Lesbók Morgunblaðsins - 13.09.1997, Blaðsíða 17

Morgunblaóið/Kristinn
Ég opnaóipokann oghann snerti skóna sem
snöggvast. Sídan tók hann vió pokanum af mér
og ég við pakkanum af honum. Hann henti á
kyrrstæða hifreið og sagði: „Þetta er híllinn sem
á að aka mér út áflugvöll. “
Eg hugsaði: Og í kvöld verð ég á Bar Messal-
ínu.
„Guð minn góður! Þeir eru dásamlegir!"
Ég huldi skóna aftur, en stóð kyrr um
hríð til að leyfa honum að skoða þá gegnum
græna silkislæðuna. Ég sneri mér hægt og
gætilega við og lét púðann aftur á sinn stað
eins og ég væri að leggja umbúðir við sár.
Hann leit á mig og starði síðan lengi í átt-
ina að skónum. Þá áttaði hann sig á að nú
væri kominn tími til að fara, og stóð upp.
Við sátum á Café Central. I þriðja sinn
síðan við fórum heiman frá mér sagði hann:
„Er það þá ómögulegt?"
„Það er afskaplega erfitt, “ sagði ég. „Ég
veit ekki hvernig ég ætti að fara að því.
Það var nógu erfitt að fá hana til að leyfa
þér að líta á þá. Þú getur verið viss um að
þú ert eini kristni maðurinn sem nokkru
sinni hefur séð skóna. Og það mun enginn
annar fá það heldur.“
„Ég skil það,“ sagði hann. „En kannski
getum við komist að samkomulagi.“
„Ég skil það líka. En hvað get ég gert?
Þessir skór eru líf og yndi ömmu minnar.
Ef hún kæmist að því að þeir væru horfnir,
myndi hún missa vitið eða fá hjartaslag.
Mér þykir mjög vænt um hana, eins og
gefur að skilja, og ég virði það hvað henni
er annt um þessa skó.“
„Ég gef þér tíma til að hugsa málið,“
sagði hann. „En reyndu að telja henni hug-
hvarf.“
„Já. En þegar þú hugleiðir hvað það var
erfitt að fá hana til að leyfa þér að líta á
þá, geturðu ímyndað þér að það verður
margfalt erfiðara að telja henni hughvarf.“
„Gerðu þitt besta,“ sagði hann.
Ég sagðist mundu gera það en byggist
við að það kæmi ekki til greina. Síðan sagði
ég: „Heyrðu. Mér kemur ráð í hug. En að-
eins með einu skilyrði."
,jHvað er það?“
Ég hikaði andartak.
„Segðu mér það. Kannski getum við fund-
ið leið.“
„Þú yrðir að yfirgefa Tanger um leið og
þú fengir skóna í hendurnar.“
„Það væri allt í lagi,“ sagði hann, skiln-
ingsríkur. „Það er prýðishugmynd."
„Og ég yrði að koma mér burt frá Tang-
er sjálfur og finna mér annan dvalarstað.
Ég gæti ekki komið til baka meðan amma
mín væri enn á lífi.“
„Nei.“
„Ég gæti ekki verið hér áfram eftir að
þeir væru horfnir."
„Ég skil það vel.“
„Það eru þessir skór sem halda í henni
lífinu, má segja.“
,(Já, já. Hvað viltu fá mikið fyrir þá?“
Ég leit á hann og rödd mín sagði: „Millj-
ón franka.“
„Ó! Nei!“ hrópaði hann. „Það er mjög
hátt verð.“
„En þú færð dálítið sem er einstaklega
fágætt. Ekkert safn á neitt í líkingu við þá.
Og ég mun iðrast gerða minna það sem
eftir er ævinnar."
„Ég veit. Ég veit. En þetta er mikið fé.
Ég skal borga þér hálfa milljón. Ég get
ekki borgað þér meira en það.“
„Þú yrðir að borga meira en það,“ sagði
ég við hann.
„Nei, ég get það ekki. Ég á það ekki til.“
„Þú lætur mig fá heimilisfang þitt og ég
skrifa þér þaðan sem ég sest að, og þú
getur sent mér afganginn seinna.“
Við horfðum hvor á annan nokkrar sek-
úndur. Ég hugsaði með sjálfum mér: Svona
nú, segðu það, hr. Stewart.
„Gott og vel,“ sagði hann loksins.
Stórkostlegt, hr. Stewart, hugsaði ég.
„Hvar eigum við að hittast á morgun?“
spurði ég hann.
