinum, kom upp á þyljur, þá var
Kristián horflnn, og fanst hann, þegar morgnabi, út í sjú Gr-
endr, og var annab augab úr honnum og útá kinn; ekki heflr
getað prúfazt, ab þetta yrbi ab maunavöldum, þótt aimikill
orbasveymr væri um. — I öndvorbum þ. mán. fórst hér á hófn-
inni mabr einn af kaupskipi sem var á útsiglíngu; manninn
tók útbyrbis, og druknabi hanu þegar; en öbrum, sem eins
fór fyrir varb bjargab. — 8. þ. mán. druknabi í þverárvatni
austr á Síbu úngr mabr og maunvænlegr, J ó n ab nafni, sonr
Einars bónda Einarsonar á þverá. — 21. þ. mán. eptirstutta
en þúnga legu, frú Jóruu Isl eifsdó tti r (Einarssonar há-
yflrdómara og etazrábs), kvinna sýslumanns l'áls Páissonar Mel-
steds í Reykjavík, rúmra 42 ára ab aldri; hún fæddist ab
Brekkn á Alptanesi 14. maí 1816, giptist 30. des. 1840, varb
5 barna aubfb, 3 þeirra lifa; fríb kona gáfub og knrt-