Lesbók Morgunblaðsins - 08.09.1968, Blaðsíða 5
og þegar ég ætla að setjast niður eftir
hálftíma og hvíla mig, verður hann óþol-
inmóður og teymir mig burtu.
Ég kann ekki að dansa. Hann kann
það.
Ég kann ekki að vélrita. Hann kann
það.
Ég kann ekki að aka bíl. Og þegar ég
fer fram á að læra á bíl, neitar h-anin
blákalt. Hann segir, að ég geti alls ekki
lært á bíl. Ég held, að hann vilji, að ég
sé háð honum í einu og öllu.
Ég kann ekki að syngja og hann kann
Iþað. Hann hefir baritónrödd. Hann
hefði getað orðið frægur, ef hann hefði
lært að syngja.
Hann heifði getað orðið hljómsveitar-
stjóri, ief hann hefði numið tónfræði.
Þegar hann hlustar á hljómplötur, stjórn
ar han’i hljómsveitinni með blýanti. Um
leið vélritar hann og svarar í símann.
Hann er einn af þeim, sem geta gert allt
í einu.
Hann kennir, og ég held, að hann
geri það vel.
Hann hefði getað lagt stund á hvað
sem cr. En hann sækist aldrei eftir
starfi, sem hann hefir ekki með hönd-
um. Ég hefði aðeins getað framkvæmt
eitt, starfið, sem ég valdi og ég hefi
lagt stund á næstum frá barnæsku. Ég
sækist heldur aðdrei eftir neinu öðru
starfi: enda hefði ég ekki getað gert
neitt annað.
Ég skrifa skáldsögur, og ég vann í
nokkur ár hjá bókaútgáfu. Verk mín
voru hvorki góð né slæm. Samt held ég,
að mér hefði hvergi vegnað vel nema
þar. Ég var í vinfengi við húsbónda
minn og starfsfélaga. Ég fann að án
þessa vinfengis hefði ég örmagnast og
gefizt upp við ritstörfin.
Mig dreymdi lengi um að fá að skrifa
fyrir kvikmyndir. En mér bauðst aldrei
tækifæri, eða ég kunni ekki að verða
mér úti um það. Nú hef ég fyrir löngu
misst alla von um að skrifa fyrir kvik-
myndir. Á sínum yngri árum samdi hann
fyrir kvikmyndir. Hann skrifaði líka
sögur. Hann hefir gert allt, sem ég hef
gert og mikið meira.
Hann kann að slá fólki gullhamra, og
sérllagi gömlum hefðarfrúm. Sjálfsagt
hefði hann orðið ágætur leikari.
Eitt sinn söng hann í leikhúsi í Lond-
on. Hann var Job. Hann þurfti að
leigja sér kjólföt, og þarna stóð hann, í
'kjólfötum, við einhvesr konar lespúlt,
og söng. Hann söng orð Jobs, eða öllu
fremur tónaði. Ég sat í stúku, dauð-
skelkuð. Ég var á nálum um, að honum
fipaðist, eða þá að hann missti niður
um sig buxurnar.
Hann var umkringdur körlum og kon
um í kjólfötum, sem voru englar og ár-
ar og aðrar persónur í Job.
Hann gerði mikla lukku, og menn
kepptust um að hæla honum. Ef ég hefði
borið skyn á tónlist, hefði ég elskað
hana af lifi og sál. En því miður skil
ég hana ekki, og þegar hann tekur mig
með sér á tónleika, verð ég viðutan og
annars hugar. Eða ég steinsofna.
Mér þykir gaman að syngja. Ég kann
ekki að syngja og er vita laglaus, samt
syng ég stundum, þegar ég er alein, en
mjög lágt. Ég veit, að ég syng falskt, af
því að mér hefir verið sagt það, rödd
mín hlýtur að hljóma eins og kattar-
'breim. En sjálí hef ég enga hugmynd
um það, og ég skemmti mér konunglega,
þegar ég syng. Ef hann heyrir til mín,
stríðir hann mér, hann segir, að söng-
ur minn sé eins konar æðri tónlist, sem
ég hafi fundið upp.
Þegair ég var l'ítiil ra'uiaði óg gj'armam
lög, sem ég sarndi sjálf. Það voru lang-
dregin skelfileg hljóð, sem komu mér
til að tárast.
Sú staðreynd, að ég ber ekki skyn á
málaralist og höggmyndalist , veldur
mér engum sársauka, en það særir mig,
að ég skuli ekki bera Skyn á tónlist,
af því að ég finn, að sál mína þyrstir í
tónlist. En við því er ekkert að gera,
ég get aldrei skilið tónlist, og aldrei
©lskað hana. Þegar ég heyri tónlist, sem
Framh. á bls. 12
Eins og algengt er um eiginkonur frægra manna hefur
Coretta Scott King alltaf látið sér vel líka að hverfa í
skuggann me'ðan hinn þekkti eiginmaður hennar — Martin
Luther King Jr. — ferðaðist, talaði og vann allt að því
sleitulaust að framþróun borgaralegra réttinda í Banda-
ríkjunum.
