Morgunblaðið - 09.06.1988, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, VIDSKQTIAIVINNIJIÍF , •í'IMMJJ®AGUR, 9, JÚNÍ 1988
B 5
I SMIÐUM “■ B757 framleiðslulínan hjá Boeing-verksmiðjun-
um í Seatle í Bandaríkjunum en þar hefur heldur betur færst fjör í
leikinn síðustu tvo mánuðina.
svarar til allt að 180 mínútna flugs
frá varaflugvelli.
757 slær í gegn
Um Boeing 757 segir Leifur að
hún hafi verið upphaflega tilkjmnt
af Boeingverksmiðjunum í ársbyij-
un 1978 og reyndar hafí þá strax
í nóvember það ár verið lögð fram
fyrsta úttektin um hugsanlegan
rekstur 757 í áætlunarflugi Flug-
leiða. Svipaðar úttektir voru síðan
gerðar fyrir félagið í apríl 1983,
maí 1985, ágúst 1986, janúar 1987
og loks nú sl. vetur 1987/88.
Fyrsta flug 757 flugvélar var
hins vegar 19. febrúar 1982. Megin-
markmið Boeing með smíði þessar-
ar gerðar var að bjóða upp á sem
lægstan kostnað á hvem sætiskíló-
metra og þá sérstaklega stefnt að
lækkun eldsneytiskostnaðar. Leifur
s
segir, að 757 fullnægi öllum strön-
gustu hávaðareglum. í vélina era
notuð ýmiss ný og endurbætt
smíðaefni, þar á meðal ýmis gervi-
efni sem stuðla að sem lægstum
tómaþunga og til að bæta viðnám
gegn tæringu. Hannaður var nýr
og mjög tölvuvæddur stjómklefí,
þar sem flugmenn sjá allar nauð-
synlegar upplýsingar á litsjónvarps-
skjám og er þessi stjómklefí sams-
konar og í 767 breiðþotunum.
Sala 757 vélanna hefur á liðnum
áram ekki gengið eins ört og Bo-
eing-verksmiðjumar upphaflega
áætluðu og segir Leifur helstu
ástæðuna fyrir því að eldsneytisverð
hafi aftur lækkað veralega og það
framlengt arðbæran líftíma ýmissa
eldri og óhagkvæmari flugvélag-
erða. Þannig lágu nú í febrúar sl.
aðeins fyrir 242 pantanir á 757
N
þotum frá Boeingverksmiðjunum.
„Á sl. tveimur mánuðum hafa
hins vegar skyndilega streymt að
nýjar stórpantanir á 757 flugvélum,
þar á meðal frá Air Europe, Interle-
ase, American Airlines og United
Airlines. Hjá United Airlines er
B757 vélunum ætlað að leysa af
hólmi allar DC-8-71 flugvélar fé-
lagsins og sumar B727-200 vélam-
ar. Heiidarfjöldi pantana er því
skjmdijega kominn upp í 356 flug-
vélar. Öll áætluð framleiðsla Boeing
á nýjum 737 og 757 flugvélum er
því uppseld til ársloka 1992," segir
Leifur og bætir við:
„Stjómendur Flugleiða hafa um
nokkurt skeið átt von á þessari
þróun. í ársbjfyun 1988 vora því
með heimild stjómar félagsins gerð-
ar ráðstafanir til að tryggja af-
greiðslu tveggja Boeing 757 flug-
véla til félagsins vorið 1990, og
jaftiframt kauprétt á þriðju flugvél-
inni vorið 1991. Óhætt er að full-
jrrða að í kjölfar framangreindra
nýrra stórpantana á 757 era þessi
afgreiðslusæti skjmdilega orðin
mjög eftirsótt og verðmæt."
