Morgunblaðið - 29.01.1993, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. JANUAR 1993
\/ t ; (K- SJT r > tt r
frá Haganesi, af Skútustaðaætt.
Þau reistu sér hús á grösugum
bökkum Búðarárinnar og nefndu
Haganes eftir æskuheimili Guðnýj-
ar. Þar ólst upp systkinahópurinn,
börnin þeirra. Þau voru Fanný, f.
1906, gift frænda sínum Baldri
Kristjánssyni, verkamanni á Húsa-
vík og síðar á Akureyri, Kristján,
f. 1908, sjómaður á Húsavík kvænt-
ur Ingibjörgu Jósepsdóttur, Helga,
f. 1910, söngkona, gift Einari Sig-
urðssyni verslunarmanni og síðar
fulltrúi verðlagsstjóra á Akureyri,
þá Sigríður Pálína, sem við minn-
umst nú með þökk og virðingu, og
yngstur er Georg, f. 1917, iðnverka-
maður og matreiðslumaður á Akur-
eyri, kvæntur Margréti Þorleifs-
dóttur. Hann er nú einn á lífi systk-
ina sinna. Þar að auki ólst upp í
þessum hóp fósturbróðirinn Sigurð-
ur Valgarð Jónsson, f. 1927, nú
búsettur í Reykjavík, kvæntur Mar-
íu Sigfríði Sigurðardóttur. Hann
kom nýfæddur og munaðarlaus á
heimili Guðnýjar og Jóns, og tók
Sigríður Pálína, þá 14 ára, þegar
við hann sérstöku ástfóstri. Hann
kom svo til hennar og Haralds,
þegar þau höfðu stofnað heimili á
Akureyri, og dvaldist hjá þeim til
tvítugsaldurs.
Ekki fór dult, að Sigríði Pálínu
var margt til lista lagt, enda var
fljótlega eftir henni sóst til margvís-
legrar þátttöku í íþrótta-, lista- og
félagsstarfi. Hún var í fyrsta
kvennaliðið Völsungs í handknatt-
leik, og segja má, að þær stöllur
hafi þá hnekkt algeru karlaveldi í
félaginu. Hún stundaði einnig hand-
knattleik með KA nokkur ár eftir
komuna til Akureyrar árið 1933.
Sigríður Pálína byrjaði að syngja
við messur og aðrar helgiathafnir
í Húsavíkurkirkju 12 ára gömul og
fór þar að dæmi foreldra sinna og
eldri systkina. Þegar þær Helga
komu til Akureyrar, var afi líka
fljótur að klófesta þessar listfengu
systur í kirkjusöngflokkinn, þar
sem þær sungu um langt árabil,
fyrst hjá honum og síðar hjá Jakob
Tryggvasyni. Þar að auki átti Sig-
ríður Pálína lengi fastan sess í
blönduðum kvartett, sem annaðist
útfararsöng á Akureyri og í nær-
sveitum. Hún söng í Kirkjukór Ak-
ureyrar allt til ársins 1975. Þá hafði
hún stundað kirkjusöng í 50 ár, og
geri aðrir betur.
Sigríður Pálína gekk í Kantötu-
Sigríður Pálína Jóns-
dóttír - Minning
Fædd 24. mars 1913
Dáin 20. janúar 1993
Vinur þinn er þér allt.
Hann er akur sálarinnar þar sem samúð
þinni er sáð og gleði þín uppskorin.
Hann er brauð þitt og arineldur
þú kemur til hans svangur og í Ieit að friði.
(Spámaðurinn)
Fyrir mér hefur þú alltaf verið
til og einhvem veginn fannst mér
að þú yrðir alltaf til á meðan ég
lifði. Bernska mín og unglingsár
eru öll tengd minningunni um þig.
Hjá þér stóð aldrei á svörum við
vangaveltum bamsins um lífið og
tilvemna og hafa svör þín verið
mér ómetanlegt veganesti í gegnum
lífið. Þegar ég hugsa til baka sé
ég þig aldrei öðmvísi en káta og
lífsglaða manneskju, öllu var hægt
að slá upp í grín og glens, af öllu
þínu atferli mátti draga lærdóm af.
