Morgunblaðið - 06.08.1976, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. AGUST 1976
EINS og fram hefur komið í fréttum gerðist Skógræktar-
félag Islands ásamt Skógrækt ríkisins aðili að Norræna
skógræktarsambandinu (Nordisk Skogunion) á síðast-
liðnu ári.
Norræna skógræktarsambandið var stofnað árið 1947
með aðild flestra skógræktarstofnana í Noregi, Dan-
mörku, Sviþjóð og Finnlandi og hefur starfað síðan.
Markmið þess er að koma á samvinnu milli Norðurland-
anna á sviði skógræktar og beinist hún aðallega að því að
styðja að samvinnu stofnana og félaga, sem starfa að
skógrækt — koma á reglubundnum fundum og fræðslu-
ferðum, þ. á m. norrænni skógræktarráðstefnu fjórða
hvert ár — og loks að því að auka upplýsingaþjónustu
(útgáfustarfsemi) umskógrækt.
í nefnd fyrir íslenzku deildina voru kosnir þeir Jónas
Jónsson, Bjarni Helgason og Snorri Sigurðsson af hálfu
Skógræktarfélags íslands, en frá Skógrækt rikisins:
Hákon Bjarnason, Sigurður Blöndal og Haukur Ragnars-
son.
t gróðrarstöðinni á Hallormsstað.
Má nærri gta að okkur er það
mikils virði að eiga nána sam-
vinnu við Norðurlandaþjóðirnar í
skógræktarmálum, bæði til að
læra af fenginni reynslu frænd-
þjóðanna og sömuleíðis til að
fylgjast meó margskonar tilraun-
um og rannsóknum sem unnið er
að hjá þeim á skógræktarsviðinu.
1 tilefni þess að íslendingar
hafa nú gerzt aðilar að samband-
inu komu hingað til lands í
kynnisferð 28 sérfræðingar í
skógrækt, sumir ásamt eiginkon-
um, svo hópurinn varð alls 42.
Hef dvöldust gestirnir dagana 25.
júlí— 1. ágúst til þess að skoða og
kynnast ástandi í þessum málum
hjá okkurags tslands, setti fund-
inn með stuttri ræðu en síðan
rakti Hákon Bjarnason sögu skóg-
ræktar hérlendis í stórum drátt-
um.
Þá voru farnar skipulagðar
skoðunarferðir um Hallorms-
staðaskóg undir leiðsögn Sigurðar
Blöndals og Jóns Loftssonar,
skógarvarða og lögð sérstök
áherzla á kynningu lerkis-
tegunda. Síðan hélt Sigurður
Blöndal ýtarlegt og faglegt erindi
um ræktun lerkis á íslandi, en
eins og kunnugt er hefur ræktun
lerkis gefið sérstaklega góða raun
á Haliormsstað.
Eftir tveggja daga dvöl á
Hallormsstað hélt hópurinn
norður yfir fjöll. Komið var við í
Ásbyrgi og lerkigróður skoðaður
þar. Næsta dag var haldið í
Mývatnssveit og gestum sýnd m.a.
trjárækt í yfir 300 m hæð yfir sjó.
Þaðan var svo farið í Vaglaskóg.
Flogið var frá Akureyri til
Reykjavikur og þaðan farið í
skoðunarferð um Borgarfjörð. Á
leiðinni þangað var Rannsóknar-
stöðin við Mógilsá heimsótt, en
eins og menn muna var sú stöð
Jreist fyrir þjóðargjöf Norðmanna
til tslendinga árið 1961.
Frá Mógilsá var haldið í Skorra-
dal og hinn myndarlegórur þar
skoðaður — síðan í Reykholti —
sem nefna mætti Mekka Norður-
landabúa, en ekið þaðan um
Kaldadal tii Þingvalla. Þar var
gestum sýndur furulundurinn
sem er elzti ræktaður skógarreit-
ur hérlendis.
Síðasta daginn, sem norrænu
skógræktarmennirnir dvöldust
hér var farin kynnisferð um skóg-
ræktarsvæðið í Haukadal og um
Suðurlandsundirlendið.
Af þessu sést að farið var með
norrænu skógræktarmennina um
öll helztu skógræktarsvæði lands-
ins til þess að þeir gætu gert sér
nokkra grein fyrir ástandinu í
skógræktarmálum hjá okkur, en
hérlendum skógræktarmönnum
er það tvímælalaust mikils virði
að fá hingað sérfræðinga á ýms-
umsviðum skógræktar til þess að
heyra álit þeirra á stöðu okkar og
fá að skiptast á skoðunum við þá.