Leifur tekur fram, að endanleg
ákvörðun stjómar Flugleiða um
kaup þessarar gerðar liggi ekki
fyrir og endanlegur kaupsamningur
því ekki verið undirritaður. Hins
vegar hefur á undanfömum vikum
verið rætt við fulltrúa Boeing og
hrejrflaframleiðendanna Rolls-
Royce og Pratt&Whitney, þar sem
þessir aðilar hafa betrambætt fyrri
tilboð sín. Segist Leifur vænta þess
að á næstunni verði gengið frá
nánari tæknilýsingu vélanna, eins
og þær mjmdu best henta rekstri
Flugleiða. Hann segir einnig að til
að halda þeim möguleika að fá þess-
ar vélar afgreiddar vorið 1990 verði
væntanlega að ljúka gerð kaup-
samnings á næstu 2-3 mánuðum.
Takist það ekki, muni afgreiðsla
slfkra véla til Flugleiða sjálfkrafa
frestast til vorsins 1993 eða um 3
ár.
Margir kostir
Áætlað verð hverrar nýrrar 757
flugvélar, sem kæmi til afgreiðslu
til Flugleiða vorið 1990 er nálægt
50 milljónum dollara, að sögn Leifs
og er þá reiknað með kostnaði
vegna sérbúnaðar, varahluta, vara-
hrejrfíls, sérhæfðra hjálpartækja,
verðbóta, vaxta svo og þjálfunar
starfsliðs. Leifur segir einnig að
engar notaðar 757 séu nú á mark-
aðinum.
Leifur dregur síðan saman helstu
rökin sem mæla með vali á Boeing
757 til Flugleiða og era þessi helst:
* 757 er heppilegasta stærð
flugvélar fyrir flugið til Banda-
ríkjanna' miðað við brejrtta stefnu-
mörkun N-Atlantshafsflugs Flug-
leiða og vélin gæti jafnframt nýst
á sumum Evrópuleiðum félagsins.
* Nægjanlegt flugdrægi til
Bandaríkjaflugs og á lengstu leigu-
flugsleiðum.
* 757 býður upp á lægstan flug-
rekstrar- og eldsneytiskostnað á
hvem sætiskílómetra miðað við far-
þegaþotur með færri en 300 sæti.
* 757 fullnægir ströngustu háv-
aðareglum.
* 757 er frá upphafi hönnuð fyr-
„Sóun“
Tveir danskir græningjar á Evr-
ópuþinginu kröfðust þess við um-
raeður um Qárlög EB fyrir yfír-
standandi ár að endurgreiðslur á
vegum bandalagsins verði miðaðar
við raunveralegan kostnað þing-
manna og annarra sem eiga rétt á
þeim. Þeir bentu á að flugfar á
milli Kaupmannahafnar og Strass-
borgar, fram og til baka, kostaði
2300 dkr. en endurgreiðsia til þing-
manna væri 6000 dkr. Jafnframt
fullyrtu þeir að árið 1987 hefðu
greiðslur EB til dansks landbúnaðar
numið 12,5 milljörðum Esk (Evr-
ópuskildinga, ECU) en það láti
nærri að allar tekjur danskra bænda
séu fjórðungur þeirrar upphæðar.
Hvað varð um afganginn?
„Ormareglugerð“
Sjávarútvegsráðherrar EB halda
fund þann 1. júní nk. í Lúxemborg.
Á fundinum er gert ráð fyrir að
ráðherramir staðfesti samkomulag
um eftirlit með veiðum á alþjóðleg-
um hafsvæðum í Norður-Atlants-
hafí en aðalmál fundarins verða
annars vegar breyttar áherslur í
fiskveiðistefnu bandalagsins og ný
reglugerð sem samin var til að
draga úr hringormi í neyslufíski.
Ljóst er að reglugerðin fjallar að
einhveiju leyti um meðfeifl á físki
upp úr sjó og allt að neytandans
diski. Hvort og hversu mikil áhrif
ir 2ja manna flugáhöfn.
