Morgunblaðið - 03.02.1953, Blaðsíða 11

Þriðjuclagur 3. febrúar 1953
MORGVNBLAÐEB
II
Enska krýningin
Framhakl af hls. 9
cfrynjandi fallbyssuskotí kL 4 um
morguninn á krýningardagínn og
hafi engu að síður haft þrek til
að koma út á hallarsvafirnar 20
klukkustundum síðar ta að horfa
á hátíða flugeldana, sem svifu
um loftið í þúsundatali um mið-
riættið. — „Reyndar var ekki
laust við, að ég væri orðin. dálítið
aum í tánum“, — skrifaði hún í
dagbókina sína.
NÍU UNGMEYJAB RF.RA
SLÓÐA DROTTNINGAR
En víst er um það, að þeir
verða margir, sem ganga þreyttir
og uppgefnir til hvildar í LonAon
að kvöldi hins 2. júní n.k. Lög-
reglulið og Rauðakrossmenn eru
við öllu búnir. Þeir áætla fyrir-
fram, að koma muni til 10 þús.
yfirliða, að minnsta kosti, £ West-
minster Abbey ag í manngrúan-
um, sem bíður fyrir utan. Auð-
vitað mun það, að míklu leyti
fara eftir veðrinu.
En sú, sem undir engum kring-
umstæðum má falla í yfirlið er
sjálf Elísabet drottning. Það er
því engin furða þótt allar hugs-
anlegrar varúðar sé gætt til að
fyrirbyggja sem öruggtegast, að
slíkt voða óhapp komi fyrir. Níu
œttgöfugar ungmeyjár munu
bera hinn þunga kyrtiMóða henn
ar. Þegar móðir Elisabetar var
krýnd, árið 1937, voru sex látnar
nægja, en krýningarkápa drottn-
ingar, sem krýnd er til þess að
ríkja, er venjulegas síðari og
þyngri af gullsaumuðu skrauti
heldur en þegar drottningin er
krýnd sem eiginkona víð hlíð
maka síns.
'ic FILIPPUS HERTOGI
RÉTTUR OG SLÉTTUBt
i ÁHORFANDI
Við skulum byrja þar sem
hún kemur akandi til dómkirkj-
unnar í lifrauðum kyrtíi og krýn
ingarkupli úr sama efní og með
sama sniði og sá er Vilhjálmur
hinn sigursæli krýndíst í. Fyrir
utan aðal innganginn standa hin-
ir æðstu háklerkar landsins í her-
legum skrúða og bíða drottmng-
arinnar. Inngangan mun senni-
lega taka um hálftima. — Virðu-
leg fylking alls hins heízta stór-
mennis Bretlands þokast hægt
og tígulega að kirkjudyrunum:
hertogar og háembættismenn,
prestar og prelátar og siðan koma
hin konunglegu tignarmerkí, bor-
in á rauðu flosklæði.
' Drottningin gengur evn síns liðs '
— eða líklega verður það þannig. I
Annars er ekki enn ákveðið hvert j
muni hlutverk Filippusar her-
toga við krýninguna. Við sjálfa
athöfnina verður hann ekki ann-
að en réttur og sléttur áhorf-
andi, en mögulegt er, að hann fái
að leiða konu sína í kirkjuna —
um það verður hann að hiíta úr-
skurði Elísabetar konu sinnar og
hins 300 manna krýningarráðs.
'ÍC „GUÐ BLESSI
DROTTNINGUNA”
Sjálf krýningarathöfnin hefst
með svo kallaðri viðurkenningar-
athöfn. Elísabet gengur upp á
nokkurs konar ræðupalí i miðri
dómkirkjunni og snýr sér síðan
hægt í hring þannig, að altir við-
staddir geti séð hana vel og greini
lega á meðan að erkihískupinn
f jórum sinnum, með hárri röddu
hvetur söfnuðinn til að kannast
við drottningu sína.
Tandurhreinir og prúðir ung-
sveinar úr Westminsfer sltóla,
klæddir hvítum knipplirsgaskikkj
um, hrópa á móti fyrir munn
íólksins: „Guð blessi drottning-
una“. Og siðan er krýningareið-
urinn unninn.
Drottningin er færð úr rauða
möttlinum og hin. hátíðlega
smurning fer fram fyrir framan
þáaltarið. Samkvæmt gamalli
hefð á brezkur þjóðhöfðingi að
smyrjast á enni, brjóst og hend-
ur, en árið 1838, þegar Víktoría
drottning var krýnd var brjóst-
smurningin niðurfelld af „íil-
hlýðilegri háttvísi", þar sem
kona var annars vegar.
