Morgunblaðið - 25.09.1957, Blaðsíða 16

16
MORGVISBI AÐ1Ð
Miðvikudagur 25. sept. 1957
!A
ustan
Edens
eftii
Johir
Steinbeck
1391
kindunum, hvað sannur karlmaður
gæti. —
Cal sat hljóður við hlið hans og
hlustaði. Þegar lækka tók í flösk-
unni hjá Rabbit, laumaðist Cal
frá honum og fékk Louise Schnei-
der til að kaupa flösku fyrir sig.
Og Rabbit lagði frá sér tómu flösk
una, greip svo til hennar aftur
og hélt þá á fullri flösku í hend-
inni.
„Skrítið", sagði hann. — „Ég
hélt að ég hefði ekki átt nema eina
flösku. Sannarlega gleðilegur mis-
skiiningur".
Þegar seinni flaskan var hálfn-
uð, hafði Rabbit ekki aðeins
gleymt því, hver Cal var, heldur
og líka þvíj hve gamall hann var.
Hann mundi bara það eitt, að hjá
honum sat mjög kær, gamall
vinur.
„Nú skal ég segja þér nokkuð,
George", sagði hann loðmæltur. —
„Þegar éíT er búinn að fá mér
ofurlítið meiri hressingu úr þess-
ari hérna, förum við báðir niður
I Salinas Row. Farðu nú ekki að
segja mér að þú hafir ekki efni á
því. Ég borga það allt saman.
Sagði ég þér, að ég hefði selt
fjörutíu ekrur fyrir mjög hátt
verð — og þad meira að segja hálf
gert óræktarland?"
Og hann hélt áfram: — „Harry,
á ég að segja þér hvað við skul-
Um gera. I kvöld lítum við ekki
við neinum fimmtíu centa hórum.
Við förum beint til Kate. Það koát
ar að vísu mikið, tíu dollara, en
það skiptir ekki neinu máli. Þar
er líka sirkus, skal ég segja þér.
Hefurðu nokkurn tíma séð sirkus,
Harry? Þar er nú fjör í pilsun-
um, maður lifandi. Kate er nú
manneskja sem veit hvað hún
Syngur. Þú veizt hver Kate er,
Q-

Þýðing
Sverrn Haraldsson
□--------------------n
George, er það ekki? Hún er kona
Adams Trask, móðir litlu skratta
kollanna, tvíburanna. Drottinn
minn sæll. Aldrei gleymi ég því
þegar hún skaut hann og strauk
í burtu. Skaut hann í öxlina og
strauk í burtu. Nei, hún var ekki
aldeilis nein fyrirmyndar eigin-
kona, en sem hóra ber hún langt
a' öllum öðrum. Og svo segja þeir
sem vita betur, að hórur verði góð
ar eiginkonur, ef þær á annað
borð giftast. Þær hafa reynsluna,
skyldi maður halda — kunna list-
ina. — Réttu mér höndina, Harry
og hjálpaðu mér á fætur. Um hvað
var ég annars að tala?“
„Sirkus“, sagði Cal lág.um
„Oh, já. Þú mátt passr. þig að
missa ekki augun út úr augnatótt-
unum, þegar þú sérð sirkusinn hjá
Kate. Veiztu hvað þær gera þar?“
Cal gekt lítið eitt á eftir, svo
að Rabbit skyldi ekki taka eftir
honum. Rabbit sagði honum hvað
þær gerðu. Og það var ekki það,
sem vakti viðbjóð hjá Cal. Honum
fannst það bara heimskulegt og
vitlaust. Nei, það var hugsunin
um mennina, sem horfðu á þær.
Þegar þeir gengu undir götuljós-
ker og Cal sá andiltið á Rabbit,
vissi hann hvernig áhorfendurnir
á þessum sirkus myndu líta út.
Þeir gengu í gegnum grasi
vaxna garðinn og upp ómáluðu
húsatröppurnar. Þótt Cal væri
stór eftir aldri reyndi hann samt
að ganga á tánum. Dyravörðurinn
veitti honum ekki mikla athygli.
Rökkrið í herberginu, þar sem að-
Sendisvemn óskast
, íuiipimuu,
HATEIGSVEG 2
Unglingar
eða eldra fólk óskast til að bera blaðið
til kaupenda víðsvegar um bæinn.
Sími 2-24-80
eins logaði á einum, litlum lampa,
leyndi æsku hans og hann hvarf
óséður í hóp hinna óstyrku og eirð
arlausu manna, er sátu þar og
biðu.
3.
Áður hafði Cal alltaf langað til
að koma sér upp safni af hlutum
er hann hafði séð og hlutum er
hann hafði heyrt — eins konar
vöruskemmu, með vopnum og
verjum, er hann gæti haft not af,
ef svo bæri undir. En eftir heim-
sókn sína ' hóruhús Kates, fann
hann aðeins til örvæntingarfullrar
þarfar fyrir hjálp.
Eitt kvöld, þegar Lee sat og
hamraði á ritvélina sína, var bank
að létt á hurðina og Cal kom inn.
