Morgunblaðið - 28.02.1940, Blaðsíða 3

Miifrvfliudagur 28. febr. 1940.
* v
MORQUKBLAÐIÐ
Jakobs Möllers
Tekjur og gjöld
1939
H jer 'birtÍBt yfirlit yfir tekjur og gjöld ríkissjóðs árdð 1939,
er Jákol) Möller fjármálaráðherra flutti á Alþiogi í gær,
á.»amt aðalt.ölum fjárlaganna.
Ántlun utn ríkUsjóðstekjur 1939.
i2. gréin.
Skattar og tollar. ... ..
1 Fasteignaskattur . , ......
k—-3 Tekju- eigna og hát.st.
4 Lestagjald af skipum ------
8 Aukatekjur .... ____ .. . ...
6 Erfðafjárskattur..........
H Vitagjáld..................
:8 Leyfisbrjefagjald .... ...
9 Stimpilgjald.......... ...
10 — af ávísunum .. . ..
11-12 Bifreiða- og bensínskattur
13 Útflutningsgjald .... . .
14 Áfengistoltur.............
15 Tobakstollur . . . .....
16 Kaffí- og sykurtollur ....
17 Annað að£l.gjald .........
18 VSrutollur ...... ........
19 Verðtollur ...............
20 Gjald af innfl. vörum. ...
21 Gjald af innl. tollvörum ..
Skemtanaskattur...........
Veitingaskattnr...........
22
23
Fjárlög
445.000,00
1942,000,00
55.000,00
665.000,00
56.000,00
490,000,00
28,000,00
685,000,00
75,0U0,00
715,000,00
10,000,00
12000,00
1600.000,00
1245.000,00
72.000,00
1555.000,00
1400.000,00
1530,000,00
500.000,00
135.000,00
100,000.00
Reikningur
483,625,00
2228,123,00
80.264,00
652.347,00
94,760,00
473,081,00
29,525,00
685.097,00
72,430,00
840,852,00
28.792,00
1067.432,00
1390.336,00
1343.872,00
65.071,00
1507,009,00
1371.078,00
2217.533,00
511,985,00
168,765,00
87,382,00
á Alþingi
J
14303.000,00 15399.360,00
-f- Endurgr. niðurf. hækkun eft.st. o. fl. 550,000,00
14849,360,00
3. grein A RíkLstofnanirt
Póstmál 1,000,00 10,000,00
Landssíminn 672,000,00 710,000,00
Áfengisverslunin 1600,000,00 1821,257,00
Tóbakseinkasalan 630,000,00 661,049,00
Ríkisprentsmiðjan ... 63,000,00 50.500,00
Landssmiðjan 12.699,00
Grænmetisverlun ... . 68,000,00
Vífilsstaðabú 6.000,00 8,232,00
Kleppsbú 6.000,00 11.241,00
Bifreiðaeinkasalan . . 66.000.00 117,037,00
Raftækjaeinkasalan ... 90.460,00 65.000,00
Ríkísútv. og viðt.v 24,125,00
3559,140,00
3. grein B
Tekjur af fasteignum. . 33.000,00 30,000,00
4. grein
Vaxtatekjur . 608,000,00 649,120,00
5. grein.
Óvissar tekjur 50,000,00 114.580,00
Samtals. 17.904,960,00 19,102,200,00
Gjold ríkissjóðs 1939. Fjárlög Reykningur
7. grein Vextir 1.680.000,00 1.961.635,00
8. — Borðfé konungs .... 60.000,00 66.932,00
9. — Alþingiskostnaður .. 245.920,00 317.060,00
10. — I Stjórnarráðið 292.046,00 443.326,00
AKOB MÖLLER f jármálaráðherra flutti f járlaga-
ræðu sína á Alþingi í gær.
Ræðu hans var útvarpað. Þar gerði hann grein
fyrir afkomu ríkissjóðs árið sem leið, og las upp saman-
burð á áætlunarupphæðum fjárlaga og tekjum, svo og út-
gjöldum og fjárveitingum. Birtast þær yfirlitsskýrslur
hans á öðrum stað hjer í blaðinu.
Hann gerði síðan grein fyrir öllum þeim umframgreiðslum, sem
orðið hefðu, lið fyrir lið, og gáf síðan yfirlit yfir útgjöld ríkissjóðs
eins og þau eru nú, og hvernig þau hafa farið sívaxandi. En að lok-
um gerði hann grein fyrir fjárlagafrumvarpi því, sem hann leggur
fyrir þingið.