Væntanlega verður sama hátt-
vísi viðhöfð árið 1953.
* KOMIÐ FRÁ HIMNUM
OFAN
Smurning þjóðhöfðingja var
innleidd í Englanöi með hinum
kristna sið og meðal hinna fyrstu
„Diottins smurðu“ var Egford
konungur árið 785. Smurnings-
smyrsl Hinriks konungs IV. var
sérsíaklega heilagt enda var álit-
ið, að það hefði komið beina leið
af himnum ofan til Tómasar þá-
verandi erkibiskups. Þetta dýr-
mæta smyrsl entist kynslóð fram
af kynslóð í ágætu ástandi
og var notað við aiiar konungs-
smurningar í Englandi þangað
til hin vandfýsna Elísabet I.
kvartaði undan, að lyktin af því
væri hvimleið og baðst undan, að
hún yrði smurð úr þvi til drottn-
ingartignar!
ic UPPSKRIFTIN AÐ
KONUNGS-SMYRSLIND
ER LEYNDARMÁL
í dag er hið konunglega
smyrsl úr olívusmjöri frá Palest-
ínu, blandað moski og rósaolíu,
ambri og kanel og vissri tegund
af indverskum ilmjurtum. Upp-
skriftin að því, sem er frá því um
ái ið 1600 er geymd með mikilli
leynd í lyfjabúð brezku konungs-
hirðarinar.
Smurningsathöfnín fer fram
undir gullsaumuðum tjaldhimni,
sem borinn er uppi af fjórum
tignum hertogafrúm Tjaldhim-
inn þessi eru síðustu leyfarnar
af hinni gömlu smurningsathöfn,
eins og bún tíðkaðist upphaflega
og var þá til ætlazt. að hann væri
nokkurs konar skýli fyrir kon-
unginn þannig að hann væri ekki
alitof berskjaldaður fyrir áhorf-
endafjöldanum.
-*r FÆRÐ í
KRÝNING AR SKRÚBANN
Eítir smurninguna er drottn-
ingin færð í krýningarskrúðann
af erkibiskupinum — fyrst í hinn
svokallaða „Colobium Sindonis“,
seni er ermalaus kyrtill, hvítur að
lit, skreyttur knipplingum, síðan
kemur Yfirskikkjan, úr skraut-
lega útsaumuðu silki, og því næst
Armill-borðinn, búinn glitrandi
gullflúri, sem lagður er, Hkast
slái, yfir herðar drottningarinn-
ar. Og að lokum er það svo sjálf
krýningarkápan — „Pallium
Regale“, gerð úr purpuralitu gull
brókaði. Kápa Viktoríu drottning
ar reyndist of stutt fvrir Elísa-
betu, svo að hún mun sennilega
nota skrýðingarkápu föður síns,
sem með lítilsháttar Iagfræingu,
mun vera henni hæfilega stór.
Klædd þessum skrúða gengur
svo drottningin upp í hinn 600
ára gamla krýningarstól, sem
bvggður er úr traustri eik og
imdir honum hvílir hinn sögu-
legi skozki krýningarsteinn.
ic LÉTÐRAÞYTUU OG FALL-
BYSSUSKOT GEFA TIL
KYNNA AÐ —
ELÍSABET ER KRÝND
Og nú tekur hún við hinum
konunglegu tignarmerkjum —
gullsporarnir og konungssverðið
eru borin fram og færð henni á
táknrænan hátt. Ríkiseplið er
lagt í aðra hönd hennar, veldis-
sprotinn í hina. Kóngahringurinn
er dreginn á fingur henni. Erki-
biskupinn lyftir upp Játvarðar-
kórónunni, glitrandi demöntum,
og setur hana á höfuð drottning-
arinnar. — Á næsta augnabliki
glymur kirkjan af hornabiæstri
og fallbyssuskotin þruma úti
fyrir. — Elísabet er krýnd. Henni
er færð biblía, sem hún kyssir á
og móttekur síðan blessunina.
Þegar lúðrar og fallbyssur eru
þagnaðar stendur hún upp og
gengur að hásætinu, sem einnig
er frammi fyrir háaltarinu — þar
tekur hún sitjandi við hyllingar-
eiðnum — fyrst af Filippusi eig-
inmanni sínum, síðan af erki-
biskupinum og hinni löngu fy!k-
ingu andlegra og veraldlegra höfð
ingja — allra knékrjúpandi.
-fr keisarakórónan
DÝRMÆTASTA KÓRÓNA
HEIMSINS
Athöfninni lýkur með hinni
svokölluðu næturvarðgöngu
drottningarinnar, er hún sjálf
fellur á kné. Síðan kemur loks-
ins að því, að hún fái að draga
sig í hlé — eða réttara sagt skríða
knékrjúpandi til Játvarðar-kap-
ellunnar, þar sem bíður hennar
hirðþerna hennar og ljúffengar
hressingar.