Cal tyllti sér fremst á rúmstokk-
inn og Lee settist í djúpa hæginda
stólinn. Hann var alltaf jafnhrif-
inn af því hve óvenjulega þægileg-
ur sá stóll var. Lee krosslagði
hendurnar framan á maganum,
eins og hann væri með víðar, kín-
verskar ermar og beið þolinmóður
þess er koma skyldi. Cal '•tarði á
blett uppi í loftinu, beint fyrir of-
an höfuðið á Lee.
Cal talaði hratt og í hálfum
hljóðum: — „Ég veit hvar mamma
er og hvað hún gerir. Ég sá
hana“.
Lee bað hljóðrar bænar um leið-
sögn í þessu vandamáli.
„Hvað er það sem þig langar
að vita?“ spurði hann.
„Ég veit það varla enn. Ég er
að reyna að hugsa. Ætlarðu segja
mér alveg satt?“
„Auðvitað“.
Spurningarnar voru svo marg-
ar og í svo miklum hrærigraut í
huga Cals, að honum veittist erf-
itt að einbeita sér að einni sér-
stakri: — „Veit pabbi það?“
„Já“.
„Hvers vegna sagði hann þá að
hún væri dáin?“
„Til þess að hlífa ykkur við sorg
og þjáningum".
Cal hugsaði sig um eitt andar-
tak, áður en hann bar fram næstu
spurningu: — „Hvað hafði pabbi
gert henni, fyrst hún fór svona
frá honum?“
„Hann elskaði hana af allri sál
sinni og öllum líkama sínum. Hann
gaf henni allt, sem hann gat gef-
ið“. —
„Skaut hún hann?“
„Já“.
„Hvers vegna?'
„Vegna þess að hann vildi ekki
að hún færi“.
„Gerði hann henni nokkuð illt?“
„Ekki svo að ég viti til. Það
hefði ekki verið líkt honum, að
gera nokkuð slíkt“.
„Hvers vegna gerði hún það,
Lee?“
„Ég veit það ekki“.
„Veiztu það ekki, eða viltu ekki
segja það?“
„Ég veit það ekki“.
Cal sat svo lengi án þess að
segja eitt orð, að Lee var tekinn
að ókyrrast í sætinu. Honum létti
stórum, þegar Cal rauf þögnina
aftur. Nú var röddin breytt. Það
var kominn einhver bænarhreim-
ur í hana.
„Þú þekktir hana, Lee. Hvernig
var hún?“
Lee andvarpaði og hendur hans
losuðu takið á stólbríkunum: —
„Ég get bara sagt það sem ég
held. Það má vel vera að mér
skjátlist".
„Og hvað heldur þú?“
„Cal“, sagði hann. — „Ég hef
hugsað um það oft og mörgum
sinnum og ég hef enn ekki kom-
izt að neinni sérstakri niðurstöðu.
Hún er og verður gáta, manneskj
an sú. Mér finnst einhvern veginn
að hún sé ekki eins og aðrar mann
eskjur. Það er eitthvað sem hana
vantar algerlega. Kannske góð-
vild, eða samvizka. 1 hvert skipti
sem ég minnist hennar, er eins og
hugsanir ínar fálmi sig áfi-am
í niðamyrkri. Ég veit ekki hvað
það var sem hún vildi, eða eftir
hverju hún sóttist. Hún var full
af hatri, en ég veit ekki hvers
1 vegna, eða hvað það var, sem hún
hataði með svo dauðlegum ástríðu
ofsa. Það er og verður algert
leyndarmál. Og það var eitthvað
ónáttúrlegt við þetta hatur henn-
ar. Það var hvorki æðislegt né
blint. Það var kalt og miskunnar-
laust. Ég veit ekki til hvers ég
er að segja þér frá þessu“.
„Ég þarf að fá að vita vissu
mína“.
„Hvers vegna? Leið þér ekki bet
ur, áður en þú fékkst nokkuð að
vita?“
„Jú, en Lér eftir get ég ekki
hætt“.
„Það er alveg rétt“, sagði Lee.
„Þegar fyrsti sannleikurinn renn-
ur upp fyrir manni, er of 'seint
að stanza í leit sinni að honum —
nema því aðeins, að maður sé
hræsnari eða heimskingi. — En
meira get ég ekki sagt þér, vegna
þess að ég veit ekki meira sjálf-
ur“.
„Segðu mér þá eitthvað meira
um pabba“, sagði Cal.
„Það get ég gert“, sagði Lee.
Svo var eins og hánn legði við
hlustirnar: — „Skyldi annars
Lsugaveg 33
Asnerískir tækifæriskjólar
í fallegu ú'rvali
MARKÚS Eftlr Ed Dodd
1) — Heldurðu, að einhver
hafi kveikt í skóginum til þess að
draga athygli okkar frá folanum.
— Það getur hugsazt. Nú ættir
þú og Siggi að snúa heim og at-
huga það. Hér er kominn nógur
liðsafli til a ðslökkva eldinn.
2) — Siggi, það er búið að taka
Freyfaxa.
