Lesbók Morgunblaðsins - 22.04.1989, Blaðsíða 15

ir — gerðir af mannahöndum —
skuli meðal örfárra kennileita á
jarðstjömunni sjást frá tunglinu!
Við endum ferðalagið inn um
„hlið Afríku“ við upphaf og enda-
mörk Egyptalands — á siglingu
um Níl. Nílarferjan siglir með
kvöldmatargesti í tvo tíma, með-
fram ljósum prýddri borginni.
Magadansmær sýnir listir sínar.
Kvöldverðarborðið er hlaðið krás-
um, enda ekki það ódýrasta í
Kaíró. Og það er dansað inn í
nóttina — jafnvel eftir að feijan
staðnæmist við hafnarbakkann,
þar sem fjöldi fólks bíður eftir
miðnæturferð.
Oddný Sv. Björgvins
Hagnýtar upplýsingar: Aðal-
ferðamannatíminn í Egyptalandi
er frá september fram í maí —
sumarið of heitt. Aðeins 7 rigning-
ardagar á ári eru taldir í Kaíró.
Yfirleitt um 18-20 stiga þægileg-
ur hiti á daginn yfir hávetur —
kólnar mjög á kvöldin. Berið höf-
uðföt í skoðunarferðum, sólin get-
ur alltaf verið heit og sterk sól-
varnarkrem eru nauðsynleg —
takið þau með ykkur. Góð varóð-
arráðstöfun að hafa með sér úða-
brúsa til vamar flugum. Munið
að láta sprauta ykkur í tíma.
Læknisþjónusta er góð, yfirleitt
Evrópumenntaðir læknar. Hafið
samband við hótelmóttöku, ef eitt-
hvað kemur upp á.
Hafið nóg af smápeningum í
skoðunarferðum í moskur og ver-
ið „siðsamlega" klædd að kröfu
múhameðstrúarmanna. Strætis-
vagnar em ódýrasta samgöngu-
tækið í Kaíró, en gætið ykkar,
fólksfjöldinn flýtur oftast út úr
þeim! Leigubílar eru ódýrir, en
semjið fyrirfram um verð. Auð-
velt að fá enskumælandi leigubíl-
stjóra í dagsferðir fyrir lítið verð.
Veljið 4-5 stjörnu hótel — ódýr á
okkar mælikvarða — með heilsu-
klúbba, sundlaug, úrval verslana
(sem taka greiðslukort), veitinga-
og skemmtistaða. T.d. NILE
HILTON (5 stjörnu), miðsvæðis
og þægilegt, ekki of stórt. SEM-
IRAMIS INTERCONTINENTAL
(5 stjörnu) nýtt, risastórt, mið-
svæðis, þægilegt. Pantið herberg-
in á báðum með útsvni yfir Níl.
MENA HOUSE OBEROI (5
stjörnu) sögulegt, í glæsilegum,
arabískum stíl — út við pýramíd-
ana, með útsýni yfir þá. 11 km
frá miðborg og samgöngur ekki
góðar.Heimsókn þangað ómiss-
andi — frábærir veitingastaðir.
Auðvelt er að eyða nokkrum
fjárhæðum eða örfáum krónum í
veitingahúsum í Kaíró og velja á
milli allra þjóða matseldar. Loft-
kældar kaffistofur í aðalhótelum
eru opnar allan sólarhringinn og
framreiða léttar máltíðir. Staðir
með „egypskt eldhús" láta lítið
yfir sér. Dæmið þá eftir matseðli,
sem er blanda af þjóðarréttum,
með tyrknesku, líbönsku, grísku,
ítölsku og frönsku ívafi. Þjóðar-
bjórinn er „stella“ — yfirleitt góð-
ur. Egypsku matarvínin eru miklu
ódýrari en þau innfluttu, en ekki
eins góð. Ekkert áfengi er fram-
reitt í egypskum flugvélum — trú-
arlegt! Egypskt kaffi er þykkt og
svart að tyrkneskum sið. Matur
er yfirleitt mjög góður, aðeins ber
að gæta sín á fæðinu í Nílarfeijun-
um, eh stundum eru ílát og græn-
meti skolað upp úr Nílarvatni
(inniheldur bakteríur, sem við
þolum illa).
