Morgunblaðið - 17.10.1987, Síða 53
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. OKTÓBER 1987
53
Sesselja Eysteins-
dóttir - Kveðjuorð
Fædd 20. mars 1914
Dáin 5. október 1987
Hún Setta er dáin, snöggt og
óvænt, okkur setur hljóð. Hún sem
var svo dugleg, kjarkmikil og minn-
ug, einhver minnugasta manneskja
sem ég hef þekkt. Aldrei þurfti að
segja Settu fæðingardag, ný eða
breytt símanúmer eða heimilisföng
nema einu sinni, þá mundi hún
það. Hún visssi alla afmælisdaga
systkinabarna og systkinabarna-
bama og fylgdist með aldri hvers
og eins. Þetta góða minni var henni
ómetanlegt, því hún missti sjónina
rúmlega tvítug. Hún var félagslynd
og jákvæð, hún beið ekki við símann
eftir að einhver hringdi í hana, hún
hringdi sjálf í ættingja og vini og
treysti böndin. Hún naut þess að
vera í veislum og boðum innan um
fólk og hafði gaman að ferðast.
Hún talaði um að skoða.
Á 200 ára afmælisdegi
Reykjavíkurborgar komum við til
Settu seinnihluta dags. Þá sagðist
hún hafa farið í bæinn um morgun-
inn og skoðað borðin, sem afmælis-
tertan var höfð á og annað sem
sett var upp í tilefni dagsins.
Á góðviðrisdegi í sumar brá ég
mér í bæinn, og þar sem erindið
var fljótrekið og tíminn nógur,
ákvað ég að heimsækja Settu. Hún
sat á bekk fyrir utan heimili sitt
og vinnustað, Ingólfsstræti 16, og
naut sólarinnar. Seinna þennan dag
ætlaði hún vestur í sveitina sína,
Breiðabólstað á Skógarströnd, með
Einari, bróður sínum. Og sem við
sátum og spjölluðum þama saman
á bekknum, sagði hún mér að Ein-
ar hefði spurt sig hvað hann ætti
helst að kaupa til að fara með,
leggja á borð með sér. Hún taldi
enga þörf á neinu, en ef hann endi-
lega vildi hafa eitthvað með sér
skyldi hann koma við í bakaríi og
kaupa með kaffinu. Það væri til-
breyting fyrir sveitafólkið. Þetta
var Settu líkt, hún hitti alltaf á
rétta svarið.
Þegar sólin náði ekki að skína á
bekkinn fvrir húsinu, fórum við upp
og fengum okkur kaffi. Það var
alltaf gott að koma til Settu. Hún
sá algjörlega um sig sjálf og á henni
sást aldrei blettur eða hrukka. Hún
bjó til þann besta plokkfisk, sem
sögur fara af og í honum fannst
aldrei bein. í haust bjó hún til blá-
beijasultu. Hún var hetja í daglegu
lífi. Hún hafði ákveðnar skoðanir á
mönnum og málefnum og lá ekki á
þeim, hún var trygglynd, úrræða-
góð og sjálfri sér samkvæm. Hún
giftist ekki og eignaðist ekki börn,
en þau sem áttu ömmu-Settu að,
hafa misst mikið.
Hún kvaddi lífið eins og hún lifði
því, hljóðlega og án þess að vera
upp á aðra komin.
Hennar minning lifír.
Didda og Gestur
t
Innilegar þakkir til allra þeirra er sýndu okkur vináttu og hlýhug
við fráfall og útför bróöur okkar,
ÓLAFS BJARNASONAR
frá Þorkelsgerði
f Selvogi.
Systkinin.