Síðari kafli ræðu hans uin fjárhaginn alment og skuldirnar og
fjárlagafrumvarpið fyrir 1941 birtist hjer, eftif handriti hans, og er
svohljóðandi:
1938
Föst innlend lán kr. 3.822.575,00
Dönsk lán .... — 6.117.027,00
Ensk lán .... — 31.600.995,00
(£1426681i/2)
Lausar skuldir — 4.320.694,00
Samt. 1938 kr. 45.861,291,00
3.600.000,00
— 7.940.000,00
— 35.780.000,00
(£1391134)
skuldir — 5.816.000,00
10.
10.
11.
11.
12.
13.
13.
13.
13.
14.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
II
III
A
B
A
B
C
D
A
B
Hagstofan . .
Utanríkismál
66.300,00
149,000,00
Dómgæsla............................ 1.522.750,00
Sameiginl. kostn. við emb.r........... 329.000,00
Heilbrigðismál........................ 660.731,00
Vegamál............................. 1.620.077,00
Samgöngur á sjó....................... 654.200,00
Vitamál og hafnagerðir................ 707.250,00
Flugmál................................ 11.500,00
Kirkjumál............................. 408.020,00
Kenslumál............................ 1.939.229,00
Vísindi, bókm. og listir ............. 251.660,00
Atvinnumál ......................... 4.003.200,00
Styrktarstarfsemi .. ..
Eftirlaun.............
Óviss útgjöld..........
Sjerstök lög...........
Þingsályktanir.........
Væntanleg fjáraukalög
1.618.800,00
386.108,00,
100.000,00
66.635,00
237.484,00
1.827.648,00
424.315,00
684.182,00
1.852.067,00
676.200,00
699.932,00
19.400,00
410.023,00
2.105.498,00
265.183,00
4.185.590,00
1.678.078,00
379.526,00
812.209,00
322.916,00
129.832,00
113.984,00
Tekjuafgangur
16.705.791,00 19.082.565,00
1.199.169,00 19.635,00
Samt. ’39 kr. 53.136,000,00
Tekjur bregðast 1930.
Um tekjur ársins er það að
segja, að þó að þær hafi
ekki orðið miklum mun lægri en
árið áður, þá veður eigi að síð-
ur að telja að þær hafi brugðist
að mjög verulégum mun, með
tilliti til þess, hve mjög gjöldin
hlutu að vaxa við gengisbreyt-
inguna s. 1. vor og síðan vegna 1939
ftfriðarástandsins, en hinsvegar Föst innlend lán kr.
mátti vænta nokkurrar aukning- Dönsk lán .... _______
ar teknanna af sömu ástæðum. Ensk lán
1 heild hafa tekjurnar árið 1939
samkvæmt því, sem nú er upp-iLausar
lýst, orðið 430 þúe,. krónum
lægri en árið 1938. Skattar og
tollar hafa orðið 186 þús. lægri,
tekjur af ríkisstofnunum 237 Skuldir ríkissjóðs hafa þannig
þúsundum og aðrar tekjur 7 þús. hækkað á árinu um kr. 7.275.000,
Af einstökum tekjuliðum, sem 00 og stafar sú hækkun einvörð-
hafa orðið verulega mun lægri, ungu af gengisbreytingunni. En
má nefna: Útflutningsgjöld 154 með óbreyttu gengi hefðu þær
þús., áfengistoll 119 þús., tóbaks- staðið því sem næst í stað og
toll 364 þús., vörutollur 65 þús., þó heldur lækkað.
gjöld af innlendum tollvörum 81, Lausu skuldirnar hafa hækkað
tekjur af áfengisverslun 84 þús., sem næst því sem svarar afborg-
af tóbakseinkasölu 107 þús., raf- unum af föstum lánum og kemur
tækjaeinkasala 73. Veruleg hækk sú hækkun fram í hlaupareikn-
un hefir hinsvegar orðið á: ingsviðskiptum við Landsbank-
Erfðafjárskatti 39 þús., stimpil- ann og verður óhjákvæmilegt að
gjald 91 þús., kaffi- og sykur- borga þá skuld niður, enda hefir
tolli 131 þús., verðtolli 71 þús. verið svo ráð fyrir gert, að tek-
gjald ax innfl. vörum 213 þús., ið yrði skuldabrjefalán innan-
símatekjum 135 þús., bifreiða- iands til lækkunar lausum skuld-
einkasölu 40 þús. Þess hefi hins- um> Samkvæmt heimild, sem gef-
vegar mátt vænta, að hækkun jn Var á haustþingiríu 1937 til
á verðtolli og jafnvel einnig siíkrar lántöku, allt að 3 milj.
