Íslendingaþættir Tímans - 29.05.1976, Blaðsíða 16

sem bjuggu á Karlsá endur fyrir
löngu.
Vafalaust hefur komið til þessara
jarðakaupa hvatning eldri systk-
inanna sem nú voru uppkomin og tek-
in að dreifast um landið.
Karlsá var miklu betra ábýli heldur
en Gullbringa, var reyndar fyrr meir
talin með betri jörðum i Svarfaðar-
dalshreppi hinum forna, annars vegar
vegna góðs beitilands, hinsvegar fyrir
sjávargagnið. Fyrir búskaparlag nú-
timans er hún hinsvegar miður fallinn,
áveðra fyrir svalri norðanáttinni á
snóþungri strönd.
Þangað úteftir flutti Gullbringufólk
vorið '47 og hófst nú blómaskeið i bú-
skap þeirra Guðmundar og Sigur-
bjargar þótt komin væru þau af
léttasta skeiði. Tók fjölskyldan öll
brátt mikla tryggð við sin nýju heim-
kynni, enda voru aðstæður allar á
Karlsá svo sem skapaðar fyrir fólk,
sem kann að meta lif i umgerð stór-
brotinnar náttúru og hefur yndi a£: að
takast á við krafta hennar á landi og
sjó.
Búskapurinn óx og með honum
batnaði efnahagurinn, enda var nú
upprunnin nýr timi allsnægta i Islandi.
Jafnframt búskapnum stunduðu Guð-
mundur ogsynir hans, þeir sem heima
voru, sjóinn af þeim mun meira kappi
sem aðstaðan til sjósóknar var nú
betri en meðan búið var frammi i
sveit. Þeir eignuðust bát og veiddu oft
vel: hrognkelsi i net, þorsk og ýsu á
linu bg handfæri. Ekki var byssan
heldur látin rykfalla heima i skemmu
heldur notuð til fuglaveiða á sjó og
landi eða til hnisu- og selveiða i firðin-
um.
Ég hefþað fyrir sattað þeim hjónum
hafi liðiö vel á Karlsá og börnin gera
ekki upp á milli heimila sinna hér I
sveit þótt ólik væru, dalbýliö og
sjávarjörðin.
A Karlsá 'varð þessi hrausta fjöl-
skylda þó fyrir þvi mikla áfalli að einn
sonanna, Ragnar, missti lfkamsheils-
una, hraustur og haröduglegur piltur
kominn undir tvitugt. Lævis, ólækn-
andi taugasjúkdómur, sem hefur i för
með sér stigvaxandi lömun lfkamans,
hertók hann i blóma lifsins og lagöi i
ævilanga fjötra. Það er mikill vitnis-
burður um mannlega reisn gagnvart
þungum,óumflýjanlegum örlögum að
unntskuli vera aðhalda sér uppréttum
andlega og sætta sig glaöur við svo
þungt hlutskipti ilifinu. En þannig hef-
ur Ragnar tekið örlögum sinum, að
sögn kunnugra, og er i dag andlega
óbugaöur maður á öryrkjastofnun i
Reykjavik.
Aldurinn færðistyfir hjóniná Karlsá
og smátt og smátt tók heilsa Guö-
mundar að bila. Börnin dreifðust og
16
stofnuðu heimilihér og þar um land.
Þetta voru ár, sem ekki voru hagfelld
landbúnaði á útkjálkajörð. A árunum
1964 og 65 var búskapur lagður niður á
Karlsá en túnið leigt öðrum til slægna.
Svo komu enn ný þáttaskil og Guð-
mundur dó snemma árs 1966 á 80.
aldursári.
Sigurbjörg bjó þó afram á Karlsá
og voru næstu árin jafnan einhver
barnanna viðloöa á staðnum. Siðustu
árin var þó aðeins dvalið þar yfir
sumarið, en að lokum flutti ekkjan inn
á elliheimilið i Skjaldarvik.
Hún a ndaðist i október siðastliðnum.