Það vom ófá skiptin er við frænk-
umar Anna Hulda og ég lögðum
leið okkar í kjólaskápinn þinn,
klæddum okkur upp og skreyttum
okkur síðan með hringum og arm-
böndum, það skipti þig meira máli
að við bömin ættum skemmtilega
stund, því þegar á allt er litið þá
skiptu veraldlegu hlutimir minnsta
máli.
Frá þeim tíma er þú veiktist var
ég alltaf sannfærð um að lífsgleðin
og bjartsýnin myndi vinna á þessu
öllu saman, en reyndin varð önnur.
Ég vona að þín bíði fallegt eldhús
þangað sem þú ferð, og að þar
getir þú tekið á móti okkur öllum
á ný.
Elsku besta nafna mín, ég gat
ekki eignast betri vin en þig og ég
þakka þér fyrir ailt sem þú gafst
mér, ég geymi það vel og vandlega.
Elsku nafni, guð styrki þig í sorg
þinni.
Inga Rut.
Seint á degi 24. október 1936,
sem var fyrsti vetrardagur, hafði
okkur bræðmm verið boðið ásamt
fáeinum öðmm nákomnum gestum
heim til ömmu og afa á Spítalaveg-
inum til þess að drekka þar síð-
degiskaffið af óvæntu og ánægju-
legu tilefni: Það yrði hjónavígsla í
fjölskyldunni.
Við komum til boðsins vel í tæka
tíð og biðum í ofvæni eftir því, að
brúðhjónin birtust. Loksins komu
þau frá prestinum, nývígð, falleg,
broshýr, glöð og svolítið feimin.
Þegar þau höfðu verið kysst og
föðmuð í krók og kring með bless-
unar- og hamingjuóskum við-
staddra, tylltu þau sér á setbekkinn
í suðurstofunni, þar sem afi kenndi
nemendum sínum hljóðfæraleik í
marga áratugi, og héldust í hend-
ur, geislandi af hlýrri gleði, hann í
dökkum fötum og hvítri skyrtu, hún
í einföldum og látlausum dökkbrún-
um kjól og blessunarlega á sig kom-
in. Haraldur frændi minn, fyrir fá-
einum dögum kominn á giftingar-
aldur, yngsta barn ömmu og afa,
Friðriku Tómasdóttur og Sigurgeirs
Jónssonar, kirkjuorganista og tón-
listarkennara, þá verslunarmaður,
síðar verslunarstjóri og loks fulltrúi
á skrifstofu Akureyrarbæjar, leiddi
hér brúði sína til sætis á heimili
foreldra sinna á heiðursdegi hennar
og hamingjudegi þeirra beggja. Hér
var henni líka vel fagnað og hún
boðin hjartanlega velkomin í fjöl-
skylduhópinn. Engin vihöfn, aðeins
látleysi, einfaldleiki og einlægni.
Þetta voru fyrstu kynni mín, 12
ára pilts, af Sigríði Pálínu Jónsdótt-
ur eða Siggu Pöllu, eins og hún var
oftast kölluð í vina- og kunningja-
hópi. Ég var hreykinn af Haraldi
frænda, sem var jafnaldri og félagi
Hauks bróður míns og hefir alltaf
verið mér sem eldri bróðir, að hann
skyldi hafa eignast svona fallega,
glæsilega og skemmtilega konu.
Hún hafði þá dvalist á Akureyri um
hríð til að vinna fyrir sér og örvað
þar hjartslátt ungra manna, án
þess að hún gæti sjálf að því gert.
Og Haraldur hreppti hnossið, enda
glæsimenni og drengur góður.
Annars var hún Húsvíkingur,
fædd þar og upp alin. Faðir hennar
var dugnaðarmaðurinn Jón Fló-
vantsson, afgreiðslu- og verslunar-
maður og vel liðtækur í leiklistinni,
en móðir hennar Gyðný Helgadóttir
kór Akureyrar við stofnun hans og
söng þar millirödd undir stjórn
Björgvins Guðmundssonar þau tutt-
ugu ár, sem kórinn starfaði. Hún
var ein af máttarstoðum kórsins og
í miklum metum hjá stjórnandan-
um, þeim stórbrotna tilfínninga- og
listamanni. Hún fór a.m.k. tvær
söngferðir með Kantötukórnum til
Reykjavíkur og einnig í hina miklu
söng- og sigurför kórsins til Norð-
urlanda sumarið 1951, þar sem
hann flutti m.a. Strengleika Björg-
vins undir stjórn höfundar í Stokk-
hólmi, Gautaborg, Ósló og víðar og
hreppti silfurverðlaun í norrænni
söngkeppni blandaðra kóra í Stokk-
hólmi undir stjórn Askels Jónsson-
ar.