SVAR
MITT
eftir Billy Graham
Tengslin við for-
eldrana
Við hjónin erum í vandræðum með einkason okkar. Hann
gifti sig og fór að heiman en síðan hafa hann og konan
hans varla haft nokkurt samband við okkur. Þau gefa
greinilega í skyn að þau kæri sig ekki um að við komum
í heimsókn, skrifum eða hringjum. Þau hafa meira -að
segja eignast son sem við höfum aldrei séð. Líklega er
ekki til nein lausn á þessu máli en hvað viltu ráðleggja
okkur?
Það er rangt af syni ykkar að slíta gjörsamlega sambandið við
ykkur, hver svo sem ástæðan kann að vera. Einhvem tíma gæti
komið að því þegar bömin hans eru vaxin úr grasi og haga sér eins
og hann, skipta sér ekkert af foreldrum sínum, að augu hans opnist
fyrir því hversu hann fer illa að ráði sínu.
Reynið nú að halda einhveijum tengslum við ungu hjónin, jafnvel
þó að það virðist koma að litlu haldi eins og er. Enda þótt hann
skrifí ekki ættuð þið að skrifa þeim og segja þeim frá einu og öðm
sem er að gerast í fjölskyldunni og jafnvel hringja til þeirra stöku
sinnum.
Munið eftir afmælisdögum og slíkum tímamótum. Sendið þeim
þá kort eða gjafír, bæði syni, tengdadóttur og baminu. En skrifíð
ekki eða hringið til þess að kvarta yfír framkomu þeirra við ykkur,
það verður einungis til að breikka bilið á milli ykkar. Ef þið þurfið
að biðjast afsökunar á einhveiju sem þið hafíð sagt eða gert og kann
að hafa sett málið í enn meiri hnút — þá hikið ekki við að gera
það. Biblían segir: „Gjaldið engum illt fyrir illt ... ef mögulegt er
aðþvíertilyðarkemurþáhafíðfrið viðallamenn." (Róm. 12,17—18.)
Biðjið líka fyrir syni yðar og fjölskyldu hans. Hegðun hans bendir
til þess að hann sé eigingjam, já, að hann hafí ýtt Guði til hliðar í
lífí sínu. Viðleitni hans til þess að verða óháð ykkur gæti bent til
þess að hann ætti í baráttu — baráttu um að verða óháður Guði.
En Guð getur verkað í hjarta hans og sýnt honum þörf hans á
Guði, og snúi hann sér til Krists mun hann jafnframt gera sér grein
fyrir því að honum ber skylda til að sýna ykkur meiri kærleika en
raun ber vitni.
Gefíst ekki upp þó að breyting verði ekki í bráð. Þegar sonarson-
ur ykkar stækkar fínnur hann út að hann á ekki eins gott samband
við afa og ömmu og reyndin er um önnur böm, og vera má að hann
fái foreldra sína til að bindast ykkur nánarí böndum.
Guðbjörg E. Steins-
dóttir - Minning
Sesselja er dáin. Hún var okkur
mikill harmdauði, sem kynntumst
henni. Mikil hetja hversdagsleikans
er fallin í valinn og enginn verður
ósnortinn, sem komst í kynni við
hana. Við systkinin minnumst
hennar fyrst og fremst vegna þess
að við áttum því láni að fagna að
kynnast henni, þegar móðursystir
okkar, Jónína Þorleifsdóttir, var
henni samtíða á blindraheimili um
nærri þriðjungs áratugar skeið, í
Ingólfsstræti 16 í Reykjavík.
Sesselja fæddist að Litla-Laug-
ardal á Skógarströnd 20. mars
1914. Hún var áttunda bam af
þrettán, en um tvítugsaldur tók hún
að kenna þess sjúkdóms, sem síðar
varð til þess að hún varð blind. Þá
leitaði hún til heimilis Blindravina-
félagsins í Ingólfsstræti 16 í
Reykjavík árið 1945. Skömmu fyrr
hafði þá einnig komið þangað móð-
ursystir okkar, Jónína Þorleifsdótt-
ir, en báðar voru þær að leita
vinnustaðar og heimilis, þar sem
þær gætu orðið sér og þjóðfélaginu
að liði þrátt fyrir fötlun sína.
