Morgunblaðið - 25.04.1995, Blaðsíða 12

12 ÞRIÐJUDAGUR 25. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
NY RIKISSTJORIM
FLOKKSRÁÐ Sjálfstæðisflokksins kom saman í
Valhöll. Frá vinstri í fremstu röð eru Árni John-
sen, Albert Kemp, Lára Margrét Ragnarsdóttir
og Geir H. Haarde.
Morgunblaðið/Kristinn
FRÁ miðsljórnarfuhdi Framsóknarflokksins á
Hótel Sögu. Frá vinstri: Atli Ásmundsson, Finn-
ur Ingólfsson og Hjálmar Árnason.
Einróma samþykki flokksstofnana
FLOKKSRÁÐ Sjálfstæðisflokks-
ins og miðstjórn Framsóknar-
flokksins samþykktu stjórnar-
samstarf flokkanna einróma á
lokuðum fundum síðdegis á laug-
ardag. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins komu fram
nokkrar óánægjuraddir á báðum
fundum með einhver atriði sam-
komulags flokkanna, en enginn
Skjótvirkur stíflueyóir
Eyðir stíflum
fljótt
• Tuskur
• Feiti
• Lífræn efni
• Hár j
• Dömubindi
• Sótthreinsar
einnig lagnir
One Shot fer
fljótt að stíflunni
af því að það er
tvisvar sinnum
þyngra en vatn.
Útsölustaðir:
Bensínstöðvar
og helstu
byggingavöruverslanir.
Dreifing: Hringás hf.,
sími 567 7878 - fax 567 7022
Leiðari
Ef þú smellir
á leiðara
færðu leiðarann
í Morgunblaðinu
í dag.
Prófaðu!
http://www.strengur.is
greiddi atkvæði gegn sljórnar-
mynduninni.
Óánægja með landbúnað
og sjávarútveg
Á fund flokksráðs Sjálfstæðis-
flokksins voru mættir um 200
manns, en um 280 eiga sæti í ráð-
inu. Að lokinni ræðu Davíðs Odds-
sonar, formanns Sjálfstæð-
isflokksins, urðu fremur stuttar
umræður, þar sem sex eða sjö
kvöddu sér hljóðs. Samkvæmt
upplýsingum Morgunblaðsins
lýstu þeir Hrafnkell Jónsson frá
Eskifirði og Siguijón Benedikts-
son frá Húsavík óánægja með
landbúnaðarkafla stjórnarsátt-
málans og jafnframt að landbún-
aðarráðuneytið hefði verið sett í
hendur Framsóknarflokksins.
Varaþingmenn Sjálfstæðis-
flokksins á Vestfjörðum, þeir Ól-
afur Hannibalsson og Guðjón
Arnar Krisfjánsson, ræddu um
nauðsyn þess að endurskoða sjáv-
arútvegsstefnuna og munu báðir
hafa séð nokkra annmarka á
sljórnarsáttmálanum i því efni.
Aðild Sjálfstæðisflokksins að
stjórninni var hins vegar sam-
þykkt samhljóða og mótatkvæða-
laust, með miklu lófataki.
Eini kosturinn
Á fundi miðstjórnar Framsókn-
arflokksins, þar sem 153 mið-
stjórnarmenn og 27 varamenn
voru mættir, færði Halldór Ás-
grímsson, formaður flokksins,
rök fyrir því að samstarf við Sjálf-
stæðisflokkinn hefði verið eini
kostur framsóknarmanna á
stjórnarsamstarfi. Var Halldór
harðorður í garð þeirra Ólafs
Ragnars Grímssonar, formanns
Alþýðubandalagsins, og Jóns
Baldvins Hannibalssonar, for-
manns Alþýðuflokksins. Sagði
Halldór meðal annarsað ekki
væri hægt að treysta Ólafi Ragn-
ari, sem verið hefði ein helzta
hjálparheila Sjálfstæðisflokksins
í kosningabaráttunni, með því að
birta málefnasamning vinstri
stjórnar.