* 757 er nú þegar viðurkennd
fyrir úthafsflug samkvæmt
„EROPS“-flugreglum.
* 757 gerir minni kröfur til
lengdar og stjrrkleika flugbrauta
en t.d. Boeing 727 og 737 flugvélar
og gæti því notfært sér varaflug-
velli á íslandi.
* Veðhæfí þessarar flugvélag-
erðar er talið gott og erlendir §ár-
mögnunaraðilar treysta vel viðvar-
andi verðgildi hennar.
* 757 gæti fengist afgreidd til
Flugleiða vorið 1990.
hún hefur á fískvinnslu á íslandi
er ekki endanlega ljóst en reikna
má með því að þau verði einhver.
„Starfsmenn EB of fáir“
Sú nefnd lávarðadeildar breska
þingsins sem fer með málefni Evr-
ópubandalagsins hefur bent á að
framkvæmdastjóm þess geti ekki
sinnt skyldum sínum vegna mann-
eklu. Fjárveitingar til nýrra ráðn-
inga séu takmarkaðar og sömuleið-
is virðast ráðherranefndimar aldrei
gera ráð fyrir því að síauknum verk-
efnum fylgir að sama skapi aukin
þörf fyrir fólk. Lávarðamir sögðu
ráðningarreglur EB allt of flóknar
og rétt væri að einfalda þær og
ráða á einum stað, eftir sömu regl-
um, starfsmenn til allra stofnana
bandaiagsins. Starfsmenn EB era
um þessar mundir rúmlega 23 þús-
und.
„Samræmd lagasetning“
Svissnesk stjómvöld hafa ákveð-
ið að vera sem mest samstiga þró-
uninni innan EB til að tiyggja evr-
ópska efhahagssvæðið (EFTA-EB).
Gert er ráð fyrir að í framtíðinni
verði við nýja lagasetningu tekið
tillit til hliðstæðra laga innan Evr-
ópubandalagsins og þannig rejmt
að koma í veg fyrir óþarfa áherslu-
mun. A.m.k. verður séð til þess að
þingdeildimar hafi lagatexta EB
alltaf við höndina.
Erlent
Evrópubanda-
lagspunktar
ENSKU SKJALASKÁPARNIR
Hagstætt verð — Margir möguleikar
E. TH. MATHIÉSEN H.F.
BÆJARHRAUNI 10, HAFNARFIRÐI, SIMI 651000.
rHLUTABRÉFi
Kaupum og seljum hlutabréf
gegn staðgreiðslu
Hlutafélag Kaup- gengi* Sölu- gengi* 1988 Jöfnun 1988 Arður Breyting frá 21.1.
Almennar tryggingar hf. 1,09 1,15 0,0% 0% -12%
Eimskipafélag íslands hf. 2,30 2,42 100,0% 10% +27,6%
Flugleiðir hf. 2,10 2,21 50,0% 10% +29,6%
Hampiðjan hf. 1,07 1.12 25,0% 10% -3,1%
Iðnaðarbankinn hf. 1,45 1,52 24,5% 9,5% +22,2%
Verslunarbankinn hf. 1,11 1,17 24,5% 10% +6,9%
Útgerðarfélag Akureyringa hf. 1,15 1,21 50,0% 5% +4,5%
Skagstrendingur hf. 1,50 1,58 40,0% 10% + 16,6%
Tollvörugeymslan hf. 0,95 1,00 25,0% 10% + 13,1%
Áskilinn er réttur til að takmarka þá fjárhæð sem keypt er fyrir.
*Margfeldisstuðull á nafnverð, að lokinni ákvörðun um útgáfu
jöfnunarhlutabréfa.
HMARK VIB
Hlutabréfamarkaðurinn hf. VERÐBRÉFAMARKAÐUR ©NAÐARBÁNKANS HF
Skólavörðustíg 12, 3.h., Reykjavík. Sími 21677 Ármúla 7, 108 Reykjavik. Smv68 15 30