Hann hugsaði sig um augnablik og sagði
svo: „Ég skal bíða eftir þér í anddyrinu á
Hótel Minzah.“
„Nei,“ sagði ég. „Fyrir utan hótelið, úti
á götu. Og þú verður að hafa farmiðann
þinn meðferðis, svo að þú getir farið um
leið og þú hefur fengið ilskóna í hendurnar.“
„Auðvitað."
„Klukkan hvað verður það?“
Meðan ég hikaði hugsaði ég: Svona nú,
hr. Stewart, gerðu upp hug þinn.
„Klukkan þijú.“
Ég stóð á fætur, tók í höndina á honum
og sagði: „Haltu þessu fyrir sjálfan þig.“
„Ég segi ekki orð.“
„Ekki aðeins amma mín mun verða bál-
reið, heldur allir sem vita að hún á þessa
skó.“
Ég gekk burt. Ég leit um öxl andartaki
síðar og sá hann yfirgefa kaffihúsið.
Hann beið eftir mér fyrir framan hótelið.
Mér sýndist hann taugaspenntur og hann
starði stórum augum á pokann sem ég hafði
meðferðis. Ég sá að hann var með pakka í
hendinni. Hálf milljón, hugsaði ég. Meiri
skemmtun, meiri tími til að finna upp á
öðrum ámóta brögðum seinna. Litirnir á
barnum.
Ég benti honum að fylgja mér og nam
ekki staðar fyrr en við vorum komnir dijúg-
an spöl frá anddyri hótelsins. Við stóðum
augliti til auglitis og tókumst í hendur.
Hann horfði á pokann minn og ég leit á
pakkann sem hann hafði í hendinni.
Ég opnaði pokann og hann snerti skóna
sem snöggvast. Síðan tók hann við pokanum
af mér og ég við pakkanum af honum.
Hann benti á kyrrstæða bifreið og sagði:
„Þetta er bíllinn sem á að aka mér út á flug-
völl. “
Ég hugsaði: Og í kvöld verð ég á Bar
Messalínu.
Ég settist í sama hornið og venjulega.
Ég reykti, drakk og keypti kossa án þess
að þrefa um verð. Ég er orðinn leiður á að
skemmta mér. Leiður, en þó ekki búinn að
fá nægju mína. Ein kona er ekki nóg.
„Khemou er á spítalanum,“ sagði Fatin
mér. „Og Latifa er á lögreglustöðinni. Hún
var full og lamdi Khemou í hausinn með
flösku.“
Ég spurði Fatin hveijar stelpurnar tvær
væru sem sátu í horninu gegnt mér. Hún
sagði að þær væru báðar frá Dar el Beida.
Hún tók upp eina minnisbókina mína og
arkaði á brott með hána. Ég veifaði til þeirr-
ar yngri. Hún spjallaði stundarkorn við vin-
konu sína. Ég reykti og drakk og beið eftir
fyrsta kossi stúlku sem ég hafði aldrei áður
snert.
Hún stóð upp og kom yfir til mín. Ég sá
að það slakaði á spennunni í litla andlitinu.
Munnurinn á henni var eins og jarðarber.
Hún byijaði að dreypa á drykknum sem ég
keypti handa henni. Varir hennar glitruðu.
Munnurinn á henni opnaðist uppi í mér.
Jarðarber gegnvott af gini og toníki. Eva
að eta kirsuber. Adam nálgast hana, en hún
setur síðasta berið upp í sig áður en hann
getur náð til hennar. Þá nær hann síðasta
berinu milli vara hennar. Kirsuberið kenndi
Evu að kyssa. Adam þekkir nöfn á öllum
fyrirbærum, en Eva þurfti að kenna honum
að kyssa.
Tveir menn voru farnir að fljúgast á út
af einni stúlkunni. Sá lágvaxnari missti fót-
anna. Hinn sparkaði í hann þar til einhver
togaði hann aftur á bak.
Fatin lagði bláan miða fyrir framan mig.
Ég var að drekka, reykja og eta kirsuber
úr nýja munninum smáa. Ég las það sem
skrifað var á bláa miðann: Ég er ekki sama
manneskjan og ég var í gær. Ég veit það
en -get ekki sagt það skýrt. Þú verður að
reyn a að skilja mig.
Nýja andlitið otaði fram tómu glasi sínu.
Barþjónninn var upptekinn við að rissa fer-
hyrninga á lítið, hvítt blað. „Gefðu henni
annan drykk,“ sagði ég við hann. Vinkonan,
sem setið hafði með henni, kom nú til okk-
ar. „Gefðu henni líka í glas,“ sagði ég.
Ég hugsaði með mér: Meiri kirsuber og
mannakjöt. Meiri klækjabrögð og meiri pen-
inga. Ég fór að skrifa á bláa miðann henn-
ar Fatin: Ég má alls ekki reyna að skilja þig.