Ráðuneytaskipting gagnrýnd
Þrettán ræðumenn kvöddu sér
hljóðs að lokinni ræðu Halldórs
og sögðust sumir ekki hrifnir af
samstarfinu, en tóku undir með
formanninum og sögðu aðrar leið-
ir ekki hafa verið færar. í þessum
hópi voru Arnþór Helgason og
Jóhannes Geir Sigurgeirsson. í
máli sumra ræðumanna, til dæmis
hjá Einari Sveinbjörnssyni úr
Garðabæ, kom fram óánægja með
að Framsóknarflokkurinn hefði
ekki fengið fjármálaráðuneytið í
sinar hendur.
Jafnframt var gagnrýnt að
framsóknarmenn gengju beint
inn í öll ráðuneytin, sem Alþýðu-
flokkurinn hefði haft á hendi.
Jóhanna
Sigurðardóttir
Ottast lausn-
irnar í hús-
næðismálum
„MÉR SÝNIST að það hafi farið
eins og ég óttaðist fyrir kosningar
að við myndun ríkisstjórnar hæfist
kapphlaup gömlu flokkanna um
ráðherrastóla undir forsæti Sjálf-
stæðisflokksins og að málefnin
skiptu þar minna máli. Mér sýnist
þessi stjórnarsáttmáli bera það með
sér. Hann sýnir að Sjálfstæðisflokk-
urinn mun hafa undirtökin í þessu
stjórnarsamstarfi," sagði Jóhanna
Sigurðardóttir, formaður Þjóðvaka.
„Hægri öflin hafa orðið ofan á
við þessa stjórnarmyndun og ég
spái því að við eigum eftir að sigla
inn í auknar fijálshyggju- og einka-
væðingarlausnir þar sem enn verður
þrengt að þeim sem verst standa í
þjóðfélaginu. Og þessi stjórnarsátt-
máli tjallar um að viðhalda óbreyttu
ástandi ekki síst í sjávarútvegs- og
landbúnaðarmálum. “
Aukin afföll
Jóhanna sagðist hafa verulegar
áhyggjur af þeim lausnum sem sett-
ar væru fram í húsnæðismálum.
„Það er talað um að hafa sveigj-
anlegan lánstíma í húsnæðiskerf-
inu, þ.e. 15-40 ár. Þeir sem þurfa
á 40 ára lánum að halda munu
þurfa að sæta verulegum afföllum
umfram hina. Ég spái því að afföll-
in gætu orðið um 8%. Þetta gæti
einnig leitt til mismunandi verð-
lagningar á eignum eftir því hvort
á þeim hvíla 15 ára lán eða 40 ára
lán. Þá er ekki víst að þeir sem eru
verst settir séu með veðsetningu
íbúðarinnar þannig að þeir geti
bætt við sig lánalengingu.
Ég óttast einnig að ef húsnæðis-
kerfið verður flutt inn í bankana
muni það kalla á vaxtahækkun. Ég
skil raunar ekki hvernig þetta á að
ganga upp á sama tíma og verið
er að boða að ríkisbönkunum verði
breytt í hlutafélög. Er verið að tala
um að afnema ríkisábyrgð á hús-
bréfum? Það mun án efa leiða til
vaxtahækkunar og leiða til mis-
mununar milli höfuðborgarsvæðis-
ins og landsbyggðarinnar."
Guðný
Guðbjörnsdóttir
Gífurleg von-
brigði fyrir
konur
„MÉR finnst málefnagrundvöllur
ríkisstjórnarinnar ekki slæmur út
af fyrir sig en ég hef ekki trú á
ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks og er hrædd um
að þetta verði stjórn stöðnunar og
afturhalds. Ég held þó að það sé
of snemmt að dæma hana,“ segir
Guðný Guðbjörnsdóttir, þingmaður
Kvennalistans.
Guðný segir að lítill hlutur
kvenna í ríkisstjórninni og sú
ákvörðun að kona verði ekki lengur
forseti Alþingis valdi gífurlegum
vonbrigðum. „Innan Sjálfstæðis-
flokksins virðast karlarnir hafa
ákveðna goggunarröð í huga og að
konur komi ekki til greina því þær
séu of neðarlega á framboðslistum.