Ljósasýning við pýramídana, á
ensku, er kl. 7.30 mánudaga,
miðvikudaga og laugardaga. Yfir-
leitt taka aðeins hótelaverslanir
greiðslukort. Bankar eru í stærri
hótelum. Skiptið ekki of miklu í
egypsk pund. Geymið skiptikvitt-
anir til að geta skipt aftur á flug-
velli við brottför. Tollfijálsar flug-
vallabúðir taka ekki egypsk pund!
Veljið hægrihandarsæti í flugvél-
inni til að sjá yfir pýramídana!
Vegabréfsáritun á Kaíróflugvelli
við komu, getur tekið smátíma,
leiðin upp á hótel getur verið
tímafrek vegna umferðar — en
„malesh" eins og Egyptar segja
alltaf -ekkert vandamál — Egypt-
ar eru hjálpsamir og vingjarnlegir
við ferðamenn og þjónustan er
frábær.
Drottningardagur
inn í Amsterdam
Amsterdam er borg fúll sér-
kenna. Hún er paradís þess sem
hefúr gaman af því að snuðra
uppi litla áhugaverða staði og
atburði, sem hvarvetna er að
finna á torgum sem þröngum
húsasundum. Hér er ekki ætl-
unin að segja frá neinu slíku,
Drottningardagurinn í Amst-
erdam er atburður sem ekki fer
framhjá neinum, sem staddur
verður í borginni 30 apríl nk.
Dagurinn dregur nafn sitt af
því að þá er haldið upp á afmæli
Júlíönnu drottningar, en hana
hafa Hollendingar ætíð metið ofar
öðrum þjóðhöfðingjum sínum. Það
er ekki gott að lýsa með saman-
burði við önnur hátíðahöld, hvern-
ig drottningardagurinn er. Bjór-
veislur í Þýskalandi, „karnival",
17 júní og fleiri hátíðir, þar sem
fólk kemur saman úti undir beru
lofti ná hvergi að verða svipuð
fyrirbæri.
Fyrir útlendan áhorfenda, sem
skemmt hefur sér nokkrum sinn-
um á þessari hátíð er líkt og Hol-
lendingar hafi lagt höfuðin í bleyti
og íhugað vandlega hvað vera
ætti til skemmtunar á þessum
degi. Eftir nákvæma íhugun kom-
ust þeir svo á þá skoðun, að best
og skemmtilegast væri að hafa
fríverslunardag! Það er kannski
ekkert skrítið að sú þjóð, sem
talin er til brautryðjenda þess
efnahagskerfis, sem við búum við
og kallað er kapítalismi, skuli vilja
versla öðru fremur. En það er
stórbrotið að sjá það birtast í þess-
ari mynd!
Strax fyrir hádegi eru allar
götur fullar af fólki, sem býður
varning til sölu. Það hefur breytt
úr sér á gangstéttum eða slegið
upp borðum. Það leggur ekki að-
eins undir sig miðbæinn, heldur
er engu líkara en að allar gang-
stéttir séu fullar af varningi út í
ystu úthverfi! Úrvalið er jafn fjöl-
breytt og fólkið sem býður vörurn-
ar. Þarna má sjá allt frá litlum
börnum, sem sitja á stéttinni með
Andrés önd blöðin sín, upp í
skuggalega náunga í glansfatnaði
með sólgleraugu, seljandi leður
eða annað dýrindi fyrir lítinn p'en- ;
ing. „Alveg örugglega nýstolið",
hugsar íslendingur, sem hefur
fengið sinn skammt af reyfara-
lestri!
Og svo flæðir fólksstraumurinn
um göturnar, þeir borgarbúar,
sem kannski fengu ekki pláss á
gangstéttunum þetta árið og fjöldi
ferðamanna, sem vill taka þátt í
þessum einstæðu hátíðahöldum.
Óll hótelherbergi eru bókuð fyrir
mörgum mánuðum. Stemmningin
er einstök. Allstaðar hljómar tón-
list, stórar og litlar hljómsveitir
þenja ýmiskonar hljóðfæri á götu-
hornum eða eru á ferð í mann-
hafinu og bjórinn flýtur í stríðum
straumum. Veitingamenn eru
komnir út á götuna og oft má sjá
fólk, sem situr á bjórkassa og
selur bjór og snafs fyrir lítið, ef
skemmtilegar samræður fylgja.