Skemmst er frá því að segja, að
Sesselja og Jónína áttu saman
heimili í Ingólfsstræti 16, einmitt á
þeim ámm, sem við systkinin vom
í skóla í nágrenni Ingólfsstrætis.
Þar nutum við athvarfs og um-
hyggju, sem engu var lík, þeirra
móðursystur okkar og Sesselju, og
þar áttum við þeim stöllum svo
gott að gjalda, að aldrei verður
metið. Okkur vom þar bomar góð-
gerðir, veitt ráð og atlæti ævinlega
hvenær sem við þurftum á að halda
og þar var Sesselja okkur eins og
hún væri úr fjölskyldunni.
Sesselja Eysteinsdóttir var svip-
mikil kona, aðsópsmikill persónu-
leiki og fylgin sér. Hún ólst upp
við kröpp kjör og varð blind um
tvítugsaldur. Á þeim örlögum sigr-
aðist hún með aðdáunarverðri reisn.
Þess vegna verður hennar minnst
en ekki síður vegna þeirrar hlýju
og mannkærleika, sem hún átti og
miðlaði okkur hinum.
Blessuð sé minning Sesselju Ey-
steinsdóttur. Við fæmm aðstand-
endum hennar innilegar samúðar-
kveðjur.
Lárus, Guðrún, Þorleifur.
Fædd 20. aprU 1886
Dáin 9. október 1987
Hún amma mín var 101 árs þeg-
ar hún lést föstudaginn 9. október
sl. Hún hét Guðbjörg Efemía
Steinsdóttir, fædd í Hálshúsum í
Reykjafjarðarhreppi 20. apríl árið
1886.
Hálshúsabærinn brann þegar
amma var á sjötta ári og var hún
þá tekin í fóstur til séra Stefáns
Stephensen í Vatnsfírði. Þar dvald-
ist hún fram að fermingu.
Árið 1910 giftist hún Jóni Óla-
syni söðlasmið og þremur ámm
síðar hófu þau búskap á Galtar-
hrygg í Reykjafjarðarhreppi.
Ekki var jörðin stór né kostamik-
il. Engu að síður tókst þeim ömmu
og afa að framfleyta ört stækkandi
íjölskyldunni. Fyrsta bam þeirra
fæddist andvana og annað lést í
bemsku en árið 1926, þegar yngsta
bamið fæðist, em systkinin orðin
níu á lífí. Það þykir tíðindum sæta
nú ef böm em svo mörg í fjölskyldu
og fullyrða má að á okkar dögum
sé meiri aðstoðar að vænta frá sam-
félaginu ef eitthvað bregður út af.
Árið 1930, þegar afí fellur skyndi-
lega frá, átti amma mín ekki
margra kosta völ. Hún stóð uppi
ein með níu böm, það elsta 17 ára
og það yngsta á íjórða ári. Heimil-
ið leystist upp.
Það má fara nærri um það hversu
þungbært það hefur verið að sjá á
eftir bömunum til annarra og geta
aðeins haldið einu þeirra hjá sér í
vinnumennsku sem nú tók við á
ýmsum stöðum. Og enda þótt systk-
inin fæm á góð heimili til góðs fólks
sem þau ávallt bera vel söguna,
hlýtur sundmn fjölskyldunnar að
hafa markað sín spor í hugi þeirra.
Kannski það hafí verið þessir af-
drifaríku atburðir /sem mótuðu
viðmót ömmu gagnvart bömunum.
Þá væntumþykju, alúð og um-
hyggju sem örlögin leyfðu henni
ekki að veita sínum eigin bömum
í bemsku gaf hún bamabömunum
margfalda.
Eg man fyrst eftir ömmu þegar
hún flutti til foreldra minna í Eyr-
ardal í Súðavík haustið 1953.