Þingkonur Sjálfstæðisflokksins
virðast hins vegar hafa gert sér
vonir, sem bendir til að þær hafi
talið að þrýstingur utan frá, meðal
annars málflutningur Kvennalist-
ans, hefði einhver áhrif, en það
gerðist ekki. Þetta eru gífurleg von-
brigði fyrir konur almennt en sýnir
jafnframt að það veitir ekki af
Kvennalista því konur eru ennþá
mjög stutt á veg komnar innan
flokkanna," segir Guðný.
Hún sagði einnig að í stefnuyfir-
lýsingu stjórnarinnar væri að finna
falleg orð en óvíst væri um efndir.
Nefndi hún sem dæmi yfirlýsingu
um að vinna bæri gegn launamis-
rétti en alveg óvíst væri hvaða þýð-
ingu hún hefði. „Svo tala þeir um
að stuðla að jafnari möguleikum
kvenna og karla til að þroska hæfi-
leika sína og ég vona að þeir eigi
þá líka við að karlar fái að njóta
sín heima við uppvaskið, eins og
Friðrik og Davíð boðuðu í kosninga-
baráttunni,“ sagði Guðný.
Ólafur Ragnar
Grímsson
Sterkust staða
Sjálfstæðis-
flokksins
„ÉG ER þeirrar skoðunar að hér
hafi ekki í áratugi verið mynduð
ríkisstjórn þar sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur haft jafnsterka
stöðu. Staða hans er mun sterkari
en hún var í síðustu ríkisstjórn,“
sagði Ólafur Ragnar Grímsson, for-
maður Alþýðubandalagsins, í tilefni
af valdatöku nýrrar ríkisstjórnar.
„Það er greinilegt að hér er kom-
in ríkisstjórn Davíðs Oddssonar
bæði í orði og á borði. Þótt að það
sé kannski óvenjulegt að hæla póli-
tískum andstæðingum er ekki ann-
að hægt en að hæla Davíð Odds-
syni fyrir hvað hann hefur beygt
Framsóknarflokkinn snilldarlega í
þessum viðræðum og stóraukið
valdastöðu Sjálfstæðisflokksins í
stjórnarráðinu.“
Ólafur Ragnar sagði að þetta
birtist með þrennum hætti. í fyrsta
lagi væri skipting ráðuneytanna
þannig að Sjálfstæðisflokkurinn
færi með öll sterkustu ráðuneytin,
forsætisráðuneytið, íjármálaráðu-
neytið og sjávarútvegsráðuneytið.
Formaður og varaformaður Sjálf-
stæðisflokksins stýrðu efnahags-
ráðuneytunum. Ráðuneyti for-
manns og varaformanns Framsókn-
arflokksins kæmu hins vegar hvergi
að efnahags- og ríkisíjármálum.
Iðnaðar- og viðskiptaráðuneytið
skipti litlu máli í þessu samhengi
því að það væri orðið svo veikt ráðu-
neyti.
Sighvatur
Björgvinsson
Gamla fram-
sóknarstefnan
staðfest
SIGHVATUR Björgvinsson, frá-
farandi heilbrigðis-, iðnaðar- og við-
skiptaráðherra, segir að stefnuyfir-
lýsing ríkisstjórnarinnar komi ekki
á óvart þó að forsætisráðherra hafí
verið búinn að lýsa yfir að hún
myndi gera það.
„Það er ekki hægt að sjá annað
en að þarna verði byggt áfram á
óbreyttri fiskveiðistjórnun, það er
að segja kvótakerfi með framsals-
heimildum, og gersamlega óbreyttri
landbúnaðarstefnu, að því viðbættu
að opnað er fyrir að skattborgarar
fari aftur að styðja útflutning á
landbúnaðarvörum, sem ekki er
hægt að selja í útlöndum á verði
sem nægir framleiðendum. Ég sé
ekki annað en þetta sé gamla fram-
sóknarstefnan staðfest á nýjan
leik,“ sagði hann.