Frú King, sem er yfirlætislaus og mjög trúuð kona áleit,
að hennar hlutverk væri fyrst og fremst það að vera
eigmkona, húsmóðir og móðir fjögurra barna þeirra
hjóna: Yolanda 12, Martin 7, Dexter 7 og Bernice 5 ára.
Þó var málstaður eiginmannsins henni svo hjartfólginn,
að eftir því sem börnin urðu eldri tók hún æ virkari þátt
í því að hrinda í framkvæmd eigin áætlunum. Hvenær
sem færi gafst fór hún með Dr. King í umfangsmiklar
baráttufer’ðir — og bæði hlökkuðu þau til, þegar fjöl-
skyldan gat öll sameinast á heimili þeirra í Atlanta,
Georgia. Það voru þó tiltölulega sjaldgæfir atburðir, auð-
vitað, því að miklai' annir héldu honum langdvölum að
heiman.
Því var það kaldhæðnislegt, að 4. apríl 1968, þegar frú
King barst fregnin um að maður hennar hefði verið myrt-
ur af óþekktum launmorðingja í Memphis, Tennessee,
voru hún og börn hennar á AtlantaflugvelHnum og biðu
þau eftir flugi til Memphis til móts við Dr. King.
Næstu daga, me'ðan felmtri slegin þjóð sameinaðist í
sorg vegna dauða hins heimskunna þjóðar- og trúarleið-
toga, kom frú King oft fram í sjónvarpi og blaðamynd-
um. Var hún þá ógleymanleg ímynd sjálfstjórnar og virðu-
legrar sorgar, en jafnframt bar framkoma hennar vott um
óhagganlega trú á, að hugsjónir Dr. Kings mundu að
lokum rætast. Margir, sem á horfðu héldu því fram, að
á þessum erfiða tíma og sérstaklega í eldraun útfarar-
dagsins hafi frú King ótvírætt sýnt sömu einlægni og ein-
drægni sem svo mjög einkenndi Hf manns hennar.
Coretta King hefur verið köUuð „eyland einlægninnar
í miðstöð hringiðunnar.” Dr. King sagði oft um konu
sína: „Hún er hugrekki’ð mér við hlið.“
Einlægnin og hugrekkið kom greinilega í ljós daginn
fyrir útförina, þegar hún tók þrjú elztu börnin með sér
á staðinn þar sem faðir þeirra lét lífið og gekk hún svo
í hans stað fyrir fylkingu þeirra 20.000 alvörugefinna
göngumanna, sem fóru um miðstræti Memphisborigar.
Gangan var hvort tveggja í senn til minningar um Dr.
King og upphaf nýs og athafnameira forystuhlutverks
.ekkju hans í borgarahreyfingunni.
„Þið öll, sem trúðuð á það er Martin Luther King
barðist fyrir,“ sagði frú King í ávarpi, sem var hápunktur
göngunnar „verðið að sjá til þess a'ð andi hans deyi aldrei.“
Dr. King hefði viljað, að hún kæmi til Memphis til
þess að framkvæma verk hans þar, sagði hún og bætti
við: „Mér hefur alltaf fundizt, að aUt sem ég gæti gert
til að létta honum framkvæmd verksins mundi ég gera
með glöðu geði. Það er hið minnsta, sem ég gæti gert
fyrir hann.“
,,Þrjú af fjórum börnum okkar eru hér í dag og þau
komu einnig af því að þau vildu vera hér......
„Við eiskuðum hann mjög mikið og við vitum, að andi
hans deyr aldrei."
í 15 ára hjónabandi sagði frú King, að trúin á hugsjón
manns hennar um þolinmæði og ofbeldisleysi hefði sífellt
endurnýjast. I trúarsannfæringu hans var hún honum
einnig einhuga.
„Ómögulegt er,“ sagði systir hennar, „fyrir þann, sem
ekki er sjálfur innilega trúaður að skilja hvernig fjöl-
skyldan hefur tekið missi ástvinarins, eiginmannsins og
föðurins."
Daginn eftir útför Dr. Kings gaf borgarréttindastofn-
unin, sem hann stofnaði og veitti forstöðu (Hi'ð Kristilega
Forystusamband Suðurríkjanna) út þá yfirlýsingu, að frú
King hefði verið tekin í stjórn sambandsins — vottur
þess, að hún ætti í vændum áhrifahlutverk í framtíðinm.
Væri slíkt í fullu samræmi við þá óbrotnu venju frú
King að þjóna öðrum án eigingirni. „Alla æfi mina,“
sagði hún eitt sini\ „hef ég hugsað um að þjóna öðrum.
Frá því að ég man eftir mér hef ég veri'ð ákveðin í því
að gera eitthvað til þess að bæta ástandið .....
Frarnh. á bls. 6
Coretta. King
Marteinn Luther King, Coretta og börn þeirra.
------—
8. september 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 5