ÞJÓDMÁLA-
ÞANKAR
UM MANN-
DRÁP OG
MORÐ
EKKI þarf að fara í grafgötur
um að lát Díönu prinsessu
verður talin frétt ársins. Að
auki má telja þetta dauðsfall
eitt það áhrifamesta frá því Kennedy
féll frá ef a.m.k. morð John Lennons
er undanskilið. Athyglisvert er að
fylgjast með viðbrögðum fjölmiðla í
þessu máli. Þeir fordæma hlut fjöl-
miðla í því. Þá heyrist margt annað
forvitnilegt sem segir nokkuð til um
gerviveröldina sem fjölmiðlar búa til
utan um uppáhöld sín. Margir fjölmiðl-
ar gangast upp í hreinlyndi sínu og
hundelta uppi embættismenn og
framámenn sem þeir vilja meina að
hafi ekki hreinan skjöld, geti ekki
verið hlutlausir eða eitthvað annað
sem þeim dettur í hug. Stundum snú-
ast þessi mái upp í hreinar nornaveið-
ar svo sem mál leikskólastjóra í Hafn-
arfirði er að verða.
Eitt helsta ádeiluefni þeirra fjölmiðla
sem þar fara fremst er hvort viðkom-
andi embættismaður sé að fjalla um
eigin sök eða eigi hagsmuna að gæta.
Þetta fer vel í fjölmiðlaneytendur og
lítur illa út fyrir fórnarlambið. Það
verður því fróðlegt að fylgjast með því
hvernig fjallað verður um hlut fjöl-
miðla í tengslum við andlát Díönu og
þeirra sem létust með henni og hvort
fjölmiðlar nái þar að aðskilja hagsmuni
og tengsl sín við málið. Kannski verður
alvarlegasta lexían sú að ekki eigi að
ögra fólki og ekki eigi að aka undir
áhrifum áfengis. Aðeins tíminn leiðir
það í ljós og kannski verður málið al-
veg gleymt þegar þessi pistill birtist.
Eitt það merkilegasta sem ég hjó eftir
að kvöldi 31. ágúst voru ummæli þess
efnis að Díana hefði kallað eftir um-
fjöllun fjölmiðla og því væri ekki við
þá að sakast í þessu máli. Þeir eru fjöl-
margir sem leita eftir stuðningi fjöl-
miðla. Besta dæmið er líklega íþrótta-
hreyfingin sem liggur á blaðamönnum
til að fá þá á vettvang þegar mót eru
haldin, ekki síst í hinum minna merki-
legu íþróttagreinum þar sem ekki er
verið að höndla knetti. Hins vegar dett-
ur forystumönnum þeirrar hreyfingar
ekki í hug að þeir verði eltir upp að
svefnherbergisdyrum.
Það var fróðlegt að heyra Damon
Albarn kvarta yfir því í útvarpsviðtali
að honum leiddist að vera nýttur sem
auglýsing fyrir landið því íslenskir
fjölmiðlar fylgja honum hvert fótmál
og vaka yfir hveiju hans orði um land
og þjóð. Þannig að ef sú tíð rynni upp
að erlendar stórstjörnur leituðu hingað
til að finna sér frið þá er hætt við að
fjölmiðlar yrðu að endurskoða starfs-
vettvang sinn svo þær hrektust ekki í
burtu. Enda eru íslenskir fjölmiðlar
örðnir ótrúlega kræfir í umfjöllun sinni
um íslenska þotuliðið.
Sem sé, það verða fjölmiðlar sem
fjalla um harðræði annarra fjölmiðla
og munu halda þannig upp hneykslan
almennings. En sáu menn í gegnum
þetta með að Díana hefði kallað eftir
athygli? Þýðir það að kona sem er í
stuttum kjól eða öðrum eggjandi fatn-
aði kalli yfir sig nauðgun? Tæplega,
enda sé ég ekki að forystumaður í ís-
lenskri fjölmiðlun þurfi að réttlæta
gerðir þeirra fjársjóðsleitarmanna sem
elta fórnarlamb sitt á yfir eitt hundrað
kílómetra hraða á götum stórborgar,
Það er á flótta með svipuðum hætti
og dýr sem flýr hóp af hýenum. Það
magnaðasta er að áður en Díana var
jarðsett verða menn farnir að velta
fýrir sér kvikmyndarétti og beijast um
möguleikann á að ijalla um þessa
mannúðarbaráttukonu í skrípaleik
kvikmyndaheimsins, þar sem aðalleik-
konan má eiga von á svipuðum árásum,
MAGNÚS ÞORKELSSON
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 13. SEPTEMBER 1997 1 T