gjaldi af innfl. vörum hefði orð- kr., en eftir eru af þeirri heim-
ið mun meira, vegna gengisbreyt nd um 2300 þús. En auk yfir-
ingarinnar og síðan verðhækk- dráttarskuldarinnar hjá Lands-
unar af öðrum ástæðum, en raun bankanum eru fleiri lausar skuld-
hefði orðið á. Um tekjur áfengis- ir sem kallað er leftir greiðslu á.
og tóbaksverslana skal þess getið 100 þús. punda víxilláninu, sem
að frá þeim hefir verið dregið all tekið var í Englandi 1938, var
verulegt gengistap, sem orðið hef sagt upp um .síðustu áramót og
ir á erlendum skuldum þeirra. hefir það nú verið flutt yfir í
Tekjur af útflutningsgjaldi Landsbankann, en greiðslu er
verða væntanlega nokkru meiri krafist á skuldinni á yfirstand-
en í yfirlitinu um rekstrartekj- andi ári eigi að síður. Hluti rík-
ur* issjóðs í því láni var í árslok
1938 talinn kr. 821.817,00, en við
Skuldirnar. bætist gengistap á allri skuldinni
Þá skal ég að lokum, áður en er nemur kr. 357.000,00. Það,
jeg vík að fjárlagafrum- sem ráðstöfun þyrfti að gera til
varpinu fyrir árið 1941, gerajfþess að greiða af lausu skuldun-
nokkra grein fyrir skuldum rík- um er því:
issjóðs í árslokin síðustu, saman- -------
Jakob Möller fjármálaráðherra.
Afli að giæðast
við Eyjar
P rjettaritari Morgunblaðsins i
*■ Vestmannaeyjum símar í
gær, að afli sje nú heldur að
glæðast við Eyjar.
Besti afli í gær var 1000—11000
fiskar á bát, aðallega þorskur, en
einnig nokkuð af ýsu.
Aflinn er ýmist ísaður, flakað-
ur og hraðfrystur eða saltaður.
Skömtunar-
seðlarnir
A lls hafa nú. 16000 manrís sótt
** skömtunarseðla sína fyrir
marsmánuð, en alls verður úthlut-
að 36 þúsund seðlum hjer í bæn-
um. •
Aðeins tveir dagar eru eftir til
að sækja skömtunarseðla og ætti
fólk ekki að draga að sækjá seðla
sína.
Fiskveiðar
Norðmanna
Samkvæmt heimildum Fiskif je-
lags fslands voru Norðmertn
s.l. laugardag, 24. febrúar, búnir
að afla 35.838 smálestir af fiski.
Þar af verður hert 5.183 smál.,
saltað 16.783 smál. Meðalalýsi
1 nam 19.372 hl. og hrogn 5.647 hl.
Á sama tíma í fyrra (25. febr.)
höfðu Norðmenn aflað samtáls
38.462 smálestir. Þar af hert 4.783
1 smál., saltað 30.286 smál. Meðala-
lýsi 19.194 hl. og hrogn 4.067 hl.
J Það er eftirtektarvert, að þó að
aflamagnið sje hjer um bil jafn-
i mikið og það var á sama tíma í
| fyrra, hefir aðeins verið saltaðar
tæpar 17 þús. smálestir á móti 30
þúsund smálestum í fyrra.
Mun það stafa af markaðsörð-
ugleikum fyrir saltfisk og því, að
Norðmenn eiga talsverðar birgðii*
af saltfiski óseldar.
Eins og sjá má af skýrslunni
er verkun á miklum hluta veiðal'-
innar í ár ekki tilgreint, en sá
fiskur hefir farið til neyslu á inn-
anlandsmarkaði eða verið fluttur
út ísvarinn.
Samtals 17.904.960,00 19.102,200,OOborið við árslokin 1938.
FRAMH. Á FJÓEÐU SÍÐU.
Leikfjelag Reykjavíkur sýnií
Fjalla-Eyvind í kvöld, en ekki &
morgun.