Lesbók Morgunblaðsins - 23.06.1979, Blaðsíða 14

Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
7 tHFlÐ uim RNO- VARf- 5flM- HLT. 'AÍ.- t.e.c-
3 k 5 A MAN M$ RuTjr i N a V A n S
. /A Wf "o R T Ft o £> gÆrri á F h C*S> T ú
L U s L L >
A -Jry VA8*1 II Ít-ÆM A ' 1 IX 0 L-
Söt''' UfA b m U M Cktziu NAFH V 1 N N A tiXw V £> A
Sfltf' 8AH0 ’r S i 5£t7fl t'-KAHt KLur.vn Ö L A iKMT-T- U N a A fo'/JM L A ID
l«-C- IC F 'o L í i>. HB/C N "A R FR- ítok A u 5 U N A
'K'p- * «tex U Mi A L U R L 'iF- FÆ« 1 L pý'C- U M E Ð L U NI Kflf?L pý'M S
roTfl LoFfl R A N l R 'p Ad A 1 1 t í»m- H N
Jflm- HLT. L N tytRpi Brvo. N iíits ifVuMta £. A á. A N Ku-m íto- STRpl N A A A 1
VlÐ' AflO' B N N VliAK « A 0. A N ÍKgeiti- f rft FOfl A N 0. A N N
0. KS A u R rutLi 3 oeft A N r> A R (AKlHlT. trnut. t€Kf>l N £ I N
1—?> Sr*ruR U M F e R f> flKAMV HturAUM /trn / L / N A *<° V* N
K L V S s 1 6tO- JT«.t> 'o N A N A itf' A N I
■VGeu. 'A L F 1 ■ r 'o M A N jAtAHtr. SriuK N' M Æ R I N
Sauðnautin spekjast fljótt og veröa mannelsk.
Hér sjóst sauönautin tvö, sem inn voru flutt frá
Noregi og höfö í fyrstu í Skorradal. Þau drápust
bæöi eins og Grænlands-sauönautin.
GOTTU leiðangurinn
auövelt, því sauönautin voru oröin
mannelsk og löbbuöu gjarna til
Vigfúsar og þeirra félaga. Aftur á
móti voru þau eitthvað styggari viö
ókunnuga. Eftir eina eöa tvær vikur
var þeim ekiö austur í Gunnarsholt,
sem þá var komið í eigu og umsjá
ríkisins, — þar var þeim sleþpt á tún.
Þá var mikil landeyöing í Gunnars-
holti af völdum sandfoks og lítið um
afdrep fyrir dýrin. Menn tóku eftir því
aö þau litu ekki viö töðugresi á
túnunum, en sóttu í móana og virtust
yfirhöfuð ekki hafa í sig. Samt var
ekkert gert annað en halda þeim
þarna innan giröingar í umhverfi og á
gróöri, sem hefur áreiöanlega verið
þeim mjög framandi. Menn sáu hvert
stefndi og Kristján skipstjóri og
Þorsteinn Jónsson tóku sig til og
gengu á fund Tryggva forsætisráð-
herra og kváöust uggandi um hag
dýranna þar austurfrá. Tryggvi
kvaöst aftur á móti ekkert geta gert.
Sauðnautin fóru aö drepast strax
um haustið og í innyflarannsóknum,
sem Níesl Dungal prófessor geröi,
kom fram aö orsökin var einfaldlega
næringarskortur. Svo rótslitin voru
þau úr sínu eöfilega umhverfi, aö
þarna gátu þau ekki lifað. Annað mál
er hvaö gerzt heföi ef sauönautin
heföu þess í staö fengið aö fara frjáls
feröa sinna á fjöllum og öræfum.
Þeim félögum í Eiríki rauöa þótti
sem of mikið heföi veriö haft fyrir
sauönautunum til þess aö öll tilraun-
in væri látin fara út um þúfur fyrir
handvömm. Þeir vildu ekki gugna
eða sleppa taki á hugmyndinni og
keyptu tvö sauönaut til viðbótar frá
Noregi veturinn 1929—30, — kvígu
og tarf. í fyrstu voru þau höfö uppi í
Skorradal og virtust þau una sér vel
þar. Veturinn varö snjóþungur og
vildi þá svo illa til aö bolinn fór niöur
um snjóhengju og haföi aðframkom-
inn af sulti étiö mold, þegar hann
fannst. Drapst hann litlu síöar. Kvíg-
an var síöan flutt austur í Gunnars-
holt og þar biöu hennar sömu örlög
og hinna sauðnautanna. Lauk þess-
um tilraunum þarmeö.
Hvað varð um Gottu?
Gotta haföi staðiö sig vel í leiö-
angrinum og þolaö með prýöi hörö
átök viö ís og stórsjó. Verður aö
teljast viö hæfi og minnst sé að
lokum þessa ágæta farkosts, sem
byggður var í Faxe í Danmörku áriö
1916. Gotta var 35 lestir, 16,86 m á
lengd og búin 75 hestafla
Seffle-mótor. í fyrstu hét skipiö
Sigurður I.; var gert út frá Reykjavík,
og átti aö fiska meö troll, en þaö
gekk illa. Áttu menn erfitt meö aö
hífa upp trollið vegna þekkingar-
skorts og lélegs búnaöar. Eigandi
skipsins var Árni Böövarsson rakari
og útgeröarmaöur í Vestmannaeyj-
um og leigöi hann Eiríki rauöa skipið
til Grænlandsfararinnar.
Þröskuldur á heimleiöinni. Hér er
reynd að ráöast á ísspöngina meö
handverkfærum — en aö lokum
opnaöist hliö af sjálfu sér og skipverj-
ar önduðu léttar.
Gotta var gerð út til fiskveiöa frá
Eyjum og oftast á troll. Hún bótti
gott skip og var í ágætu lagi, þeqar
hún var dæmd til eyöileggingar.
Reglur mæltu svo fyrir, aö skip yröi
aö brenna eöa eyöileggja til þess aö
hægt væri aö fá fyrirgreiöslu hjá
opinberum aöilum vegna nýrra
skipakaupa. Betur heföi Gotta hafn-
aö á sjóminjasafni og átti hún betri
málalok skiliö ekki síður en sauö-
nautin, sem hún bar heilu og höldnu
til landsins.