Þjóðviljinn - 09.10.1946, Blaðsíða 4
4
Þ JÖÐ V IXj JINN
Miðvikudagur 9. október 194ð
þlÓÐVILJINN
Útgefandi: Sameinlngarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokrurinn
Ritstjórar: Kristinn E. Andrésson, Sigurður Guðmundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjamason.
Ritstjórnarskrifstofur; Skólavörðust. 19. Símar 2270 og 7500
(eftir kl. 19.00 einnig 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, siml 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
Áskriftarverð; kr. 8.00 á mánuði. — Lausasölu 50 aurar
eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. S.
—------------------------------------------ ■ J
Svik íhaldsins við nýsköpunina
Sósíalistaflokkurinn hefur hvað eftir annað varað
* bæði þing og þjóð við þeim svikum, sem íhaldið hefur und-
anfarið verið að fremja við nýsköpunina.
Sósíalistaflokkurinn varaði við í vetur, þegar aftur-
haldið barði það í gegn með offorsi að veita afturhalds-
seg'g'jum Landsbankans yfirráðin yfir stofnlánadeild sjáv-
arútvegsins. Nú er það komið í ljós að þar voru ráðin svik
við sjávarútveginn að verki, svik, sem reynt var að hilma
yfir fram yfir kosningarnar, en nú eru komih í ljós. — En
hvaS segja útvegsmenn? Ætla þeir að þola það með þögn,
auðmýkt og undirgefni að svikið sé megnið af því, sem
þá var lofað?
Sósíalistaflokkurinn varaði þjóðina við, þegar aftur-
haldsflokkarnir í bankaráði Landsbankans skriðu saman,
til þess að gera Jón Árnason að bankastjóra Landsbank-
ans. Það var táknið um að svíkja ætti nýsköpunina í fram-
kvæmd, gera hin fögru loforð og miklu, raunhæfu fyrir-
ætlanir að engu með því að láta dauða hönd steingerfings-
ins í Landsbankanum drepa hana, er til kastanna kæmi.
Og hvað hefur komið á daginn?
Fjandskapurinn við nýsköpunina drottnar nú einvald-
ur í Landsbankanum, fyrir aðgerðir afturhaldsins. Iskald-
ar helgreipar þess eru þegar byrjaðar að taka sjávarút-
veginn kverkatökum sínum að gömlum sið.
Flokkar þeir, sem ætla að springa af ást á lýðræði, er
þeir tala fyrir fólkinu, eru búnir að koma á í Landsbank-
anum harðsvírasta fjármálaeinræði, sem þekkst hefur á
íslandi, einræði Jóns Árnasonar.
Þetta eru efndir íhaldsins á nýsköpuninni.
Einræðisherrann í Landsbankanum er heldur ekki
lengi að færa sig upp á skaftið, þegar hann finnur silki-
mjúka hönd Morgunblaðsins kjassa sig fyrir hvert fyrir-
tækið, sem hann stöðvar.
Nú er hann að stöðva útgerðina sjálfa með því að
lána of lítið út á veiðina, — og knýja þannig fiskimenn .til
þess ýmist að henda dýrmætum fiski eða leggja skipunum.
Og þegar svona vel gengur að hefja hrunið í sjávar-
útveginum, þá sækir skemmdarvargurinn samstundis á
önnur svið líka og hefur þegar orðið vel ágengt um stöðv-
un bygginga og hækkun okurvaxtanna. Okrararnir klappa
Landsbankanum lof í lófa. Þeir einir allra eru ánægðir.
Sósíalistaflokkurinn varaði þjóðina við því, þegar
byggingalöggjöfin var samþykkt í vetur, að ef Landsbank-
inn yrði ekki skyldaður til þess að lána 15—20 milljónir
króna í Byggingarsjóð, þá yrði þröngt fyrir dyrum hjá al-
þýðu manna, sem byggja vill yfir sig í skjóli þeirra laga.
Finnur Jónsson vildi því engu sinna.
Nú sjá menn hvað það kostaði, að Alþingi skyldi
beygja sig eins og aumingi fyrir þessu hlægilega émbætt-
ismannavaldi Landsbankans.
