Lesbók Morgunblaðsins - 26.02.1956, Blaðsíða 11

þorp og ekki hægt að komast inn í
þau nema með stiga. í hverju þorpi
miðju var vinkilmynduð byggmg,
sem gestum er ætluð. Þar voru
mörg herbergi, og þarna dveljast
vinir og frændur, sem koma í heim-
sókn,
FÓLKID
Hálendingar bafa gríðarmikinn
höfuðbúnað, gerðan úr fjöðrum
paradísarfuglsins og skinnum af
opossum. Auk þess skreyta þeir sig
með skeljum.
Skeljarnar eru mjðg dýrmætar,
því að flytia verður þær langar
leiðir frá ströndinni, eða alla leið
frá Fimmtudags-ey. Sumar eru svo
dýrar að þær kosta fjögur Ster-
lingspund hver. Sá sem á margar
slíkar skeljar er talinn auðkvfing-
ur. Flestir hafa stungið beini eða
tönn í gegnum miðsnesið á sér.
Sumir höfðu nokkurs konar svuntu
framan á sér, ofna úr stráum, en á
baki skýldu þeir sér með laufguð-
um greinum. Allir báru utan á sér
allt sem þeir áttu af skeljum og
öðru skrauti.
Konumar voru í grasoilsi, eða
pilsi fléttuðu úr stráum. Þessi fatn-
aður var löðrandi í grísafeiti og
fádæma óhreinn. Konurnar eru
ekki síður skrautgjarnar en menn-
irnir. Þær voru með armbönd og
öklabönd. hálsbönd og skelja-
skraut. Á baki voru þær með poka,
sem þær báru í reim um ennið, og
f þessum pokum geymdu þær ým-
ist matvæli eða krakka.
AlHr, konur jafnt og karlmenn,
höfðu litað andlit sin allavega með
gulum og rauðum leir.
Hér er sá siður sem annars staðar
á þessum slóðum. að konumar
verða að vinna alla erfiðisvinnu.
Þær safna byggingarefni og bvggja
kofana, þær gera klæðnaði handa
öllum, þær höggva við f eldirn,
sjóða matinn, hugsa um bömin og
hugsa um évaxtagarðana.
LESBÓK MORGUNBLAÐSJNS
SANNKÖLLUÐ
STÓRHÁTÍÐ
Við skoðuðum öll þrjú þorpin,
dáðumst að handavinnu kvenn-
anna. tókum myndir af þeim. og
bústöðum þeirra og heldum svo
aftur þangað sem Sing Sing var
háð. Mörg hundruð manna voru
þar saman komin til þess að taka
þátt í þessari stórhátíð, sem haldin
er fimmta hvert ár. Hátíðin hafðí
nú staðið nokkrar vikur áður en
við komum, og henni var svo sem
ekki nándar nærri lokið, því að
hún átti að standa í sex mánuði!
Hátíð þessari lýkur með stórkost-
legri veizlu. Þá er slátrað hundruð-
um alisvína, sem hafa verið fituð
sérstaklega vel. Til þessarar há-
tíðar streyma menn, sem einhverra
orsaka vegna hafa flutzt burt af
þessum slóðum. Þetta er því ættar-
hátíð, þar sem allir frændur og
vinir sameinast.
Þegar degi hallaði settust gaml-
ar konur að matreiðslu og steiktu
á glóðum brauðaldin og sætar kart-
öflur í kvöldmatinn.
Eftir að myrkrið skall á fjölgaði
fólkinu mjög og söngurinn magn-
aðist. Dansinn átti að standa lát-
laust alla nóttina. í hvert skipti
sem einhver gafst upp örmagna af
þreytu, átti annar að koma í hans
stað. Þannig gekk þetta nótt eftir
nótt, og þannig átti það að ganga
í sex mánuði.
Við urðum fegin að ganga til
hvíldar og tjölduðum utan við
þorpin. Árla vorum við á fótum
næsta dag og heldum til samkomu-
staðarins til þess að taka þar mynd-
ir. Var okkur nú fagnað hjartan-
lega sem gömlum kunningjum. Og
þótt við skildum ekki mál fólksins
og það ekki okkar mál, tókst furð-
anlega að tala saman með bend-
ingum og handapati. Og þegar við
heldum heimleiðis, fylgdi okkur
stór hópur unglinga margar mílur
l?7
og kvaddi okkur seinast með virkt-
um.
Eyarskeggjar á Nýu Gíneu eru
frumstæðir enn, en nú er breytirg
í vændum. Skólar' eru stofnaðir
víða og með þeim kemur þekking-
in til þessara náttúrunnar barna.
Hér eru merkileg tímamót, þar sem
menningin heldur innreið sína hjá
ínum seinustu „villimönnum“.
(Eftir Gordon Carter, Moresby)
SIRIUS
Bjdrt stjarna
og ung
SÍRÍUS er bjartasta stjaman, sem vér
sjáum á himni, og nú nýlega hafa vis-
indamenn komizt að þeirri niðurstdðu
að hún sé einnig yngsta stjaman, sem
vér sjáum, og varla meira en 100
milljóna ára gömul. Getur það ekki tal-
izt langur aldur, þegar borið er sam-
an við aldur jarðar, sem menn telja
nú um 5000 milljónir ára. En eftir
þessu ætti Siríus því að hafa verifi
skðpuð löngu eftir að sólhverfi vort
varð til. Sannar þetta þá það, sem
sumir hafa haldið fram áður, að
stjömur sé alltaf að skapast.
Það eru vísindamenn við Kalifomíu-
háskóla og tveir eðiisfræðingar úr
kjarnorkurannsóknanefnd Bandariki-
anna. sem hafa komizt að þessari nið-
urstöðu um aldur Sirfus. Telja þeir að
hún hafi myndast úr geimboku op
gasi, og fyrst í stað hafi hún verið
150 sinnum stærri en hún nú er og
helmingi kaldari, Sfðan hafi hún farið
að þjappast saman ng hitinn aukizt
þangað til þar urðu kjamasnrenginrar
Ifkt og i sólinni. þar sem vetniseindir
breytast í helíumeindir. Gert er ráð
fyrir því, að í stiömunni sé svo miklö
vetni, að það endist henni sem hita-
giafi um 500 minjónir árn ann En
að beim tima liðnum munj hún aftur
þenjast út og kólna og breyta um lit.