Hér skiptir hún um kórónu og
klæði — og þegar hún kemur út
aftur er hún í hinum purpura-
rauða rikismöttli og nieð keisara-
kórónu á höfðinu. Hún vegur um
2 og hálf kg. og er sett ekki færri
en 6000 gimsteinum. enda er hún
ta.lin hin dýrmætasta kóróna sem
til er í heiminum.
* í SKRÚÐGÖNGU UM
STRÆTI LUNDÚNA — MEÐ
FILIPPUS SÉR VIÐ HLIÐ
í þessum' skrúða ekur svo hin
nýkrýnda drottning, Elísabet II.
næstu klukkustundirnar í við-
hafnarvagninum glæsilega, hægt
og tígulega um stræti Lundúna-
borgár. í þetta sinn fær hún þó
vafalaust að hafa Filippus bónda
sinn sér við hlið.
Hafi hún, keik og óbuguð stað-
ið af sér allt erfiði undangeng-
innar athafnar, mun hún áreið-
anlega ekki f’alla í yfirlið nú.
Á SÍÐASTLIÐNU hausti var
Jón Bárðarson fyrrv. bóndi í
Drangshlíðardal 80 ára. Þegar
ég kjmntist Jóni var hann orð-
inn aldraður að árum. Hann
vakti strax athygli mína, sem
merkisberi hi-eysti og dugnaðar.
Nú, þegar hann er byrjaður 9.
áratuginn er hann ungur í fasi
og hress í framgöngu. Á áttræð-
isaxmælinu heimsóttu margir Jón
í Drangshliðardal. Vini á hann
marga en enga óvini, svo ekki
var nema eðliiegt, að merkisdegi
í lífi þessa heiðursmanns væri
fagnað. Afmælisgestir dvöldu
Jengi nsetur og skemmtu sér
við söng og ræðuhölö. Jón gekk
J ekki til hvíhi, þegar gestirnir
, kvöddu, heldur byrjaði starf
næsta dags með sama ábuga og
aíorku eins og jáfnan áður. —
Daginn byrjaði hann með því, að
setja lömb á bíl, sem slátra áttl
þann dag að Hellu. Og ekki lét
hann það nægja, heldur fylgdi
lömbunum og gætti þeirra á bíl-
pallinurit 70 km. leið. Þegar ég
hitti Jón eftir vökunóttina Og
erfiði lambaflutningsins, var
mér ljóst, hversu óvenjulegur
þrekmaður hann er. Fullyrði ég,
að ekki munu margir áttræðir
menn geta þetta, sem hér hefur
verið lýst.
Þegar Jón var 18 ára drukfcn-
aði faðir hans og eldri bróðir i
fiskiróðri. Systkini Jóns voru
mörg og flest ung, þegar þetta
gerðist. Kom það því í hlut Jóna
og Páls bróður hans að veita
ágætri móður aðstoð við uppeldi
systkinanna. Tókst þetta með
prýði, og urðu þau Öll mannvæn-
leg og vel metin, hvert á sínu
sviði. Jón tók ástfóstri við Eyja-
fjöllin og hefir jafnan dvalið þar.
Lengi var hann bóndi í Drangs-
hlíðardal og farnaðist vel. Nú
hefir Þorsteinn sonur hans teki'ð
við jörðinni og helöur áfram að
bæta hana. Erfiði uppvaxtarár-
anna hefir hert Jón og gefið hon-
um_ mikið þrek. Ef til vill er þa'5
því að þakka, hversu vel kraft-
arnir endast.
Æfiatriði Jóns verða ekki rak-
in hér, heldur eru þetta aðeins
fáein orð um mann, sem ég hefi
veitt eftirtekt og mér hefur þótt
gott að kynnast.
Vona ég, að hann megi lengi
lifa og við, sem eigum þess kost
að hitta hann, megu menn fcafa
ánægju af hans milda brosi og
njóta hans festulegu framkomu.
í. J.
- Sig&arvegarÍEifi
Framhald af bls. 6
ust á ný og tóku ávexti og brunn-
hjólin jusu vatninú. í þorpunum
hljómaði hlátur barnanna og
djúpar rákirnar eftir burðarólar
á herðum gömlu konunnar máð-
ust út. Úr jörðu, þar sem blóðið
hafði áður stiknað, steig nú ilm-
ur nýplægðrar moldar.