Þessar fyrstu minningar em allar
tengdar hlýju og umhyggjusemi.
Ég sé fyrir mér smávaxna og
fíngerða konu, kvika og létta á
fæti og sívinnandi. Mér finnst ég
ennþá fínna ylinn af nýjum vettling-
um eða sokkum sem virtust vaxa
á pijónunum hennar í rökkrinu með
undraverðum hraða. Og í gamla,
blámálaða skápnum undir súðinni
var jafnan góðgæti sem útdeiit var
næstum því hátíðlega og þess vand-
lega gætt að allir fengju jafnt og
enginn yrði útundan.
Tveimur ámm síðar fluttist
amma að Miðhúsum og gerðist
ráðskona hjá Pétri Jónssyni. Hún
var þá tæplega sjötug. í þessu agn-
arlitla húsi sem var í raun ekki
nema lítið eldhús og eitt lítið her-
bergi, undu þau Pétur og amma
hag sínum vel. Hvomgt þeirra gerði
meiri kröfur en þær að eiga til
hnífs og skeiðar og vera skuldlaus
við guð og menn. Hvomgt þeirra
gerði sér grein fyrir því hversu rik
þau vom á öðmm sviðum né heldur
hversu aðrir vom þeim skuldugir
fyrir það eitt að fá að njóta sam-
vista við þau.
Amma varð aldrei rík af verald-
legum auði en því meira átti hún
af öðmm verðmætum. Og hún hafði
einhvemveginn lag á að gefa og
veita á báðar hendur þótt hún ætti
í raun ekkert. Hjá henni var merk-
ing máltækisins að sælla er að gefa
en þiggja, hrein og tær og sjálf-
sögð. Hjálpsemi, gjafmildi og hlýja
em tengd öllum minningum mínum
um ömmu og ég veit að svo er um
alla aðra sem kynntust henni.
Það var töluverður spölur á milli
Eyrardals og Miðhúsa. Eyrardalur
er innst en Miðhús úti á Nesjum,
alveg yst í þorpinu. Við systkinin
lögðum þó gjaman á okkur umtals-
vert ferðalag til að heimsækja
ömmu og Pétur. Og þá breyttist
litla húsið í höll. Gestum, háum sem
lágum, vom bomar veitingar eins
og um stórhöfðingja væri að ræða.
Þegar ekki var lengur rúm fyrir
krásimar á litla borðinu undir
glugganum, var raðað í gluggakist-
una. Enginn mátti fara burtu nema
saddur og sæli.
Þegar Pétur féll frá höfðu þau
amma búið saman í Miðhúsum í
19 ár. Þá var hún komin hátt á
níræðisaldur og enn ótrúlega létt í
spori. Næstu ár dvaldi amma hjá
bömum sínum til skiptis en síðustu
sjö árin var hún á elliheimilinu á
ísafírði.
Nú er langri ævi lokið. Á kveðju-
stund er mér efst í huga þakklæti
fyrir allt það sem hún amma mín
kenndi mér. Sumt af því á ég enn
eftir að skilja eða sjá í nýju ljósi
en allt sem hún gaf var veganesti
til lífstíðar.
Hrólfur Kjartansson
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og út-
för eiginmanns míns, föður, tengdaföður og afa,
SIGGEIRS ÓLAFSSONAR
húsasmiðameistara,
Digranesvegi 121,
Kópavogi.
Fanney Tómasdóttir,
Jóhannes Kr. Siggeirsson, Díana F. Arthúrsdóttir,
Kristín Hanna Siggeirsdóttir, Brynjólfur Jónsson,
Hafsteinn Már, Guðrún Ingólfsdóttir
og barnabörn.
Minjagripir
Tillögur sem bárust í samkeppni
um minjagripi veröa til sýnis á
Kjarvalsstöðum frá
17. okt. til 22. okt. n.k.
Ferðamálanefd
Reykjavíkur