Allir undruðust norrænu skóg-
ræktarmennirnir mjög hve
miklum árangri hefði tekizt að ná
Norrænir
skógræktarmenn
á ferð um ísland
á hinum takmörkuðu skógræktar-
svæðum okkar, einkanlega þegar
tekið er tillit til, hve stutt er slðan
skógrækt hófst að nokkru marki
hér eða frá því um 1955. En þess-
um mönnum, sem hafa sérhæft
sig í að „lesa land“ út frá gróður-
farslegu sjónarmiði, varð ekki
síður starsýnt á uppblásturinn,
sem hvarvetna blasir við og
margir spurðu: Er íslendingum
ekki Ijóst, hvað er að gerast? Gera
ábúendur sér ekki grein fyrir því
að það er þeim fyrst og fremst í
hag að gróður landsins sé
verndaður og skógrækt efld?
XXX
Á blaðamannafundi sem hald-
inn var með einum fulltrúa frá
hverju landi, fórust þeim m.a. orð
á þessa leið:
Dr. Peder Braathe prófessor,
frá Norsk Institut for Skog-
forskning:
Það kemur mér á óvart, hve vel
hefur miðað áfram í skógrækt á
islandi síðan 1955 og árangur er
vissulega lofsverður. Þið búið hér
við erfitt loftslag og vandamálin
margfaldast vegna þess 'hve
girðingarframkvæmdir eru nauð-
synlegar. Landkostir eru sums
staðar líkir hér og í Noregi og
ræktun sitkagrenisins á sér vafa-
laust góða framtíð á islandi eins
og I Noregi. Norska furan hefur
hins vegar ekki reynzt eins vel, en
tilraunir við hana sýna aðeins hve
mikilvægt það er að finna réttar
tegundir til ræktunar á hverjum
stað. Þegar hinir upprunalegu
skógar hér voru höggnir til nytja
voru það sjálfsagt beztu trén sem
höggv+n voru fyrst en þau lélegri
látin standa. Ég tel því afar mikil-
vægt það starf, sem nú er unnið á
Mógilsá, þar sem verið er að
rækta góða einstaklinga til að
bæta stofninn.
Þetta er fyrsta heimsókn mín til
íslands og margt ber nýstárlegt
fyrir augu. Eitt af því sem ég
undrast mjög, er hve fáir bændur
— varla nokkrir — hafa gróður-
sett tré við býli sín til skjóls og
yndisauka, en það er eiginlega
Vöxtulegur fjallaþinur I skóginum. Hann er ættaður frá Colorado og
hefur dafnað hér sfðan 1905. i
i
f % • IHii WíiíffiSSÍÍifflBxiB&fc
i < ■ $, & i ' i ipjHp p
ý 'mt

-
Við blágrenitré I Mörkinni.
föst regla meðal bænda í Noregi.
Ég tek ekki gilda þá skýringu að
veðurfar hér sé of erfitt til þess.
Stig Hagner dósent frá Svenska
Cellulosa Aktebolaget:
Starf mitt er m.a. fólgið í þvi að
ferðast og skoða skóga viðsvegar
um Svíþjóð og á sumum stöðum
eru aðstæður til skógræktar líkar
og hér. Vandamálin eru því víða
svipuð og ég hafði því áhuga á að
sjá hvað hér er að gerast á sviði
skógræktar. Skógrækt á sér
langan aldur í Sviþjóð en stuttan
hér. Á báðum stöðum er þó mikil-
vægt að vinna við prófun og
kynningu á nýjum tegundum.
Eftir ferðalag um landið undrast
ég hve góður árangur virðist vera
mögulegur hér í skógrækt og það
hlýtur að vera hagstætt þjóðar-
búinu að þeim málum sé sinnt af
kappi, þvi margar nytjar má fá úr
skógi. Til dæmis getur hann gefið
mun betra beitiland. Þetta verða
menn að hafa í huga ef Island á að
halda áfram að vera landbúnaðar-
latid, því ég sé ekki betur en
gereyðing gróðurs sé víða yfirvof-
andi vegna uppblásturs, ef ekki
verður gripið til stórtækra úr-
ræða. Nú er vitað að Island var
þakið gróðri við landnám, en nú
er Islendingum það ef til vill ekki
ljóst (!).
S. Grosen deildarstjóri i Det
danske Hedeselskab:
Ég er hreykinn af því að það
var danskur maður ^em varð
einna fyrstur til að planta trjám
hér, en þar á ég við Christian E.
Flensborg, sem stóð fyrir því að
plantað var í furulundinn á Þing-
völlum árið 1899. Danska Heiða-
félagið, sem Flensborg vann hjá,
var stofnað Jyrir 110 árum, en í
Danmörku hafa sjálfsagt verið
sömu byrjunarörðugleikar i-skóg-
rækt og hér, sem stafa m.a. af því
að allur almenningur er lítið
skógræktarsinnaður. I þessum
málum, sem mörgum hugsjóna-
málum, þarf vakningu til og
hugarfarsbreytingu meðal fólks
gagnvart gróðri landsins. í Dan-
mörku áttum við ötulan brautriðj-
anda á árum fyrr, Dalgas að
nafni. Ef til vill er Hákon Bjarna-