*
Ibúð óskast
4 hei'bergi og eldhús óskast
til leigu nú þegar, helzt í
Kleppsholti. 4 fullorðnir og
eitt barn í heimili. Fyrir-
framgreiðsla eftir samkomu
lagi. Tilboð merkt: „Reglu-
semi — 929“, sendist afgr.
Mbl. fyrir fimmtudag kl. 5.
Minniiigsrorð
j HANN andaðist 8. nóvember
| 1952 að heimili sínu, Steinholti,
Eskifirði.
| Jón var fæddur á Heiðarseli á
i Síðu hinn 1. febrúar 1864 og ólst
Söngfólk
óskast í kirkjukór Háteígs-
sóknar í Reykjavikurpró-
fastdæmi. Upplýsingar gef-
ur til 7. þ.m., Gunnar Sig-
urgeirsson orgelleikari, sími
2626 eða Sigurður Birkis
söngmálastjóri þjóðkirkjunn
ar, sími 4382.
Höfum fengið midnight blue kambgarn og fjórar aðrar
togundir í kjól- og smokingföt.
Ennfremur fjölbreytt úrval af fata- og frakkaefnum.
VIGFÚS GUÐBRANDSSON & CO
AUSTURSTRÆTI 10.
Klæðskerar hinna vandlátu.
■JUIUÚUUM
þar upp. Átján ára að aldri flutt-
ist hann að Svínaskála við Reyð-
arfjörð og vann að búskap hjá
Jónasi Símonarsyni, bónda þar.
um 10 ára skeið, en þá kvæntist
hann Kristínu, dóttur Jónasar
bónda. Fluttust ungu hjónin að
Hólurn í Norðfiröi og bjuggu þar
um skeið, settust síðar að á Stein-
holti, Eskifirði, þar sem þaU
dvöldust æ síðan.
Grjótmelana kringum Stein-
holt ræktaði Jón af öæmafáum
dugnaði og haíði þar nokkurn
landbúnað í hjáverkum. — Jón
stundaði sjó nokkurn hluta æv-
innar, en- annars alla algenga
vinnu og iét aldrei verk falia sér
úr hendi, en ha-nn var annálaður
dugnaðarmaður og eftirsóttur til
hverskonar starfa.
Þau Kristín og Jón eignuðust
einn son er dó ungur. En þau
tcku sér til fósturs 5 börn, syst-
urnar Lilju og Gunnþórunn-L Ein-
arsdætur, Nikólínu Guðmunds-
dóttur, Baldur Einarsson og Jón-
as Þórðarson og gengu þeim í
foreldrastað. Mun ástríki þessara
fósturforeldra í garð fósturbarn-
anna og ást fósturbarnanna iil
fósturforelaranna sízt hafa ver-
ið minni, en þar sern .eigin börn
eru á heimili, enda sýndu þau
þeirra fósturbarna, sem enn eru
á lífi, hug sinn til fósturföðursins
Jóns Steingrímssonar, ekki hvað
sízt þau 13 ár, sem hann var
blindur á báðurn augum.
Jón missti konu sína fyrir
mörgum árum, en heimilinu
stýrði eftir það Nikólína Guð-
mundsdóttir, sem ásamt Ba’dfi
voru með fósturföður sínun tíl
dauðadags.
Jón Steingrímsson var einskqn
ar samnefnari af barnslegri við-
kvæmni og harðgerðri ksrl-
mennsku. Hann var jötunn að
burðum, svo rómað var og hikaði
aldrei við að valda því, sem aðrjr
réðu ekki við. En beztu stundir
hans munu hafa verið, þeg-ar
hann var »isð>barn í fangi sér. .
Jón yar prýðilega vel greindur,
hnyttinr. í orðum og fróður, enda
stálminningur. Var ánægjuiegt
að heyra Jón segja frá fyrir það
hve vel og skemmtilega hann hag
aði frásögninni, en harin kunni
frá mörgum svaðilförum að
segja og hreystiverkum, þar sem
hann var eigi ósjaidan söguhetj-
an, en þær sögur, sem hann var
viðriðinn, bera karlmennsku
hans og Kreysti órækt vitni. ,
Jón Steingrímsson var sviar
mikill og minnti’á forníslenzkan.
kappa, eins og þeim er lýst í
sögum. Hann var greiðvikinn og
hlýr í viðmóti og drengskapar-
maður hinn mesti. • .
Hann var jarðsettur á Eski-
firði hinn 17. nóvember 1952 að
viðstöddu fjölmenni. . T
Þjóðin mætti eiga marga slita
menn.
Reykjavík, 1. febrúar 1953.
E. Bj. ....
*
REZT AÐ AVGLÍ&A
í MORGlMiLAÐlhu