Lesbók Morgunblaðsins - 21.05.1967, Blaðsíða 10

Malcolm Boyd biðst fyrir: „Ætlarðu að skoppa þetta með mér, góði Jesú?“
POP-1 rízi
1 BÆNAG Crein eftir Júlíus Duscha m 2 0
að var í San Francisco.
Dick Gregory bauð tilheyrendur vel-
komna í næturklúbb nokkrum, sem
■gengur undir nafninu „mig hungrar“.
'Hann lagði brauðsneið á barstólinn
sinn, ef svo skyldi fara, að „prestur-
inn“ væri í kraftaverkaskapi. Þriggja
manna danshljómsveit spilaði jasslög í
belg og biðu, Ijósin voru deyfð og í
sviðsljósinu mátti greina lítinn, pervisa-
Ilegan mann með prestaflibba. Hann
{hafði gengið fram á sviðið til að biðjast
Ifyrir.
„Það er morgunn, kæri Jesú,“ hóf
Ihann mál sitt um leið og tríóið Pétur,
|Páll og María spiluðu gítarhljómlist lág-
■um tónum. „Ég verð að flýta mér ....
Ifara 5 sturtu, vaska upp í eldhúsinu og
fá mér einhvern kjaftbita og sitthvað
tfleira þarf ég víst að gera .... Ætlarðu
að skoppa þetta með mér, góði Jesú?“
Maðurinn með prestaflibbann var séra
{Malcolm Boyd, prestur biskupakirkj-
unnar, sem hefur verið bannfærður af
tveimur biskupum, og annar biskup hef-
lur lýst því yfir, að hann væri talsmað-
lur hinnar útskúfuðu kynslóðar. Hann
ihefur einnig af gagnrýnendum verið
uefndur kaffihúsaprestur og friðarspillir
Og útnefndur af Life-tímaritinu sem
einn af hundrað áhrifamestu körlum og
konura Bandaríkjanna. Föður Boyd
þóknast að líta á sjálfan sig sem Lúther
Inútímans eða veraldlegan Wesley og
ireynir að flytja hin skipulögðu trúar-
Ibrögð út úr hinum einangruðu kirkjum
lút á göturnar, inn í viðskiptaskrifstof-
'urnar, fundarsali, leikhús og jafnvel
inn í næturklúbba eða sem sagt þangað,
isem fólkið er. Viðleitni hans er álitin
af samúðarfullum prestum vera liður í
þeirri alþýðuhreyfingu kirkjunnar, sem
hófst í lok seinni heimsstyrjaldar og
hefur innan sinna vébanda starfsemi
eins og vinnuprestahreyfinguna og þátt-
•töku presta í mannréttindabaráttunni og
samstöðu verkalýðsfélaga í vinnudeil-
nm.
Faðir Boýd, sem er 43 ára gamall
‘og meðalmaður á hæð og fremur tauga-
óstyrkur, stóð á hverjum degi í mánað-
artíma í sviðsijósinu á kránni „mig
hungrar" ásamt grínleikaranum Dick
Gregory sl. haust. Hann stóð í þar til
gerðri pontu á sviðinu í óþrifalega
prestabúningnum sínum og las úr met-
sölubók sinni um ,,pop“ kristnihald, sem
(heitir „Ætlarðu að skoppa þetta með
mér, góði Jesú?“
Faðir Boyd væri mjög ólíkur nætur-
klúbbaskemmtikrafti, ef hann bæri ekki
þennan prestabúning. Hann er að mestu
sköllóttur og það sem eftir er af hárinu
er farið að grána. Hann hefur trölla-
nef, eins og Bob Hope, og brosir eins og
krakki. Hann þylur bænir sínar með
töluverðri tilfinningu, en í lok athafn-
arinnar verður hann að svara áleitn-
um spurningum. Hann á erfitt með að
þola bjána, jafnvel þótt þeir hafi
borgað þrjá og hálfan dollar, og meira
að segja fjóra á föstudögum og laug-
erdögum, til þess að mega biðja með
honum. Hann er fokreiður maður
og bænir hans eru ritaðar á hrotta-
legu slangurmáli, af því að hann seg-
dr, að honum finnist að það sé eins
og að emja í langlínusíma, þegar verið
\er að biðja guð á gamaldags erusku.