En mottóið er að leggja sem mest
af mörkum til að skapa þetta
skemmtilega andrúmsloft, glað-
værðin og elskulegheitin sem
fylgja kaupunum og röltinu.
Þannig líður dagurinn. Við
I
Unglingar í Amsterdam safiiast gjarnan saman við þjóðarminnis-
merkið.
hvert fótmál er eitthvað nýtt að
sjá eða heyra. Þegar dagurinn fer
að eldast, liggur straumurinn
hægt og rólega inn á krár og
veitingahús, þar sem haldið er
áfram að skemmta sér fram á
rauða nótt undir sömu formerkj-
um og á götunni fyrr um daginn.
Það sem greinir Drottningardag-
inn frá öðrum útihátíðahöldum er
hversu fullkomlega sjálfsprottið
allt virðist vera, sem þar gerist
og hversu fjölbreytt það er. Amst-
erdam breytist þennan dag í eitt
allsheijar „party“ og útimarkað.
Haraldur Ingi Haraldsson
Þar rís egypskt landslag
upp úr vefstólunum
Harrania þorpið í útjaðri Kaíró var á að Iíta eins og flest
egypsk sveitaþorp. Fólkið er bláskínandi fátækt — fast í
umhverfi, gömlum atvinnuháttum og trúarlegum siðvenjum.
En þorpið var öðruvísi. Þar hafði gerst kraftaverk. Ramses
Wissa Wassef, listamaður og mannvinur, var búinn að ná
íbúunum upp úr sárustu fátæktinni — með því að trúa á
sköpunarmátt einstaklingsins — með því að stofna skóla fyr-
ir þorpsbúa, þaðan sem spruttu frumleg, einstæð listaverk,
á heimsmælikvarða!
„Fyrst og fremst frumleiki
þeirra, sem skapa þau. Krakkarn-
ir koma hingað úr þorpinu 6-8
ára. Við förum með þau í skoðun-
arferðir, í eyðimörkina, í vinjarn-
ar, út að sjó, til Kaíró — tölum
við þau á eftir, en gætum þess
að hafa aldrei áhrif á þeirra sjálf-
stæðu sköpun — kennum þeim
aðeins að vefa og velja liti í mynd-
irnar. Fyrsta kynslóð nemenda er
búin að vera í skólanum í 40 ár
og margir þeirra orðnir heims-
þekktir listamenn. Við aðstoðum
Þorpið er eins og flest egypsk sveitaþorp, en samt er það öðruvísi.
Wassef-skólinn blasir við hand-
an við þorpið — hvítkalkaðar
húsaþyrpingar með hvolfþökum,
í gömlum, arabískum stíl, umlukt-
ar pálmatijám, skrautblómum og
grænum gróðri. Lífsglaðir krakk-
ar á öllum aldri hlaupa um í opn-
um húsagöngum, að leika sér með
steina eða í parís. Undir hvolfþök-
um eru litlir strákar í óðaönn að
bera leirker í og úr brennsluofnum
— litlar stelpur og fullorðnar kon-
ur í litskrúðugum kjólum sitja við
vefstóla. Og undan skyttunum
birtist egypskt landslag, í öllum
regnbogans litum, moskur og
mínarettur, úlfaldar og asnar,
blóm og pálmatré, hús, fólk og
dýr, eða sól og sandur, Nílarvatn
og íjölbreytt líf. Aldrei hafa nokk-
ur teppi haft slík áhrif á mig. Ég
spyr dóttur listamannsins og for-
stöðumann skólans, Maysu
Youssef Mostafa, hvað einkenni
þessi teppi?
líka við batik og leirkeraiðn.
Vinnutíminn er ekki tímabundinn
— nemendur mega koma og fara
að vild og er borgað eftir verkefn-
um. Við erum hér eins og ein fyöl-
skylda og allir velja sér verkefni,
eftir því sem hugur þeirra stendur
til. Skólinn hefur eflt lífsgleði og
framtíðarvon hjá þorpsbúum —
aðeins linað á viðjum fátæktar og
strangra lífsvenja."
Og þeir sem aðhyllast garðrækt
Sjá næstu síðu.
Maysa Youssef Mostafa, dóttir hins látna listamanns, Ramses
Wissa Wassef, stofnanda samnefnds skóla — í skólagarðinum.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 22. APRiL 1989 15