Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1945, Qupperneq 9

LESBOK MORGUNBLAÐSINS
627
Ljósahjálmurinn.
gluggagrindanna. Af suðaustur-
Jiorni kirkjunnar heí'ir vindur svii't
Jjárujárninu og er þar ber og blás-
inn timburveggurinn eftir. ð ii'ðist
alllangt síðan að þetta heí'ur skeð,
og ekkert verið hugsað uin það, að
setja járn á í staðhin fyrir hitt sciu
i'auk. Bárujárnið á þakinu er að
iiokkru leyt-i sniápjötlur, skeyttar
saman og raðað hverri ofan á aðra.
E’ru þær misstórar og samskeyti
því mörg og ekki örugg. Á austur-
stafn kirkjunnar er negld fjöl og í
hana eru strengdar þvottasnúrur.
Grunnurinn undir kirkjunni er
hlaðinn úr lausagrjóti og stendur
hún laus á honum. Hefir grjóthleðsl
an víða raskast og sunrs staðar eru
gaphús unclir. Má teljast merkilegt
að kirkjan skuli ekki vera missign-
ari heldur en raun er á, og þó niun
hún öll nokkuð skekt.
Þannig er kirkjan að ytra útliti.
og er hverjum manni sýnilegt að
hún er ekki messufær, enda er ekki
borið við að messa í henni að vetr-
arlagi; þá er messað inni í bæ.
Hið innra er álíka ömurlegt yfir
ajð líta. Þó hefir kirkjan verið mál-
uð fyrir nokkrum árum, og er máln-
ingin enn særnileg, bæði á veggjum
og lofti. Þarna er altari og prjedik-
unarstóll úr síðustu. dómkirkjunni,
Jþeirri sem Brynjólfur biskup Sveins
►son ljet byggja 1650—51. Þeir, sem
inálað hafa kirkjuna hjer einhvern
tíma, hafa verið svo framtaksam-
3r, að þeir hafa málað líka altari
<og prjedikunarstólinn, í stað þess-
að láta gömlu (upphaflegu) máln
jnguna haldast á þeim. Málarinn
ihefir þó hlift spjöldunum í prje-
dikunarstólnuin, en á þeim eru
Jnyndir af Kristi og . guðspjalla-
þiönnunum.
I lofti hangir forn ljósakróna úr
kopar, hinn merkilegasti gripur.
Eru tvísettar ljósaliljur á henni
alt um kring. Tvær þeirra vantar,
en brotin úr þeim voru flest geymd
í einskonar kistu, sem er ofan á
bltarinu.
Indir kirk.jugólfi eru nokkrir
Jegsteinar biskupa. Ljet hinn mæti
iinaður, s.jera -lóhann Briein. pró-
f'astur í llruna, flytja jjær þangað
utan úr garðinum til þess að verja
þá skemdum veðra og frosta. lller-
ar eru í gólfi yfir steinunum, svo
Jað hægt sje að skoða þá, en nú
varð aðeins einn hlerinn tekinn
upp.
Af nýrri tíma kirkjugripum er
þarna orgel líklega góður grijiur,
ien hætt við að jjað ónýtist á því
að standa þarna í kirkjr.nni, þar
sem vindar gnauða og sajóar og
rignir inn.
Ögmundarbók.
Eftirtektarvert er það, sem kem-
|ur fram á meðfylgjandi l.jósmynd,
að engin altaristafla er í Skálholts-
'kirkju. — Síðasta altaristafla þar
var svonefnd Ögmundarbrík.
Þegar rætt var á Alþingi árið
il 905 um lagasetning til verndar
jijóðminjum og verðmætum forn-
gripum, tók einn af áhugamönnum
)>ess máls, dr. llannes Þorsteinsson,
meðferð á altaristöflu Skálholts-
kirkju sem dærni uppá það, hvernig
íslendingar gætu farið með dýiv
jnæta fonigripi. Ilann komst að
orði á jiessa leið:
„Þegar jeg var að rannsaka land-
skjalasafnið fyrir 10-12 árum, rakst
Prjedikunarstóllinn.