Lesbók Morgunblaðsins - 05.07.1997, Blaðsíða 16
ÞETTA sló flest annað út bæði hvað varðar færni og snjalla samsetningu.
SIRKUS Á
FLJÚGANDI FERÐ
Sirkus er ekki aóeins sjúskaóir pallíettubúningar
og þreytuleg sýninggratriói, heldur getur einnig
verió nútímalegur og ferskur, eins og SIGRUN
DAVÍÐSDÓTTIR komst aó ó sýningu hjó Cirkus
Cirkör í Málmey.
m A, HÉRNA... hvernig er þetta
I nú hægt?“ varð mér og ellefu ára
sessunaut mínum hvað eftir ann-
að að orði, þegar við sátum og
horfðum á listamennina í Cirkus
Cirkör. Við erum bæði einlægir
áhugamenn um sirkus, en þetta
sló flest út sem við höfðum séð
áður, bæði hvað varðar líkamlega færni og
snjalla samsetningu atriðanna. Hefðbundinn
sirkus á það til að vera ofurlítið rykfallinn
og nútíma sirkus er stundum meira villtur
en sirkus, en í Cirkus Cirkör hefur þeim
' tekist að samræma annars vegar færni og
hæfileika eins og best gerist í sirkus, en
hins vegar að setja hefðbundin sirkusatriði
upp á ferskan og nýstárlegan hátt. Sýning-
-| ar hans hafa verið hafnar til skýjanna af
einróma gagnrýnendaskara og áhorfendur
streymt að. Og ofurlítill íslenskur strengur
er í sýningunni, því tveir Finnar í henni,
eftirminnilegir grínistar, eru nemendur Kára
Halldórs úr látbragðsdeild leiklistarskólans
í Stokkhólmi.
Finnska parið var strax á ferðinni, þegar
gestimir streymdu að, íklætt bláum stökkum
hreingerningafólks og það gustaði af því.
Þau töluðu finnsku eins og það væri móður-
mál okkar allra, bardúsuðu með hreingern-
ingu og að hafa stjórn á því, sem þeim kom
ekki við og mynduðu þannig ramma um
i- sýninguna, sem fór að mestu fram á svið-
inu, utan hvað að klaufskur náungi þramm-
aði og velti sér yfir áhorfendur, sem
skemmtu sér greinilega vel. Finnarnir spil-
uðu bæði á þjóðemi sitt og trúðahefðina af
öryggi og léttleika.
Fljótlega kom fram á sviðið náungi, sem
hafði af því mesta yndi af troða einhveiju
yfir hausinn á sér. Fyrst byijaði hann með
teygju af niðursuðuglasi, sem hann tróð
yfir hausinn og jafnvel yfir öxlina og aðra
hendina, svo úr varð hin furðulegasta flækja.
Síðan birtist hann með gúmmíhanska, sem
hann setti á hausinn á sér, dró yfir nefið
og blés upp. Hanskinn liktist fyrst hana-
kambi og þá spígsporaði náunginn um eins
og galandi hani, en hann hélt áfram að
blása... og hver hefði getað trúað því að
gúmmíhanski gæti orðið um metra hár,
áður en hann sprakk á endanum. Öldungis
furðuleg og fáránleg sjón. En hann kunni
fleira með blöðrur. Hann blés eina upp, líka
með því að draga hana yfir hausinn og blása
hana upp með nefinu. En þessa blöðru dró
hann niður og á endanum var hann inni í
blöðrunni, sem hann hoppaði um í. Enn ein
uppákoma, sem var langt handan við það
sem annars getur að líta í sirkus.
Frummyndir hefóarinnar og
nútimalegar útfærslur
Mörg atriðanna hjá Cirkus Cirkör eru
þeirra eigin útfærslur á hefðbundnum sirkus-
atriðum. Línudansinn er gott dæmi um þetta.
Frummyndin af línudansara er stúlka í stuttu
ballettpilsi, sem stendur beint út í lofti og
það eru meira að segja til spiladósir með fíg-
úrum af þessu tagi. Cirkus Cirkör heldur
fast í ballettbúninginn, en línudansarinn er
bara ekki þokkafull stúlka, heldur ungur,
hávaxinn og sköllóttur karlmaður, sem held-
ur þó í kvenlega hæversku með því að stijúka
feimnislega yfir pilsið sitt um leið og hann
ENN ein uppákoma, sem var langt handan við það sem annars getur að líta í sirkus
HEFÐBUNDIN sirkusatriði eru sett upp á ferskan og nýstárlegan hátt.
leikur hinar ótrúlegustu listir á línunni af
slíkum yfirburðum að það er engu líkara en
að hann sé uppteknari af að halda í hæversk-
una en að halda jafnvæginu. Jafnvægið er
honum greinilega jafneðlilegt og okkur hinum
að draga andann.
Sömu feikilegu yfirburðirnir lýstu af
boltamanninum, sem var ekki í vandræðum
með að jafnhenda nokkra á lofti. Hann byij-
aði hægt og hikandi, en það kom fljótt í
ljós að hikið Var meira til að skemmta áhorf-
endum en að hann væri eitthvað óviss með
boltana. Og það tókst vel, því áhorfendur
voru síundrandi á hæfileikum boltamanns-
ins, sem kom stöðugt á óvart með æ flókn-
ari og snjallari boltabrögðum. Loftfimleika-
parið spilaði bæði á hefðina og nýjungarnar
og svo var það náunginn, sem virtist ganga
í loftinu og þegar hann missti eitthvað úr
höndunum skildi hann ekkert í af hveiju
enginn gat rétt honum dótið.
Og þannig spannst sýningin áfram og
áfram og þar fór jafnt saman hin gamal-
gróna hefð og óvænt, snjöll og nútímaleg
útfærsla hennar. Þar sem dýr eru ekki með
í sýningunni er sirkusinn hreyfanlegur og
flytur sig auðveldlega milli landa. Gaman
væri að hann fengi tækifæri til að sýna list-
ir sínar á íslandi, þar sem sirkushefðin hef-
ur aldrei náð neinni fótfestu. Ég og hinn
ellefu ára félagi minn vorum sammála um
það eftir sýninguna að við hefðum orðið
vitni að óvenjuvel útfærðri og snjallri sýn-
ingu, sem kom okkur stöðugt á óvart.
t
16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 5. JÚLÍ 1997