Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1992, Síða 158

162
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
Tveir bókasafnsfræðingar skiptu með sér störfum á árinu 1992. Gróa Finnsdóttir starfaði
fram í júlí, er hún fór í barnsburðarleyfi, þar af fékk Gróa leyfi til að vera í hálfu starfi í febrú-
ar t.o.m. maí, vegna frekara náms við Háskóla Islands. I september tók við Herdís Tómas-
dóttir, sem jafnframt er textílhönnuður.
Fyrri hluti ársins einkenndist af önnum vegna undirbúnings ráðstefnu ARLIS-NORDEN
(Art Libraries Society á Norðurlöndum) þar sem bókavörður á sæti í stjórn samtakanna. Ráð-
stefnan var að þessu sinni haldin á íslandi og þótti takast hið besta. Gafst hinum norrænu
listbókavörðum kostur á að skoða sambærileg söfn hér á landi og efla tengsl sín innbyrðis.
Nýtur bókasafn Þjóðminjasafnsins ómælds gagns af slíku samstarfi, m.a. vegna þess að til-
vera þess er að mjög miklu leyti háð erlendum skiptaaðilum.
I bókasafninu eru alls um 9.000 bindi bóka. Auk þess berast reglulega yfir 250 tímaritatitl-
ar og ritraðir sem skráð er jafnhraðan í tímaritaskrá safnsins. A árinu var ritauki safnsins um
240 titlar og er þá átt við bækur, sýningarskrár, bæklinga, smáprent og myndbönd. Af þeim
240 ritum, sem skráð voru á árinu er flest fengið í ritaskiptum fyrir Arbók Hins íslenzka forn-
leifafétags og ýmis rit, sem Þjóðminjasafnið gefur út. Bókasafnið er í góðum samböndum við
skiptaaðila víðs vegar um heim og nýtur velvildar ýmissa rannsóknarstofnana bæði hér
heima og erlendis, sem séð hafa safninu fyrir bókakosti með gjöfum. Skiptaaðilar eru nú 164
talsins.
Ritauki bókasafnsins árið 1992 var að afar litlu leyti sjálfvalinn, sökum þess að mikið var
um að efni fengist í skiptum fyrir Ián á ljósmyndum frá myndadeild. A komandi árum er
nauðsynlegt að efla safnið, sérstaklega af handbókum.
Auk hefðbundinna daglegra verkefna bókasafnsins (skráning, flokkun, upplýsinga-
þjónusta, afgreiðsla o.s.frv.) fór drjúgur tími í að safna, flokka og skrá efni innan þjóðhátta-
fræðinnar og jaðargreina hennar, sem birst hefur í íslenskum blöðum og tímaritum og senda
þær færslur til birtingar í IVB (International Volkundliche Bibliographie). Hefur bókasafnið
og þar á undan þjóðháttadeild Þjóðminjasafns um langt árabil annast öflun íslensks efnis í
skrána, sem að jafnaði er sent inn annað hvert ár. Þá var leitast við að endurflokka og skrá
íslenskt efni bókasafnsins og samræma nýrri flokkun. Ennfremur hafa verið gerðir efnislistar
yfir helstu tímarit innan þeirra fræðigreina sem tengjast safninu. Þess má geta að í haust voru
gerðar ýmsar skrár fyrir safnið til að auðvelda aðgang að efni, s.s. skrá yfir þau rit í bókasafn-
inu, sem þurfa að fara í bókband, lista yfir tvítök og lista yfir rit í afbrigðilegum stærðum svo
eitthvað sé nefnt. Loks má geta þess að hafin var gerð bókfræðilista yfir efni um fornleifa-
gröft og húsavernd á Islandi, sem birt hefur verið eftir 1980.
Ekki liggur fyrir föst tala yfir þær fyrirspurnir, sem safninu hafa borist yfir árið, en óhætt
er að giska á að þær hafi verið á annað hundrað á árinu. Skriflegar beiðnir um millisafnalán
(margar beiðnir um millisafnalán berast símleiðis eða með öðrum hætti) voru um 20 og skráð
útlán til starfsfólks voru 350. Það ber að hafa í huga að a.m.k. helmingi fleiri útlán til starfs-
fólks hafa átt sér stað, þar sem skammtímalán eru ekki að jafnaði skráð.
Gestakoma til safnsins var lífleg, einkum fyrri hluta ársins. Akvarðaðist það mest af
kennslu í þjóðfræðum, fornleifafræði og sagnfræði við háskólann, þar sem kennarar voru
iðnir við að beina nemendum sínum til safnsins. Voru þar einkum tímaritin sem mesta að-
dráttaraflið höfðu og eyddu nemendur drjúgum tíma á safninu við ritgerðasmíðar. Einnig
var nokkuð um það seinni hluta árs, að nemendur úr Myndlista- og handíðaskóla íslands og
frá erlendum háskólum, staddir hér á landi, komu til efnisöflunar og upplýsingaleitar á
bókasafnið. Þá má geta þess að 300-400 manns heimsóttu bókasafnið á svo nefndum Opnum
degi Þjóðminjasafnsins þ. 17. maí s.l., sem heppnaðist hið besta. Setti bókavörður þá upp ör-
litla sýningu á bókakosti safnsins og einnig lágu frammi upplýsingar um starfsemi þess.
I nóvember náðist markverður áfangi í tölvuvæðingu bókasafns Þjóðminjasafns fslands.
Þá komst á upphringisamband við GEGNI, tölvukerfi Háskólabókasafns og Landsbókasafns
(Gegnir er íslenska nafnið á bókasafnskerfinu Libertas). Slík tenging auðveldar mjög leit að