Hún var um hríð félagi í Söngfé-
laginu Gígjunni, sem Jakob
Tryggvason stjórnaði, og ekki má
gleymast, að hún var alltaf burðar-
ásinn í fjöldasöngnum, einrödduð-
um eða margrödduðum, þegar fjöl-
skyldan kom saman á tyllidögum
og raðaði sér kringum orgelið hjá
afa eftir að hafa gætt sér á kaffinu
og kökunum hennar ömmu.
Ekki er ofmælt, að hún hafi haft
fallegustu alt-röddina á Akureyri í
marga áratugi, á sama hátt og
Helga systir hennar bar af flestum
sópran-söngkonum í bænum á sín-
um tíma, og hún var músíkölsk,
tónviss og fljót að læra lög og radd-
ir.
Þá naut leikhúslíf á Húsavík og
seinna á Akureyri góðs af liðsinni
hennar og listatilþrifum í uppfærsl-
um og sýningum margvíslegra leik-
húsverka áratugum saman. Hún
mun hafa leikið 19 hlutverk hjá
Leikfélagi Akureyrar á 20 ára tíma-
bili (1947-1967). Hún var gædd
mjög ríkri leiklistargáfu eins og
mörg skyldmenni hennar, ekki síst
í föðurætt, en best naut hún sín í
söngleikjum og gamansömum hlut-
verkum. Frammistaða hennar verð-
ur minnisstæð ótal þakklátum leik-
húsgestum. Hún var lengi í stjórn
Leikfélags Akureyrar, og var þá
búningastjóri þess, útvegaði bún-
inga, annaðist og varðveitti búninga
félagsins og hélt þeim í góðu horfí.
Hún taldi yfirleitt ekki eftir sér
sporin fremur en endranær, þegar
Leikfélagið eða leiklistin átti í hlut.
Sigríður Pálína starfaði enn
fremur af miklum áhuga í Kvenfé-
laginu Framtíðinni og þótti þar yfir-
leitt sjálfkjörin í skemmtinefndir og
söng- og leikhlutverk á fundum og
skemmtunum félagsins. Þá lagði
hún einnig fram, eins og raunar öll
hin harðsnúna sveit hugsjóna-
kvenna í þessum samhenta og
dugmikla félagsskap, ómælda vinnu
við hinar miklu og minnisstæðu
Jónsmessuhátíðir Framtíðarinnar,
þegar félagið var að afla fjár meðal
héraðs- og bæjarbúa til byggingar
Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri
á árunum kringum 1950.
Sumum er eðlislægt að strá í
kringum sig léttleika, kátínu og
græskulausri gamansemi, hvar sem
þeir koma. Sigríður Pálína var ein
þeirra. Hún var meistari frásagnar-
innar og gat látið okkur áheyrendur
sína hrífast með sér og veltast um
af hlátri, þegar hún fór á kostum
við að segja sögur af skoplegum
atburðum eða skrýtilegum tilsvör-
um og gæddi þá frásögnina gjarnan
rödd og látbragði þeirra, sem sagt
var frá. Allar voru þó söguhetjur
hennar heilar og ómeiddar á heiðri
og sóma í sögulok, því að þetta var
saklaus skemmtun, en hún var
stjarna stundarinnar og „átti sam-
kvæmið", þegar henni tókst upp.
Þrátt fyrir mikil félagsstörf og
þátttöku í listalífi bæjarins, var þó
heimilið helsti vettvangur hennar
og ævistarfsins. Fjölskyldu sinni,
eiginmanni, börnum, öðrum afkom-
endum og tengdaliði helgaði hún
umfram allt hjarta sitt, huga og
í
i
í
i
i
i
i
Minning
Fjóla Einarsdóttir
Fædd 2. mars 1946
Dáin 20. janúar 1992
Elskuleg vinkona, frænka og ná-
granni okkar hún Fjóla Einarsdóttir
er látinn.
