Lesbók Morgunblaðsins - 30.09.1973, Blaðsíða 11

Atlantis
Landiö týnda
lifandi þjóðsaga
í margar aldir hafa vísindamenn, sagnfræð-
ingar og fornléifafræðingar verið að leita að
týndu landi, Atlantis. í nýrri bók er gefið til kynna
að það sé nú loks fundið. Til gamans má geta
þess að íslendingi, dr. Sigurði Þórarinssyni var
boðið á stórt þing fornleifafræðinga um þetta.
mál, þar sem öskulagarannsóknir hans geta orðið
að miklu liði við sönnun þess, að Atlantis hafi
horfið í sprengigosi, eins og vísindamenn halda^
nú fram.
Uppskeruhátfð Minoa á Knossos á
Krft um 2000 f. Kr.
liHarðir jarðskjálftar og
flóð riðu yfir og á einni
hörmunga nóttu og ein-
um hörmungadegi sukku
allir vopnfærir menn
ofan í jörðina, og eyjan
Atlantis hvarf á sama
hátt í djúp hafsins. Þess
vegna er engum fært um
þetta hafsvæði, þvf þar er
botnlaus pyttur...“
Þessi margra alda
gömlu orð gríska heim-
spekingsins Platos hafa
sent hvern leiðangurinn
á fætur öðrum af stað i
leit að lausn einhverar
mest spennandi ráðgátu
á sviði fornleifafræði,
sem til er. Hvar er týnda
landið Atlantis nákvæm-
lega að finna? Meira en
5000 bækur og tugir
þúsunda blaðagreina
hafa verið skrifaðar um
þetta efni. Að minnsta
kosti einn vísinda-
leiðangur — sem brezki
liðþjálfinn Fawcett
stjórnaði fyrir 30 árum
— fór inn í frumskógana
við Amazonfljót í leit að
Atlantis og spurðist
aldrei til hans.
.Þjóðsagan um Atlantis
deyr miklu hægar en
þetta goðsagnaland gerði
sjálft. Nýlega kvað þing
brezkra blaðamanna upp
úr með það að grein, sem
sannaði endurfund At-
lantis, yrði miki-
vægasta greinin, sem
blaðamenn gætu
nokkurn tíma vonast
eftir að fá að skrifa. Sú
fregn yrði enn meira
yfirþyrmandi en jafnvel
endurkoma Krists, að
mati þessara blaða-
manna. Svo mjög hrífur
hið óþekkta hugann, að
umhugsunin um að finna
hvers staðar á hafsbotni,
altekur ímyndunaraflið
ennþá svo mjög að fátt
kemst þar í samjöfnuð
við, jafnvel á öld þegar
búið er að senda menn til
tunglsins.
Fram til þessa dags
hefur ekki tekizt að
þekkja Atlantis né finna
því stað á jörðinni. Fjöldi
vísindamanna hefur
safnað haugum af and-
stæðum sönnunargögn-
um til að „staðfesta óum-
deilanlega" hvar þetta
dularfulla land er, ýmist í
Suður-, Vestur- eða Norð-
ur-Afríku, á Azoreyjum,
Kanaríeyjum, í Pale-
stínu, Kákasus, á Ceylon,
Spitsbergen, á íslandi,
Krít, f 13 þúsund feta
hæð í Andesfjöllum og í
nokkurra mílna fjarlægð
frá Helgólandi i Norður-
sjó. Mannféiagsfræðing-
ar hafa talið Atlantis
upphafsstað bæði
spænsku og ítölsku
þjóðanna, og einn af
leiguheimspekingum Hit-
lers reyndi jafnvel á
þriðja áratug aldarinnar
að rekja uppruna Aría-
kynstofnsins aftur til
hins dýrðlega Atlantis,
og staðsetti þá eyjuna
skammt undan strönd
nasistaríkisins.
Fyrir fáum árum voru
hvorki meira né minna
en þrír rándýrir
leiðangrar i einu að leita
að leifum Atlantis, sinn á
hverjum staðnum í
veröldinni, en árangurs-
laust. Djúpsprengjum og
bergmálsdýptarmælum
var beitt á hafsbotninn
nálægt Azoreyjum. Af-
komandi Leos Trotskys
var að kafa á hafsbotni
við Bermudaeyjar í leit
að týnda landinu. Og
brezka rannsóknaskipið
Discovery II var að kort-
leggja Galiciubankann,
ávalan bratta, 20 mílna
langan hæðarhrygg á um
400 feta dýpi í Atlants-
hafinu, undan strönd
Spánar, þar sem enn ein
sagan segir, að þetta
týnda land hafi verið.
Margir , sérfræðingar
leggja mikið upp úr því,
að Atlantis hafi verið í
Atlantshafinu og halda
þvf fram, að þar sé að
finna skýringu á því hve
menning forn-Egypta
líktist merkilegri
menningu ýmissa
Ameríku-Indjána —
einkum bygging píra-
mída, sem þeir gerðu á
sama hátt.
En núna koma tveir
vísindamenn og halda því
ákveðið fram, að Atlantis
hafi alls ekki verið
Atlantshafinu, heldur
hafi það verið eyja út af
strönd Grikklands.
nýrri bók eftir þá
„Atlantis, sannleikurinn
að baki þjóðsögunnar1
eftir A.G. Galanopoulos
og Edward Bacon. er
mjög sannfærandi hátt
haldið fram að hið upp
runalega Atlantis sé
í rauninni eyjan Sant-
orini, 78 milur norð
Sjá næstu síðu.