Otför hennar var gerð frá Dalvikur-
kirkju og þar var hún jarðsett við hlið
Guðmundar bónda sins.
Að lokinni athöfn var gestum boðið í
erfidrykkju út að Karlsá þar sem enn
eru ágæt húsakynni, hituð og lýst af
gömlu rafstöðinni við bæjarlækinn.
Það var stafalogn og heiðskirt veður
og land og haf baðað geislum haust-
sólarinnar. Á slikum dögum er dýrlegt
útsýni frá Karlsá inn eftir Eyjafirði og
fram um Svarfaðardal.
Þetta var riki þeirra Guðmundar og
Sigurbjargar. Þarna höfðu örlögin,
haslað þeim völl I slðasta þætti lifsbar-
áttunnar. Þau höfðu barizt vel og
hetjulega og þau hnigu að velli með
sæmd eftir langan og ágætan ævidag.
Af þvi að þetta greinarkorn fjallar
um eitt brot mannlifssögunnar þá er
áframhald, sem engan enda tekur.
Framhaldiö er bundið við eftirfarandi
lista yfir börn hjónanna Guömundar
og Sigurbjargar:
Sigurrós f. 1919, dó sama ár.
Haraldur Ingvar f. 1920 rafvirki á Dal-
vik, kvæntur Ingibjörgu Helgadóttur.
Sigurrós Lára f. 1921 húsfreyja gift
Sigfúsi Hallgrimssyni fyrrum bónda,
nú búsett á Egilsstöðum.
Jón Marvin f. 1923 kennari og taxi-
derm (stoppar upp dýr) I Reykjavi"k,
kvæntur Margréti Sæmundsdóttur.
Leifey Rósa f. 1924 dáin 1970 gift Erik
Christiansen.
Guömundur f. 1925 húsasmiöur I
Reykjavik, ókvæntur.
Anna Freyja f. 1926 húsfreyja á Akur-
eyri gift Svanlaugi Ólafssyni.
Hjörleifur Bjarki f. 1928 vélsmiður I
Reykjavik kvæntur Kristinu Guð-
mundsdóttur.
Guðrún Hulda f. 1930 hjúkrunarkona I
Egedesminne á Grænlandi gift Viggo
Block.
Gestur f. 1931 rafvirki á Blönduósi
kvæntur Sigrúnu Sigurðard.
Ragnar f. 1935 öryrki i Reykjavik, svo
sem áður var ritað.
Snjólaug Birna f. 1936 fóstra I Reykja-
vik ekkja Kristjáns Ólsen, er drukkn-
aöi af rækjubát á Isafjarðardjúpi.
Jónatan Vilhelm f. 1937 bilstjóri i
Reykjavik, ókvæntur.
Aðalheiður f. 1940 húsfreyja i ólafsvfk
gift Marteini Karlss.
Tjörn, Svarfaðardal 2. mai 1976.
Hjörtur E. Þórarinsson.
Leiðrétting
I grein-um Eirik Þorsteinsson fyrrver-
andi kaupfélagsstjóra i 18. tbl. tslend-
ingaþátta féllu niður nokkur orð i
fyrsta dálki á forsiðu blaðsins. Þar átti
að standa: Eirikur hélt áfram að
byggja alla þá tið, sem hann var kaup-
félagsstjóri á Þingeyri. Fyrst beindust
kraftarnir að þvi að byggja kaupfé-
lagið upp. Það gerði hann ekki ein-
göngu með þvi að byggja sláturhús,
verzlunarhús, frystihús og önnur
mannvirki. Það gerði hann einnig með
þvi að hvetja og styðja bændur til
framkvæmda og sjálfur var hann
myndarlegur bóndi og ræktunarmað-
ur. Feitletruðu orðin féllu niður. Biðst
blaðið velvirðingar á þessum mistök-
um.
ATHUGIÐ:
Fólk er
eindregið hvatt
til þess að skila
vélrituðum
handritum
að greinum í
íslendingaþætti.
islendingaþættir