IHonium þykir líka gaman að hneyksla
(fólk. Viðfangsefni hans eru mjög nú-
Itímaleg, svo sem eins og kynþáttasam-
Ibúð, umferðaröngþveiti og fleira. Hann
(hefur líka rótgróinn áhuga á mannleg-
fum einmanaleika og leyndardómum lífs-
jns og hinni ómennsku innbyrðis
Igrimmd mannanna. Hann vitnar oft í
Imilljónamorðin á Gyðingum í síðustu
Iheimsstyrjöld sem dæmi slíkrar villi-
mennsku. „Ég er á móti því að nálgast
trú á sama hátt og Dale Carnegie",
Begir faðir Boyd. „Viðfangsefni minna
bæna er haísjór af þjáningum og sárs-
lauka. Mér finnst þessi menning ekki
afskaplega farsæl, hvort sem þú ert á
findinum eða niðri á botni“. „Hvernig
var Híróshíma raunverulega, Jesú, þeg-
ar sprengjan féll þar?“ spyr hann.
„Svartir menn og hvítir gera mig reið-
an, herra“, játar hann í annarri bæn.
„Ég varð snarvitlaus út í hvítan slána
í dag, herra, þegar hann kom út á
götuna íklæddur öilúm sínum kynhroka,
og hinn daginn varð ég vitlaus út í
negra. Hann skammaðist sín svo mikið
fyrir að vera negri, að hann var hættur
að vera mennskur“.
Flestir tilheyrenda klöppuðu milli
bæna hans, en ef þeir gerðu það ekki
hafði faðir Boyd áhyggjur af, að það
stafaði af uppgerðarguðrækni. En þegar
hann hafði lokið við að biðjast fyrir,
sem líktist einna helzt ljóðalestri á
kaffihúsi í Greenwich Village, og tók til
að svara spurningum urðu tilheyrendur
gersamlega óþvingaðir. „Heyrðu, held-
urðu að kaþólsku kirkjunni sé umhugað
um frið í Víetnam?“ „Ég skal ekki segja,
vinur, ég veit ekki hvernig kaþólskum
mönnum er innanbrjósts í Vietnam",
hljóðaði svarið. „Finnst þér þú sjálfur
gera þitt bezta, faðir Boyd?“ spurði
annar. „Já. Við verðum að hefjast
'handa. Guðfræðin þarfnast útskýringa
og rökstuðmngs." „Hver er hinn leyndi
tilgangur breytni þinnar?“ Faðir Boyd
svaraði: „Ef þú átt við hvort mig iangi
■tii að dreypa vígðu vatni yfir hvern
sem er, hefurðu á röngu að standa. Of-
Ifjölgun mannkynsins, kynþáttavanda-
imálið, hungurvofan — þetta eru vanda-
tnálin mín“.
Prestar dreifðu sér meðal áheyr-
endanna á trúarsamkomum föður Boyds
og skrifuðu hcmum bréf á eftir og létu
ihann vita, hvers þeir urðu varir. Séra
James Clark Brown, prestur í San
Francisco, áleit, að föður Boyd hefði
itekizt mjög vel að ná til áheyrenda
isinna og að bænir hans hefðu verið
■mjög áhrifamiklar. Annar prestur í San
Francisco sagði: „Ég var búinn að lesa
toænakverið eftir föður Boyd áður en ég
fór að hlýða á hann. Mér fannst enn
áhrifameira að heyra hann sjálfan
biðjast fyrir. Faðir Boyd hefur dýr-
Segt tækifæri til að ná til allra þeirra,
eem ekki nenna í kirkju á sunnudags-
morgnum".
Enrico Banducci heitir eigandi veit-
ingastofunnar „mig hungrar“ ( þeir
forðast stóra stafi til að sýna auðmýktí
sina), þar sem bænasamkomurnar fara
fram. Banducci segist ekki lána út veit-
lingastaðinn sinn af trúarþörf einni sam-
■an, heldur sé hann líka að hugsa um
toagnaðinn. Hann munar lítið um að
bc<rga föður Boyd 1000 dollara á viku,
>sem faðir Boyd aftur gefur til styrktar
mannréttindamálum
Faðir Boyd vakti þegar mikla athygli
og nýtur mikillar hylli. Hann kom fram
5 sjónvarpinu, Johnny Carson hafði við
hann viðtal, fjöldi mynda og blaða-
greina hefur birzt um hann í blöðum og
•tímaritum, salan á bókum hans hefur
stóraukizt og gefnar hafa verið út
hljómplötur með honum. Honum hefur
borizt fjöldi tilboða frá New York,
Washington og Chicago. Hann fyrirlítur
þá presta, sem fæira hina frelsuðu safn-
aðarmeðlimi sína inn á gatakort bók-
haldlsvélanna. „Þegar vel árar geta þrír
frelsazt yfir daginn hjá mér, en það
geta líka liðið fimm vikur án þess aðl
nokkuð gerist," segir faðir Boyd. En
samt sem áður sýnir hann mörg aðdá-
únarbréf til sönnunar velgengni sinnL
Eitt bréfanna hljóðaði þannig: „Kæri
tfaðir Boyd, viltu halda áfram að segja
tfólki, að Jesús Kristur sé mannlegur
og hverjir séu hinir raunverulegu verð-
leikar hverrar mannveru. Þá mun ef til
vill renna upp sá dagur, að fólk hætti að
ákalla himnana um hjálp en leiti
Ihennar innra með sjálfu sér“. Á póst-
Ikorti sem faðir Boyd fékk stóð eftir-
farandi: „Afsakaðu hvað ég truílaði
'þig mikið síðastliðið miðvikudagskvöld,
'ég hafði fengið mér einum of mikið
neðan í því“.