Nú er verið ajð leiða kreppu yfir þessa þjóð, — kreppu,
sem engin þörf er á að komi, — kreppu, sem á eftir að valda .
hér hruni, atvinnuleysi og vandræðum, ef hún verður ekki1
stöðvuð strax. Þessi kreppa er lieimatilbúin, framleidd í
kölkuðum heilabúum andlegra steingerfinga, sem settir
hafa verið til að stjórna málum, sem Jæir ekkert vit liafa
á né vilja til að stjórna vel.
Þjóðin verður að þoka nátttröllunum burtu. Svik í-
haldsins við nýsköpunma eru nú oróin þjóðinni svo ljós, að
ekki dugar að bíða lengur með að taka í taumana.
HJARTFOLGIÐ NAFN
HEFUR VERIÐ ÓVIRT.
Fá nöfn eru eins hjartfólgin
íslenzku þjóðinni og nafn Jónas
ar Hallgrímssonar. Það er hjá
sérhverjum sönnum íslending
tengt ástinni á landinu, tung-
unni og þjóðinni, vegna þess að
Jónas Hallgrímsson hefur öllum
öðrum fremur kennt hverjum
sönnum íslending að meta feg-
urð landsins, skilja tign tung-
unnar og gera sér grein fyrir
þvi menningarafli er þjóðin býr
yfir. Nafn Jónasar Hallgríms-
sonar er hverjum sönnum Islend
ing heilagt nafn.
Þess vegna er það; að þegar
nafn Jónasar Hallgrímssonar er
á einhvern hátt óvirt, hlýtur
það um leið að særa viðkvæm-
ar tilfinningar í brjósti hins
sanna Íslendings. Og þetta hef-
ur verið gert.
Ykkur er öllum kunnugt um
þá atburði, sem átt hafa sér
stað í sambandi við heimflutn-
ing og greftrun á beinum Jónas
ar Hallgrímssonar. Maður nokk-
ur, sem hvað eftir annað hefur
sagt heilbrigðri skynsemi stríð
á hendur með furðulegustu upp-
átækjum (sbr. sauðfjárlækning-
ar og Ála h.f.), hefur nú móðg-
að alla íslenzku þjóðina með því
að bendla nafn sitt við nafn
Jónasar Hallgrímssonar á hinn
óvirðulegasta hátt. Hann hefur
hreinlega stolið jarðneskum leif
um Jónasar Hallgrímssonar og
flutt þær milK landsfjórðunga í
þeim tilgangi að greftra þær,
þar sem hann telur sig einan
hafa umboð til frá hendi hins
j lótna.
ÞJÓÐINNI BLÖSKRAR.
Það dettur engum heilvita
manni í hug, að spyrja þennau
fáráðling að hvaða leiðum hon-
um hafi borizt umboð til að
ráðstafa beinum Jónasar Hall-
grímssonar eftir eigin geðþótta
og að þjóðinni forspurðri; slík-
ar eftirgrennslanir sæma ekk.
játendum heilbrigðrar skynsemi.
Og auk þess þekkir islenzka þjóð
in báða mennina of vel, til að
láta sér detta í hug, að Jónas
Hallgrímsson hafi, hvort heldur
lífs eða liðinn, nokkurn tíma
viljað gera Sigurjón á Álafossi
að trúnaðarmanni sinum.
En það er einmitt með full-
yrðingum um þetta sem Sigurjón
á Álafossi hefur óvirt nafn Jón-
asar Hallgrimssonar og sært við-
kvæmar tilfinningar. í brjósti
hvers einasta íslendings. Þjóð-
inni blöskrar, þegar móðursjúkir
fáráðlingar hefja skrípalæti með
eitt helgas-ta, nafnið úr sögu
hennar og hún mun seint fyrir-
gefa þeim mönnum, sem hafa
látið slíka svívirðu eiga sér stað.
UMGENGNIN A
SKEMMTUN í DÍMON
Einar Hlíðdal hefur beðið mig
fyrir nokkrar athugasemdi-r varð-
andi bréf er ég birti 10. sept. og
fjallaði um skemmtun er verka-
menn úr Þverárfyrirhleðslunni
héldu 18. ág. sl. Höfundur bréfs-
ins var Vestmannaeyingurinn H.
G. — H. G. var ekki sérlega hrif-
inn af skemmtiatriðum á sam-
komu þessari en Einar Hlíðdal
segir það vera mál manna, að
hún hafi verið sú bezta, sem
haldin hafi verið á þessum slóð-
um um langan tíma, og ölvunar
gætti þar lítt sem ekki. Síðan
heldur Einar áfram.