— Já, og Bangsa líka.
3) Á meðan úti í mýrinni:
— Þessi ól er orðin slitin. Fol-
inn gæti hæglega slitið hana í
sundur og sloppið heiih. Ég verð
bara að gera kví utan um folann.
nokkur heyra til okkar? Við skul-
um tala lágt“.
„Segðu mér eitthvað meira um
pabba“, endurtók Cal.
„Ég held að faðir þinn hafi það
í ríkum mæli, sem hana skorti svo
mjög. Hjá honum er góðvildin og
samvizkusemin á svo háu stigi, að
það nálgast galla. Það háir hon-
um og hindrar hann“.
„Hvað gerði hann, þegar hún
fór frá okkur?“
„Hann dó“, sagði Lee. „Hann
gekk að vísu um, en hann var
samt sem áður dáinn. Og það er
fyrst núna fyrir skemmstu, að
hann lifnaði aftur“. Le_ sá undar-
legan, nýjan svip á andliti Cal.
Augun voru stærri og opnari en
venjulega og munnurinn, sem áð-
ur hafði verið hörkulegur og sam-
anbitinn hafði nú mýkri og mild-
ari línur. í svip hans sá nú Lee
í fyrsta skipti svip Arons, þrátt
fyrir ólíkan hörundslit. Herðar
Cals titruðu lítið eitt, líkast því
Sem vöðvarnir hefðu legið of lengi
undir þungu fargi.
„Amar nokkuð sérstakt að þér,
Cal?“ spurði Lee, er hann sá hin
ytri merki þeirrar innri baráttu,
er drengurinn háði.
„Mér þykir svo vænt um hann“,
sagði Cal.
„Það þykir mér líka“, sagði Lee.
„Ég býst ekki við að ég hefði get-
að verið svo lengi hjá honum, ef
svo hefði ekki verið. Hann er
ekki hygginn á veraldlegan mæli-
kvarða, en hann er góður maður.
Kannske bezti maður sem ég hef
nokkru sinni kynnzt“.
Cal reis snögglega á fætur: —
„Góða nótt, Lee“, sagði hann og
bjóst til að fara.
„Nei, bíddu andartak. Hefurðu
sagt nokkrum frá þessu?“
„Nei“.
„Ekki Aroni? — Nei, auðvitað
myndirðu ekki gera það“.
„En ef hann kæmist nú að því
sjálfur?“
„Þá yrðir þú að hjálpa honum
og styrkja hann. Nei, farðu ekki
alveg strax. Við fáum kannske
ekki tækifæri til að tala saman
aftur. Þú ,:annt að bera kala til
mín, vegna þess að ég veit að þú
þekkir hið sanna í þessu máli.
Segðu mér aðeins þetta, að end-
ingu — hatarðu móður þína?“
„Já“, svraði Cal.
„Mér datt það svo sem í hug“,
Sagði Lee. — „Aldrei held ég að
faðir þinn hafi hatað hana. Hann
kenndi einungis nístandi harms“.
Cal gekk til dyra, hægt og hljóð
Miðvikudagur 25. september:
Fastir liðir eins og venjulega.
12,50—14,00 Við vinnuna: Tónleik
ar af plötum. 19,30 Lög úr óperum
(plötur). 20,30 Erindi: Fuglinn
dúdú (Ingimar Óskarsson náttúru
fræðingur). 20,55 Tónleikar (pl.),
21,20 Samtalsþáttur: Edvald B.
Malmquist ræðir. við Vigfús Helga
son kennara og Kristján Karlsson
skólastjóra bændaskólans að Hól-
um í Hjaltadal, í tilefni af 75 ára
afmæli skólans í sumar. 21,35 Tón
leikar (plötur). 21,50 Upplestur:
Kvæði úr bókinni „Sól og ský“
eftir Bjarna Brekkmann. 22,10
Kvöldsagan: „Græska og getsak-
ir“ eftir Agöthu Christie; XII.
(Elías Mar les). 22,30 Létt lög
(plötur). 23,00 Dagskrárlok.
Fimmtudagur 26. septemher:
Fastir liðir eins og venjulega.
12,50—14,00 „Á frívaktinni1, sjó-
mannaþáttur (Sjöfn Sigurbjörns-
dóttir). 19,30 Harmonikulög
(plötur). 20,30 Úr sjóði minning-
anna: Dagskrá Menningar- og
minningarsjóðs kvenna, gerð úr
ritum Ólínu Jónasdóttur. — Karó-
lína Einarsdóttir og Valborg Bents
dóttir velja efnið og búa til flutn-
ings. Flytjendur auk þeirra: Halla
Loftsdóttir og Andrés Björnsson.
21,30 Útvarpssagan: „Barbara“
eftir Jörgen-Frantz Jacobsen;
VII. (Jóhannes úr Kötlum). —
22,10 Kvöldsagan: „Græska og
getsakir" eftir Agöthu Christie;
XIII. (Elías Mar les). 22,30 Sin-
fónískir tónleikar (plötur). 23,10
Dagskrárlok.