Lesbók Morgunblaðsins - 27.09.1959, Side 13
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
421
— Stjórnarráðið
Frh. af bls. 416
umferð um Lækjargötu og Lækjar-
torg, ef akstur niður Bankastræti
væri afnuminn, er augljóst að það
er ekkert smáræði, og getur orðið
þungt á metunum.
Ef allur akstur um Bankastræti
væri afnuminn, er hægt að breyta
strætinu að vild og gera Lækjar-
götuna og alla brekkuhlíðina aust-
an við hana glæsilega. Um leið get-
ur umhverfi stjórnarráðshúsanna
beggja orðið veglegt svo af ber.
Bezt fer á því, samfara lækkun
Bankastrætis neðan til, að gera
tröppurið um strætið þvert rétt
framan við húsalínuna, sem nemur
hjallanum (sem verður) framan
við húsin. Neðri hluti strætisins,
frá Lækjargötu upp að tröppunum,
yrði með litlum halla, í samræmi
við lóðirnar beggja megin. Með
því móti verður fagurt að líta til
Bankastrætis og stjórnarráðshús-
anna úr Austurstræti og af Lækjar-
torgi, auðvitað að því tilskildu, að
vel takist til að forma hið nýa
stjórnarráðshús gegnt því gamla.
Það verður sannarlega ekki vanda-
laust, en það er mikil bót í máli, að
við lækkun Bankastrætis rís gamla
stjórnarráðið stórum, og tröppurn-
ar í Bankastræti geta brúað drjúg-
um á milli hins gamla og nýa. Án
efa munu arkitektar þeir sem
teikna hið nýa stjórnarráð taka til-
lit til hins gamla hinum megin
strætisins, fram hjá því verður
ekki gengið.
VI.
Gamla stjórnarráðshúsið — 200
ára í ár — á að fá að standa, og
það á að notast í lífrænu sambandi
við hið nýa stjórnarráðshús, sem
rís og kemur á Bernhöfts- og
Gimli-lóðunum. Virðulegast og í
beztu samræmi við sögu og minn-
ingar, er að hafa skrifstofur for-
seta-embættisins í gamla stjórnar-
ráðinu og ekkert annað. Og þar
skulu allir fundir ríkisráðs haldnir.
Eg veit vel að mörgum mun
þykja að eg bíti höfuðið af skömm-
inni með slíkri tillögu. Svo munu
þeir mæla sem vilja jafna „gamla
tukthúsið“ við jörðu og afnema allt
sem heitir minningar. En á þá ekki
að jafna Bessastaði við jörðu og
búa forsetanum bústað í skýakljúf
einhverstaðar í nýbyggðum höfuð-
borgarinnar? Nei, hvorugt ber að
jafna við jörðu, ekki bústað dönsku
valdsmannanna, sem sumir (ekki
allir) voru illræmdir, og ekki
gamla stjórnarráðið, sem eitt sinn
var byggt með þeim hætti, að það
markaði þörf fyrir mikið tukthús
íslenzkri þjóð til þrifa framar
öðru. Það á ekki að jafna við jörðú
húsið, þar sem þeir Sveinbjörn,
Hallgrímur og Björn kenndu Jón-
asi Hallgrímssyni íslenzku og nátt-
úrufræði, engum dettur það víst í
hug lengur. En það á heldur ekki
að jafna við jörðu steinhúsið 200
ára við Arnarhól, þar, sem ráðu-
neyti Hannesar hóf starf, sem ís-
lenzkt ráðuneyti, 1904, og þar sem
íslenzki fáninn var dreginn fyrst
að hún 1918.
Með því að flytja skrifstofur for-
seta landsins í gamla stjórnarráðið,
■
:
■ ■
Stjórnarráðið
og mynd
Hannesar Hafsteins
— fyrsta innlenda
ráðherranum.