Við höfðum fylgst með baráttu
Fjólu við þann illvíga sjúkdóm, sem
að lokum hafði yfirhöndina. Þrátt
fyrir það kom andlátsfregn hennar
okkur í opna skjöldu. Fjóla bar veik-
indi sín í hljóði og með hugrekki
þess sem aldrei missir vonina. Slíkur
var viljastyrkur hennar að ekki er
víst að nema aðeins hennar nánustu
hafi gert sér grein fyrir hvers konar
baráttu hún háði. En Fjóla barðist
ekki ein. Eiginmaður hennar, Bergur
Ólafsson, stóð við hlið hennar með
aðdáunarverðri umhyggju og upp-
örvun.
Fjóla var góður vinur og ná-
granni. Hún var björt yfirlitum, hlát-
urmild, ákveðin og hreinskilin. Það
er ekki hægt að hugsa sér betri
nágranna en þau hjónin Fjólu og
Berg. Sérstaklega koma upp í hug-
ann þær mörgu ánægjulegu stundir
sem við áttum með þeim í sambandi
við uppbyggingu og rækktun garða
okkar, en þeir liggja saman. Alfta-
nesið hefur löngum talist erfítt til
ræktunar, en ekki er það að sjá á
garðinum hjá Fjólu og Berg. Alúð
þeirra, snyrtimennska og áhugi var
aðdáunarverður og ósjaldan leituð-
um við til þeirra með ráð. Víst er
að Fjóia leggur fram sínar græðandi
hendur til ræktunar stærri og meiri
garða núna en vaxa á Álftanesi, en
fallegt handverk hennar í garðinum
að Norðurtúni 22, ber minningu um
góða konu, sem ann öllu er lifði.
Síðastliðið vor heimsóttu Fjóla og
Bergur okkur hingað til Michigan í
Bandaríkjunum, þar sem við búum
nú tímabundið, en þau voru að heim-
sækja son sinn Einar, sem var við
nám í Milwaukee í Wisconsin. Þeir
ánægjulegu dagar sem við áttum
þá saman, eru okkur sérstaklega
mikils virði og sýndi það best vinar-
hug þeirra að leggja á sig margra
klst. ferðalag til að hitta okkur. Við
höfðum vonast til að hitta Fjólu aft-
ur þegar við flytjum aftur heim í
mars nk., en kallið kom fyrir aldur
fram svo bið verður á þeim endur-
fundum.
Elsku Bergur, Einar og Óli. Miss-
ir ykkar er mikill en um leið margs
að þakka. Megi minningin um ást-
kæra eiginkonu og móður gefa ykk-
ur styrk í sorg ykkar. Við biðjum
góðan Guð að vera með ykkur og
þökkum honum þær stundir og
minningar, sem við geymum í hjarta
okkar. Blessuð sé minning hennar.
Guðmundur og Ruth,
Norðurtúni 24.
í dag kveð ég Fjólu vinkonu mína
sem lést á Landakotsspítala 20. jan-
úar eftir erfið veikindi.
Við fæddumst báðar og ólumst
upp í Vestmannaeyjum, hún í vest-
urbænum en ég í austurbænum. Við
kynntumst þó ekki fyrr en ég var
15 ára og hún 17 ára en strax var
eitthvað sem batt okkur saman og
við urðum mjög nánar vinkonur. Við
gátum setið og talað tímunum sam-
an um allt milli himins og jarðar og
nú hrannast minningamar upp um
allt það sem við brölluðum saman.
Stundum áttum við allan heiminn
en þess á milli var iífið ekki alveg
eins einfalt. Árin lifðu og alvara lífs-
ins tók við hjá okkur báðum við eign-
uðumst heimili, eiginmenn og böm.
Stundirnar sem við áttum saman
urðu færri með árunum og það
harma ég nú, en allt það sem áttum
við saman í gegnum árin er mér
mjög kært og það mun ég nú varð-
veita í minningum mínum.
Elsku Bergur, Einar, Óli og aðrir
ástvinir, ég sendi ykkur mínar inni-
legustu samúðarkveðjur og megi
góður Guð gefa ykkur styrk og
stuðning í sorg ykkar. Ég kveð Fjólu
mína með einum af síðustu orðunum
sem hún sagði við mig: „Farnist þér
vel“ í nýjum heimkynnum, kæra vin-
kona.
Gunna Dóra.