„Síðara atriði bréfsins fjallar
um slæma umgengni á skemmti-
staðnum. Aðfinnsla þessi er að
vísu réttmæt, en í þessu tilfelli
beint í þveröfuga átt. Bréfritar-
inn á-lítur sem sé, að forstöðu-
menn skemmtunar þessarar hafi
getað skotið lófum sínum undir,
alls staðar, þar sem rusli og
flöskum var fleygt.
Fja-rri sé mér að mæia um-
gengni þorra komumanna bót^ en
ásakanir fyrir þeirra afglöp, sem
-beint er gegn okkur fyrirhleðslu-
mönnunum eru svo ósanngjarn-
ar, að mér finnst orð bréfritar-
ans eigi betur heima hér en hjá
honum: Þá er óþarft og rangt að
þegja.
Að lokum vil ég geta þess, að
hefði .bréfritarinn komið á
s-kemmtisvæðið að kvöldi næsta
dags, hefði hann þurft að beita
augum sínum vel til að finna
flöskubr-ot eða rusl utan af sæl-
gæti o. fl.
Virðingarfylls't
Einar Hlíðdal.“
„Bræðraflokkurinn“ í Noregi löðrungar Alþýðublaðið
Ummæli Álþýðublaðsins um ræðu Wallace og
ummæli aðalblaðs norska VerkamannafL
Bandarískur flotáforingi leggur til að Wallaee verði
skotinn
Eins og menn muna hljóp
Alþýðublaðið upp til handa
og fóta vegna ræðu Henry
Wallace á dögunum. Hann
var talinn málpí-pa kommún
ista, útsendari frá Moskva o.
m. fl. Alþbl. tók afstöðu með
Byrnes og Co en gegn
Wallace. Við skulum athuga
hvað bræðraflokkurinn
norski og dúsbræður Stefáns
Jóh. í N-oregi segja um þessa
sömu ræðu.
í aðalmálgagni norska
Ver'kamannaflokksins, Ar-
beiderbladet í Osló. birtist
grein hinn 19. fyrri mán-
aðar sem heitir: „Henrv
Wallace, fredsvennen og ar-
-beiderens talsmann“ (ekkert
um, að hann sé talsmaður
Rússa!), eftir Jon Sannes.
framkvæmdastjóra norska
Verkamannasambandsins og
einn aðalkrata Noregs. Um
Wallace segir Sannes: „Allra
sízt höfum við rétt til að
gleyma hver Wallace er. —
Hann er síðasti fu-lltrúi hinn-
ar ungu, róttæku kynslóðar
stjórnmálamanna, sem eftir
1933 fylgdu Roosevelt for-
seta í hrifningu í hinu mikla
stríði hans gegn kreppum og
neyð í ríkasta landi heims“.
Sannes segir að stuðningur
verkamanna hafi tryggt
Wallace vald hans í flokki
demókrata, hann hafi ætíð
verið þar fulltrúi verkalýðs-
íns (•••• „men de amerikanske
arbeidere oppfatter Wallace
som sin mann“).
Og ennfremur: „Wallace
hlýtur að hafa haft ríkar á-
stæður. þegar hann nú leiðir
athyglina að sér og gengur í
opna baráttu gegn Byrnes og
valdamönnunum í demókrata
flokknum, sem hefur nú fá
einkenni erfðavenja frá tíð
Roosevelts“.
Áfram heldur Sannes: —
„Wallace bendir á, að Banda
ríkin neita að gefa Rússum
sömu hernaðaraðstöðu í
Austur-Evrópu og þau sjálf
Vyggja sér, og telja sjálfsagt.
í Panama og á Kyrrahafi“.
(Þið æ-ttuð að hugsa ykkur
þetta birtast í Alþýðublað-
inu!)
Eftir að hafa rætt um frið-
arvilja Wallace segir Sannes:
„Það er efalaust, að hin nýja
uppgangandi stefna í utan-
ríkismálum Bandaríkjanna
hefur leitt til aukinna mót-
sagna í samvinnu stórveld-
anna. Einnig er það efalaust,
að stríðsæsingarnar gegn Sov
étríkjunum (den krigiske
stemning overfor Sovjet-
samvel-det) hefur aukizt jafn-
hliða uppgangi hinha beinu
afturhaldsafla í innanlands-
-málum Bandorxkjanna. Gegn
FramÍ'.a'id á 7. síðn