Sighvatur kvaðst sjá eftir Ólafi
G. Einarssyni úr ríkisstjórnarsam-
starfi. „Hann fór í erfitt verkefni
fyrir sinn flokk og vann þau verk
sem ríkisstjórnin fól honum að
vinna en hann hefur sjálfsagt ekki
haft nægan stuðning úr eigin flokki
og geldur þess,“ sagði hann.
Aðspurður um þá ákvörðun heil-
brigðisráðherra að fresta gildistöku
tilvísanakerfisins sagðist Sighvatur
ekki telja óeðlilegt að nýr ráðherra
vildi gefa sér tíma til að skoða
málið betur þegar um svo umdeilt.
mál væri að ræða.
Ólafur G. Einarsson fráfarandi
menntamálaráðherra
Er tiltölulega sáttur en
Reyknesingar ósáttir
ÓLAFUR G. Einarsson, fyrrverandi
menntamálaráðherra og verðandi
forseti Alþingis, segist tiltölulega
sáttur við að skipta um embætti.
Hins vegar séu sjálfstæðismenn í
Reykjaneskjördæmi ósáttir. Davíð
Oddsson forsætisráðherra segir að
Ólafi hafi ekki verið vikið til hliðar,
þvert á móti hafi hann verið hækk-
aður í tign.
Þingflokkur Sjálfstæðisflokksins
samþykkti á laugardagskvöld tillögu
Davíðs Oddssonar, um að Björn
Bjarnason verði menntamálaráð-
herra í stað Ólafs G. Einarssonar
en ráðherralisti Sjálfstæðisflokksins
er að öðru Ieyti óbreyttur. Jafnframt
var samþykkt að Ólafur G. yrði for-
seti Alþingis.
Góð skipan mála
Davíð Oddsson sagðist eftir fund-
inn ekki óttast deilur í flokknum,
þótt Reyknesingar hefðu ekki verið
sáttir við tillögu hans um ráðherra-
lista. „Þessi tillaga var samþykkt
samhljóða. Það tel ég mjög mikil-
vægt. Ég tel að hér sé um að ræða
góða skipan mála í þessar mikiu
trúnaðarstöður," sagði Davíð.
Aðspurður um ástæður þess að
Ólafur G. Einarsson viki, sagði Dav-
íð: „Það er varla hægt að segja að
hann víki, því að hann hækkar í tign,
verður forseti þingsins. Að öðru leyti
hef ég sagt, að ég vilji gjarnan sjá
einhveija breytingu. Breytingin var
gerð með þessum hætti og ég tel
að það sé mikill sómi að því fyrir
alla.“
Tiltölulega sáttur
Ólafur G. Einarsson sagði, eftir
að ákvörðun var tekin í þingflokki
Sjálfstæðisflokksins um að hann
yrði ekki í ríkisstjórninni, að margir
Reyknesingar væru ósáttir við að
kjördæmi þeirra ætti ekki fulltrúa í
ráðherrahópi Sjálfstæðisflokksins.
Sjálfur sagðist hann hins vegar til-
tölulega sáttur við niðurstöðuna.
„Ég er sérstaklega ánægður með
að menn standa hér upp í sátt og
samlyndi. Það er það, sem skiptir
máli.“
Ólafur sagði að sjálfstæðismenn
á Reykjanesi hefðu lýst áhyggjum
yfir því að missa ráðherrann. „Okk-
ar mörgu stuðningsmönnum í
Reykjaneskjördæmi þykir það áreið-
anlega miður að hafa ekki ráðherra
í ríkisstjórninni. Ég dreg enga dul á
það,“ sagði hann.
Ólafur sagðist hlakka til að tak-
ast á við hið mikilvæga embætti
forseta Alþingis. „Ég á orðið langa
þingsetu að baki. Ég hef ævinlega
haft mikinn áhuga á þingstörfum
sem slíkum,“ sagði hann.
Stjórn kjördæmis-
ráðs fundar
Erna Nielsen, formaður kjör-
dæmisráðs Sjálfstæðisflokksins í
Reykjaneskjördæmi, vildi ekki tjá sig
um málalokin í samtali við Morgun-
blaðið. Hún sagði að stjórn kjördæ-
misráðsins og þingmenn myndu
funda í vikunni og ræða niðurstöðu
málsins.