„Því hvað er það að deyja annað
en að standa nakinn í blænum og
hverfa inn í sólskinið? Og hvað er
að hætta að draga andann annað
en að frelsa hann frá friðlausum
öldum lífsins svo að hann geti risið
upp í mætti sínum og ófjötraður
leitað á fund Guðs síns.
(Kahlil Gibran)
Okkur langar að minnast vin-
konu okkar Fjólu Einarsdóttur sem
lést 20. janúar sl. eftir hetjulega
baráttu við illvígan sjúkdóm. Á
kveðjustund koma upp í hugann
mörg skemmtileg atvik frá æsku-
dögum okkar í Eyjum sem eru
sveipuð ljóma minninganna. Leiðir
okkar skildu í nokkur ár en lágu
aftur saman í Hafnarfírði þar sem
við vorum allar búsettar, en Fjóla
og fjölskylda fluttust síðar út á
Álftanes þar sem þau hjónin, sem
voru einstaklega samhent, reistu
sér glæsilegt einbýlishús sem ber
vott um smekkvísi og myndarskap
þeirra beggja. Fjóla átti frumkvæð-
ið að því að við eyjastelpurnar fjór-
ar stofnuðum svokallaðan sauma-
klúbb árið 1985. Við hittumst reglu-
lega uppfrá því og áttum saman
margar ánægjustundir, þar sem
Fjóla, eins og ávallt, skorinorð og
hress var potturinn og pannan í því
sem við tókum okkur fyrir hendur.
Kæra vinkona, far þú í friði og
hafðu þökk fyrir allt.
Eiginmanni, sonum, móður og
systkinum vottum við okkar dýpstu
samúð.
Helga, Biddý og Ella.
Kórsystir okkar og kær vinkona,
Fjóla Einarsdóttir, er látin eftir
langa baráttu við illkynja sjúkdóm.
Fjóla kom í Álftaneskórinn um
haustið 1984, hún var glaðlynd og
hláturmild, ákveðin í skoðunum og
oft var stutt i hnyttin og skemmti-
leg tilsvör.
Margs er að minnast þessi ár,
kórinn hefur séð um messu og at-
hafnasöng í Bessastaðakirkju, við
höfum farið í söngæfínga- og fjöl-
skylduferðir og þær eru margar og
ljúfar minningarnar sem við eigum
frá liðnum árum.
Oftast hefur fylgt kórstarfínu
gáski og glaðværð, en því miður
stundum mikil sorg.
Þegar við fengum þá vitneskju
fyrir nokkrum árum að Fjóla væri
með þann sjúkdóm sem nú hefur
lagt hana að velli vorum við kórfé-
lagar hennar bjartsýn á að hún
hefði betur í þeirri baráttu. Það er
í raun aðdáunarvert hvað hún tók
veikindum sínum af miklu æðru-
leysi.
Við félagar Fjólu í Álftaneskórn-
um biðjum henni guðsblessunar og
sendum aðstandendum, eiginmanni
hennar og sonum þeirra okkar inni-
legustu samúðarkveðjur.
Kórfélagar.
Það voru þungbærar fréttir að
móttaka um kvöldið 20. janúar að
hún Fjóla væri öll.
Fjóla vann hjá okkur undirrituð-
um frá því í júlí 1982 og var hún
meira en góður starfsmaður því að
hún var einnig kær vinur. Það hefur
verið einhvern tíma í endaðan júní
1982 að ég hringdi í kunningja sem
var kennari við Iðnskólann í Hafnar-
fírði og spurði hann hver tækniteikn-
aranna sem hefðu útskrifast um
vorið væri hæfastur. Hann gaf mér
upp nafn Fjólu og ég hringdi heim
til hennar og boðaði hana til fundar
við mig strax daginn eftir.
Þau hjónin Bergur og Fjóla voru
þá nýkomin heim úr fríi og var henni
víst síst í huga að byrja að vinna
strax. Ég gekk eftir því við hana
að byija hjá okkur, það varð svo úr
að Fjóla hóf störf 5. júlí 1982. Við
vorum því nýbúin að halda upp á
10 ára starfsafmæli.
Það skondna við ráðningu Fjólu
var að þegar við höfðum rætt starfs-
fyrirkomulag þá tilkynnti hún að á
v.
í
i
i
i
i
V