Lesbók Morgunblaðsins - 15.11.1959, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
525
hvaða söfnuði eruð þér?“ Henni er
hafnað vegna þess að talið er að
hún sé komin frá þeim, sem selja
kirkjugripi. önnur spurning, sem
einnig hefir verið hafnað hverju
sinni, er um það hvort menn eigi
gæludýr og af hvaða tegund. Þyk-
ir sýnt að hún sé komin frá mönn-
um, sem selja gæludýr og fóður
handa' þeim. Þannig er fjöldi
spurninga. En ekki er gott að vita
hver hygst munu hagnast á að fá
svarað þessari spurningu: „Eruð
þér örvhendur?"
Öllum slíkum spurningum sting-
ur manntalsskrifstofan undir stól.
Og hún hefir nú þegar ákveðið
hvaða spurningar skuli lagðar fyr-
ir fólk næst. Þær eru 25, en sumar
í mörgum liðum.
Þarna koma fram þrjár nýar
spurningar, sem ekki hafa verið
lagðar fyrir menn áður. Þær eru
þessar: „Hvar vinnur þú? Hvernig
ferðu á vinnustað?“ (og er þá átt
við hvort menn fari á járnbraut,
neðanjarðarbraut, strætisvagni,
sporvagni, leigubíl, eigin bíl, eða
fari gangandi). Með því að athuga
heimilisfang manna má svo reikna
út hve mikið er lagt á samgöngu-
tæki borganna, aðeins með flutn-
ingum manna til vinnu. Þriðja
spurningin er þessi: „Eru börn yð-
ar í opinberum skóla eða einka-
skóla?“ Með því að fá svar við
þessari spurningu, verður séð hvort
of lítill húsakostur hinna opinberu
skóla hrekur nemendur í einka-
skóla, eða hvort einkaskólarnir
þykja betri.
HVAÐ ER SVO næst fyrir hönd-
um þegar spurningarnar hafa ver-
ið ákveðnar. Það er nú sitt af
hverju og eigi svo lítið. Fyrst er
þá prentun eyðublaðanna, með
þessum spurningum, og það er
ekkert smáræðisverk, því að
prenta þarf um 200 miljónir eyðu-
blaða.
Síðan þarf að prenta leiðarvísi
handa þeim, sem eiga að taka
manntalið, en þó þarf fyrst að
athuga, hve marga menn þarf til
þess. Þess vegna hafa rúmlega 500
menn nú setið við það mánuðum
saman, að taka nokkurskonar
bráðabirgðamanntal, til þess að
sjá hve mörg manntalsumdæmin
þurfa að vera. Og þau verða aldrei
færri en 250.000. Sum verða stór
yfirferðar, einkum í landbúnaðar-
héruðunum í Suðurríkjunum, en
önnur verða lítil, t. d. í stórborg-
unum, þar sem teljari fær aðeins
eitt hús, eða hálft hús, í sinn hlut.
Þegar öllum ríkjunum hefir nú
þannig verið skift niður í umdæmi,
þá verður að gera nákvæmt kort af
hverju einasta umdæmi, svo að
teljarar viti upp á hár hvaða svæði
þeim er ætlað til yfirferðar. Síðan
þarf að prenta kortin, og er talið
að þetta muni vera hin mesta
kortaprentun, sem nokkuru sinni
hefir verið í Bandaríkjunum.
Næst er svo að velja menn til
þess að sjá um sjálft manntalið.
Þeir verða ekki færri en 160.000.
Manntalið fer ekki allt fram á ein-
um degi, og þess vegna getur hver
teljari tekið að sér tvö umdæmi.
En það verður líklega þyngsta
þrautin að fá þessa teljara. Helzt
er búist við að ráða nær eingöngu
til þess giftar konur því talið er að
þær hafi helzt tíma aflögu, en
menn sem hafa fasta atvinnu fást
ekki til þess.
Þegar teljarar hafa verið ráðnir,
þarf að velja eftirlitsmenn með
þeim, og síðan um 400 yfirumsjón-
armenn, sem starfa allt að því sex
mánuði. Það er venjan í Banda-
ríkjunum að til þess sé valdir
fylgismenn þess flokks, sem þá fer
með völd. Þingmönnum repúblik-
ana í báðum þingdeildum verður
því falið eftir áramótin að benda
á 400 menn til þessara starfa. Er
þetta dálítill bitlingur, því að þeir
fá 500 dollara á mánuði.
AÐ MANNTALINU loknu eru all-
ar þessar 180.000.000 skýrslur send-
ar á einn stað, til Manntalsstofunn-
ar. Og þá er þegar hafist handa um
að vinna úr þeim. Fyrst er þá að
athuga um fólksfjöldann, því að
það eru lög í Bandaríkjunum, að
hinn 1. desember á fyrsta ári hvers
áratugs, verður að leggja fyrir for-
setann áreiðanlega skýrslu um
mannfjöldann.
Síðan er farið að afla hagfræði-
legra upplýsinga úr skýrslunum, og
þrátt fyrir allar þær rafeindavélar,
sem fundnar hafa verið upp til þess
að auðvelda þetta verk, er ekki bú-
ist við að því verði lokið fyr en
eftir tvö ár.
Meirt og seigt kjöt
Hvernig stendur á því að sumt kjöt
er meirt, en annað ólseigt? Þessu hafa
húsfreyur, slátrarar og kjötkaupmenn
velt fyrir sér langa lengi, án þess að
komast að neinni niðurstöðu, því að
á útliti kjöts verður ekki séð hvort
það verður meirt eða seigt þegar farið
er að steikja það.
Nú hafa vísindin hlaupið undir
bagga og reynt að skýra þetta. Rann-
sóknamenn við háskólann í Florida
hafa athugað steik af 450 skepnum.
Hver steikarbiti var athugaður mjög
gaumgæflega, og síðan var þeim skipt
í flokka eftir því hvort þeir voru seigir
eða meirir. Síðan var rannsakaður ævi-
ferill allra þeirra skepna, sem kjötið
var af. Komust vísindamennirnir að
þeirri niðurstöðu, að það væri röng
ályktun, bæði hjá húsfreyjum og kjöt-
sölum, að sambreiskingur yrði meirari
en annað kjöt eftir steikingu.
Sá varð úrskurður vísindamannanna,
að það væri arfgengir eiginleikar hjá
dýrunum hvort kjötið af þeim verður
meirt eða seigt.
Væri heimurinn ekki dásamlegur et
menn sýndu ætíð jafn mikla þolin-
mæði eins og þegar þeir bíða eftir
því að stóri laxinn biti á?