Lesbók Morgunblaðsins - 27.08.1983, Blaðsíða 7

Fyrir vígslu Skálholtskirkju fór höfundur kvœðisins í Skálholt með Herði
Bjarnasyni, arkitekt. Upp úr því orti hann frumgerð Skálholtskvœðisins, sem
flutt var í veizlu þáverandi kirkjumálaráðherra Bjarna Benediktssonar og Sig-
ríðar Björnsdóttur, að ósk þeirra. Kvæðið var síðan birt í Lesbók.
Nú hefur höfundur breytt kvæðinu, sleppt sumu en ort annað upp, og var það
svo breytt flutt í Skálholtskirkju að tilhlutan biskups, herra Péturs Sigurgeirs-
sonar, á tuttugu ára afmœlishátíð kirkjunnar. Þessi endanlega gerð kvœðisins er
birt hér, eins og höfundur hefur gengið frá henni og hún var flutt í Skálholts-
kirkju 24. júlí sl.
Matthías Johannessen
í Skálholtskirkju
i
Úthafsblá við bjartar nætur
blundar jörð í fangi þínu.
Hafið laugar landsins fætur.
Lifnar sól í brjósti mínu.
Tíminn grær sem tún úr vori,
tindótt fjall með djúpar rætur.
Ber mér unaðsilm úr spori
altarið í brjósti þínu.
Lithverf orð í ljóssins gluggum
leita skjóls í auga mínu.
Aftanröðull roðar fjöllin
rökkurblá af þögn og skuggum.
Geislar fylla vori völlinn.
Vaknar dagur, gengur fetið
inn í landsins ljósu grímu,
logar nótt við strengblá fjöllin.
Fyrri tíða harmahretið
hverfur fyrir morgunskímu.
II
Eg hef setið undir skuggum
altaris á hljóðu kveldi,
laugað augu í ljóssins gluggum,
lifna þau af fornum eldi
enn við glóðir geymdra sagna.
Gamlir tindar sveipast feldi
langra skýja, lóur þagna
ljósan eftir sumardaginn,
þannig mun ég þögull bíða
þín er myrkrið hylur æginn,
heita á þínar hurðir, fela
himni þínum nótt og kvíða.
Leggst hún yfir land sem héla
langmyrkvuð á tind og heiðar
nóttin hinzta, kemur kaldur
kyrkingur í holt og mela.
Hestur vor til heljar skeiðar,
hvítfyssandi öldufaldur.
Leita ég þá lífs í þínum
ljúfa faðmi, kirkjan góða,
fel þér veikt af vörum mínum
vænglaust orð í stuðlum ljóða.
Landið veitir vini sínum
verðugt skjól og moldin hljóða.
III
Sé ég hendur manna mynda
meginþráð að himnastóli,
lýsa milli ljósra tinda
langeldar frá Öskuhóli,
liðnar aldir líf sitt binda
lofi og dýrð í herrans skjóli.
Margt var áður orð í meinum
undir grænum blómavanga
eins ogflögri fugl á steinum
friðlaus þar sem kjörrin anga
eða lifni lauf á greinum
lífsins eftir vegferð stranga.
Stígur bæn til himinhæða
heit og sterk sem brenni eldar
þegar sár und þyrnum blæða,
þínar vonir ofurseldar:
þú munt kirkjan góða græða
gömul mein er daginn kveldar.
IV
Enn skín sól við eggjar fjalla
eins og bros við hraun og steina,
lífsins sól og svarið eina,
sólarljós of veröld alla
eins og fugl á fingrum greina
flögrar það við gróna veggi.
Fyrrum átti eg fjöll og leggi
feigðarlaust að mínum vinum
núna guð á grýttum slóðum,
guðs míns fylgd í éli og hreggi
eins og kuli af háum hlynum
hvíslar hann í sólarljóðum.
V
Þú ert kirkja máttug móðir
mildileg og hrein á vanga,
þú ert blóm sem blíðust anga,
blessun yfir lönd og þjóðir,
þú ert styrkust hönd af hæðum
himnaguðs og lífsins brúður.
Hlusta land er hljómar lúður
helgra tíða í sögn og kvæðum;
hlusta þegar kirkjan kallar
kliðmjúkt eins og fugl á engi,
hver á fegri fiðlustrengi
fölum þegar degi hallar?
þá er gott að heyra hljóma
helgra orða vers og bænir
þegar dauðans dimma rænir
dagsins sól og fjallablóma;
hlusta enn á horfnra alda
hljóðan nið frá Skálholtsstóli,
gnæfir hún á grænum hóli
göfug móðir landsins kalda.
Móðir græð þú mein og kvíða
minnar þjóðar á villudögum,
lif í fólksins ljóði og sögum
lifandi orð og sólin blíða,
glæsileg og rauðust rósa
regn á þurrum akurlöndum,
melgresi á svörtum söndum,
sólarbirta á meðal ljósa,
þú ert kirkja mildust móðir
mun ég þína vegi ganga
seinna er ég legg í langa
lestarferð á huldar slóðir.
Júlí ’63 — nóv. ’82,
Ljósm. Ólafur K. Magnússon.