Lesbók Morgunblaðsins - 18.08.1979, Side 9
lausnir, og hjólin sem hlutu verðlaun
og viðurkenningar, eru verulega frá-
brugðin venjulegum reiðhjólum. Sam-
eiginlegt einkenni á verðlaunahjólum
er, að þau eru fyriferðarlítil, hægt að
brjóta þau saman. Fljótt á litiö virðast
þau frumstæðari smíði en reiöhjól af
fallegustu gerð.
Fyrstu verðlaun hluat Juan Szum-
owski, enskur arkitekt af pólsk-
argentískum uppruna. Það er ákaflega
einfalt og hægt að brjóta þaö svo
kyrfilega saman, aö það kæmist í
ferðatösku. Leggst þá annaö hjólið
utan á hitt eins og sést af meöfylgjandi
mynd. Teinafelgum er fórnað vegna
þess að heil plata í staöinn er margfalt
einfaldari í framlelðslu. Teinafelgur eru
léttar og fallegar, en á þeim er flókin
smíði, sem byggir á handavinnu.
Hjólin, sem fengu fyrstu og önnur
verðlaun eru bæöi úr plasti að verul-
egu leyti, sem hefur augljósa kosti, þar
sem plast ryðgar ekki og liturinn er
|astur í efninu. En bent var á, að plast
er einmitt unnið úr efnum, sem byggja
á olíu og heldur þótti þaö lakara.
Auövelt er að koma hjólum af þessu
tagi fyrir í farangursrými bíla og gæti
hugsast að margir vildu hafa slíkt hjól í
bílnum, leggja honum í þægilegt bíla-
stæði utan viö miðborgarkjarna og
fara síðan ferða sinna um borgina á
hjólinu.
tan og hlutu önnur verölaun. Hjóliö
>tt barnaleikfang, en þaö er úr plasti
> saman.
Miklu hugviti hefur verið beitt til
þess aö orka mannslíkamans nýtist
sem bezt, en ekkert hefur komið fram,
sem líklegt er aö geri keðjudrifiö
gamalkunna úrelt. Ókostlr þess ér
óþrifnaður, sem stafar frá smurningi,
en sé það illa smurt, slitnar það fyrir
tímann og gerir átakiö erflöara. Til-
raunir hafa verið geröar með drifsköft,
en þau eru orkufrekari. Verölaunahjól-
in eru aftur á móti meö lokuöu
tannbelti, sem óþrifnaöur stafar ekki
af. Einum uppfinningamanni datt í hug
til orkusparnaöar, aö búa hjóliö stál-
fjöður, sem hjólið trekkti sjálfkrafa
upp, þegar hjólreiöamaöurinn heml-
aöi. Upptrekkt fjöðurin átt síöan að
ýta honum af staö á nýjan leik.
Duesei
árgerð
1933
Kannski veröa allir bflar
safngripir bráöum, unz sú orka
finnst, sem leysir af olíuna.
Langt er þó síðan fariö var að
safna bílum og sjaldgæf eintök
eru seld fyrir svimandi háar
upphasðir. Fyrir 50 árum voru
framleiddir í takmörkuöu upp-
lagi nokkrir bílar, sem þykja
ákaflega eftirsóknarverölr, en
enginn þó eins og Duesenberg J
af árgerð 1929. í þá daga
keyptu þennan bíl meirl háttar
stórvesírar, kvikmyndastjörnur
þar á meöal. Þá þótti nú aldeilis
fengur í að aka á Ford, sem
kostaöf 400 dali fyrir sleftum 50
árum. Aftur á mótl kostaði
Dusenberg þá 14.000 dali. Trú-
lega er hann núna ásamt með
hinum ítalska Bugatti, dýrasti
bíll, sem hugsanlegt værl aö
kaupa fyrir peninga, en enginn
er falur svo vitaö sé og verðiö
þar af leiðandi ekki til umræöu.
Sá Duesenberg sem hér sést er
í framúrskarandl ásigkomulagi,
rétt eins og hann væri nýkominn
út úr verksmlöjunni. Bíllinn er
búinn 8 strokka, 265 hestafla
vef og útblástursgreinarnar
liggja í börkum út úr vélarhús-
inu, en varadekkinu komlö fyrir
utan á hliölnni eins og þá
tíðkaðlst.
Pierce
Arrow
árgerð
1933
Sjaldgæfur og eftirsóttur safngrlpur, þótt ekki jafnist
hann á við Duesenberg. Smáatrlöi, sem þóttu eöalfínt,
var styttan af bogmanninum yflr vatnskassanum. Hér
hafa oröiö þáttaskil miöaö viö Duesenberg frá því fyrir 4
árum áður: Straumlínan er komln til sögunnar. En þaö er
fallega unniö úr henni og Pierce-Arrow minnir talsvert á
Rollsinn frá sama tíma. Veröið var nokkru lægra en á
Duesenberg, eða aöelns 10.000 dallr. Pierce-Arrow var
búinn 175 hestafla, 12 strokka vel. Fyrst og fremst vakti
þó útlitlö athygll og þóttl mjög framúrstefnulegt.