Á liðnu hausti hélt faðir Boyd ræðu
á ráðstefnu bandariskra Gyðinga í
Detroit og fór í trúboðsferð til háskóla
í Suðurrikjunum og á austurströndinnL
Áður en hann hóf þetta ferðalag hélt
'hann samkomu á kaffihúsi einu við
Ströndina, þar sem fólk af ýmsum upp-
runa var samankomið. Á fundinura
istóð fólk upp og vitnaðL
]\íalcolm Boyd er sonur duglegs
bankastarfsmanns frá New York. For-
eldrar hans skildu í kreppunni miklu
og direngurinn fór með móður sinni til
Denver, þar sem hann lauk gagnfræða-
iprófi 1940. Lungnabólga varð þess vald-
andi að hann fékk undanþágu úr hern-
um, en lét í þess stað innrita sig í há-
skólann í Arizona. Hann lauk ferli
sínum þair með lægstu einkunn í hag-
fræði en hæstu í enskum bókmenntum.
Frá Arizona fór hann til Hollywood, þar
■sem hann starfaði sem auglýsingasölu-
maður fyrir 50 dali á viku. Seinna fór
hann að vinna við útvarpsþátt fyrir
tRepublic Pictures kvikmyndafyrirtækið,
þar sem hann undirbjó þætti með
kvikmyndastjörnum. Árið 1949 fór
hann til New York, þar sem hann sta.rf-
aði í sjónvarpsþáttum með Mary Pick-
‘ford og Buddy Rogers.
Tveim árum síðar, árið 1951, leigði
hann sér hesrbergi á hóteli í Tucson £
Arizona til þess að geta í ró og næði
lesið í Bi'blíunni. Vinum sínum til mik-
illar skelfingar og Hollywoodbúum til
enn meiri undrunar, þvi nafn hans
virtist vera á hraðferð upp á stjörnu-
Ihimininn, tók hann þá ákvörðun eftir
Iþessa helgi að innritast í prestaskólann
lí Berkeley í Kaliforníu. „Ég vildi sjá
Isjálfan mig í réttu ljósi og finna mig
(sjélfan", segir faði.r Boyd. „Ég varð
ekki fyrir neinni opinberun, það er ekki
þannig sem guð birtist mannL Ég sá
sjálfan mig í anda standa frammi fyrir
altari gamallar, virðulegrar kirkju að
gefa sakramentið“. Eftir að hafa stundað
nám í þrjú ár við háskólann í Berkeley
Ifór faðir Boyd til Oxford í Englandi og
tvar við háskólann þair í eitt ár. í Eng-
flandi kynntist hann trúboðsstarfi ensku
Ibiskupakirkjunnar meðal verkamanna í
Sheffield og í hinum vanræktu fátækra-
Ihverfum. Frá Englandi fóir hann til
Genfar og þaðan til New York og hóf
þar nám við Union Theological Semin-
ary. Þar var spurt og spjallað um allt,
|sem hugsazt gat. Frá New York hélt
Ihann aftur til Evrópu til Taize í Frakk-
landi, þar sem hann kynntist af eigin
raun upphafi vinnuprestahreyfingar-
innar.
Sú fyrsta og, eins og kom fram
SÍðar, eina kirkja, sem hann vair prestur
við, var kirkjan í Indianapolis. Þar tók
hann að sér 150 manna söfnuð árið
1957 í hverfi, þar sem íbúarntr voru
flestir svartiir. Þegar faðir Boyd eittJ
Binn var að þjóna til altaris með svört-
um presti varð honum ljóst hið mikla,
kynþáttavandamál. Það eina sem safn-
aðarfólkið hugsaði um var, hvort það
mundi meðtaka sakramentið úr höndum
Ihvítis prests eða svarts.
10 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
21. maí 1967